به گزارش اصفهان زیبا؛ مسجد صرفا یک مکان برای اقامه نماز نیست؛ بلکه مکانی برای ارتباط‌های اجتماعی در کنار ارتباط با خدای متعال، مکانی برای آموزش و خدمتگزاری به مردم، مکانی برای ابراز احساسات و عواطف، مکانی برای جوان‌گرایی و مسئولیت‌بخشی به نوجوانان و جوانان و مکانی برای تمرین مدیریت است و می‌توان به‌طور خلاصه گفت اگر شناخت درستی از مسجد و کارکرد آن و روش و سیره پیامبر(ص) داشته باشیم، دایره مسجد و کارکرد آن را بسیار گسترده‌تر از آنکه هست، خواهیم دید. مسجد ملک واقع در محله قلعه طبره با کانون فرهنگی و هنری فعالی که دارد، آن را تبدیل به مکانی پویا در حوزه‌های مختلف برای اهالی محله کرده است. برای آگاهی از برنامه‌ها و فعالیت‌های کانون با محمد توشقان، جانشین کانون فرهنگی و هنری ملک، گفت‌وگو کردیم.
کانونی که به دست یک شهید تأسیس شد
توشقان پس از سلام و احوالپرسی شروع به صحبت‌کردن درباره چگونگی تأسیس کانون و شخص بنیان‌گذار آن می‌کند: بنیان‌گذار کانون فرهنگی و هنری مسجد ملک اصغر عبداللهی از جانبازان دوره انقلاب بود که کانون را حدود سال 1380 تأسیس کرد. اصغر عبداللهی در تیر 1329 در اصفهان متولد شد. قبل از انقلاب در گروه مبارزان مهدویون حاضر و با آغاز هجوم بعثی‌ها راهی جبهه‌های جنگ شد. او که در دهم اردیبهشت 1361 در عملیات بیت‌المقدس براثر اصابت ترکش قطع نخاع و جانباز شد، به زادگاهش برگشت و پس از امضای قطعنامه 598 بااینکه جنگ سخت به پایان رسید، در جبهه‌های جنگ نرم حاضر شد؛ چراکه دفاع او از کار فرهنگی این بود که دشمن دست به تهاجم فرهنگی زده است.
او برای رضای خدا به میدان تهاجم فرهنگی ورود کرد. مهم‌ترین دغدغه شهید عبداللهی وقت‌گذاشتن برای امور فرهنگی مردم بود. حاجاصغر که سلامتی‌اش را در خاک‌های جبهه به یادگار گذاشته بود، با مشقت بسیار پایگاه فرهنگی مسجد ملک را بر‌پا کرد؛ کاری که دست‌کم تنی چابک می‌خواست؛ اما برای کسی که قطع نخاع است و مجبور به حرکت با ویلچر، همه‌چیز متفاوت می‌شود. او مسیر را با ویلچر طی می‌کرد؛ اما همیشه در شیب مسجد توقف می‌کرد تا مسیری را که برای او قابل‌حرکت نیست، به کمک دیگران طی کند و به داخل مسجد برود. بارها در مسیر رفتن به مسجد از روی ویلچر زمین می‌خورد؛ اما عقب نمی‌کشید و مسیر خود را محکم‌تر از قبل ادامه می‌داد. نه‌فقط برای امور فرهنگی، حتی برای اقامه نماز هم در مسجد حضور پررنگی داشت و کودکان و نوجوانان محل را نیز برای حضور در مسجد تشویق می‌کرد و برای حضور آن‌ها امتیازهایی در نظر می‌گرفت. در آخر، هرکس با توجه به امتیازش جایزه دریافت می‌کرد.
جالب اینجاست که در کمد جوایز باز بود و کودکان و نوجوانان بنا به امتیازی که داشتند، خودشان جایزه را انتخاب می‌کردند و برمی‌داشتند. این کار نشانه اعتماد دوسویه بین او و بچه‌ها بود. امام‌جماعت مسجد یک‌بار نقل کرد: گاهی در نمازجماعت صبح فقط من بودم و شهید عبداللهی و خادم مسجد! البته گاهی خادم مسجد هم نمی‌آمد؛ من بودم و او. یک‌مرتبه هم برای حضور در نماز جماعت صبح موقع عبور از سراشیبی مسجد، تعادل ویلچر از کنترل او خارج شده و به زمین‌خورده بود و بعدا از دست‌وپای زخمی‌اش فهمیدیم چه اتفاقی افتاده است.
تقید او به نمازجماعت چنان بود که حتی اوقاتی که مجبور به بستری در بیمارستان می‌شد، همان‌جا من یا پسرشان نماز را به جماعت برگزار می‌کردیم.
جانبازی که وجودش برای اهالی محله قلعه طبره خیروبرکت داشت
او در ادامه فعالیت‌هایی را که شهید عبداللهی در کانون فرهنگی و هنری ملک انجام داده بود، تشریح می‌کند: یکی از پررنگ‌ترین فعالیت‌های حاجاصغر توصیه و تلاش برای ترغیب به مطالعه بود. او متناسب با سن افراد به آن‌ها کتاب‌هایی را معرفی می‌کرد. پس از مطالعه کتاب، افراد باید محتوای کتاب‌ها را در مسجد کنفرانس می‌دادند؛ البته فقط کنفرانس نبود؛ کار به گفت‌وگو و تحقیق درباره موضوع هم می‌رسید تا افراد به‌خوبی موضوع را درک کنند.
گاهی این گفت‌وگوها روی یک موضوع، روزها طول می‌کشید؛ اما حاجاصغر خسته نمی‌شد؛ چراکه هدفش درک، پذیرش و آموزش مطالب بود؛ نه‌فقط بیان یک موضوع برای بچه‌ها. برای کتاب خیلی هزینه می‌کرد. به‌محض اینکه کتاب خوبی چاپ می‌شد، سفارش می‌داد تا کتاب را برایش بیاورند. زمانی که مطالعه می‌کرد و محتوا را می‌پسندید، چند جلد از آن را تهیه می‌کرد و به آشنا و غریبه امانت می‌داد؛ حتی در مسیر خانه تا مسجد که هرروز طی می‌کرد، به مغازه‌دار، همسایه و آشنا کتاب می‌داد و بعد سراغ می‌گرفت که کتاب را خواندید؟ نظرتان درباره کتاب چه بود؟ سپس کتاب بعدی… .
چند نمونه از کتاب‌هایی که بسیار امانت می‌داد، عبارت بود از: منتظر، سه دقیقه در قیامت، من زنده‌ام، تولد در لس‌آنجلس، تنها گریه کن، خاطرات سفیر، خاک‌های نرم کوشک و… .
حاجاصغر در مباحث دینی مسجد هم فعالیت داشت. هیئت ام‌ابیها از 1374 توسط او و به کمک جوانان پایه‌گذاری شد و تا امروز هم فعال است؛ همچنین مطالعه، مباحثه درباره علوم دینی و ختم قرآن نمونه‌هایی از فعالیت‌های مذهبی همیشگی‌اش بود.
فعالیت‌های این جانباز فرهنگی در حوزه سیاسی هم چشمگیر بود. برگزاری جلسه‌های متعدد در حوزه تبیین و روشنگری در خصوص اتفاق‌های روز و انقلاب اسلامی و تربیت نیروی انقلابی از فعالیت‌های سیاسی ایشان بود؛ به‌گونه‌ای که بسیاری از نوجوانان آن موقع که دست‌پرورده این جانباز بودند، امروز در نهادهای انقلابی در سطح کشور مشغول خدمت به مردم و این انقلاب هستند. در ابتدا جلسه‌های قرآنی و معرفتی را به‌صورت هفتگی برگزار می‌کرد. حاجاصغر یک طرح ختم قرآن راه‌اندازی کرد که هنوز در این مسجد پابرجاست. هر کس چند صفحه قرآن را نزد او می‌خواند و زمانی که قرآن را ختم می‌کرد، به او جایزه نقدی می‌دادند. پس از شهید عبداللهی دو مربی این فعالیت را پیگیری می‌کنند و جایزه نقدی ختم قرآن اکنون نزدیک به دومیلیون تومان رسیده است.
کانونی که برای همه رده‌های سنی محله برنامه دارد
جانشین کانون فرهنگی و هنری ملک پس از اتمام صحبت درباره فعالیت‌های بنیان‌گذار کانون به فعالیت‌های کنونی کانون می‌پردازد: 13 سال است حلقه‌های صالحین مقطع تحصیلی اول تا سوم دبستان، چهارم تا ششم دبستان، هفتم تا نهم راهنمایی، دهم تا دوازدهم دبیرستان و برای دانشجویان نیز حلقه‌های سیر مطالعاتی شهید بهشتی و جلسه‌های قرآن را برگزار می‌کنیم.
در روز شنبه برای مقطع تحصیلی اول تا سوم دبستان مربی مربوط، قصه‌های قرآنی و مباحث اعتقادی را بیان می‌کند. یکشنبه‌ها برای دانش‌آموزان مقطع تحصیلی هفتم تا نهم به مباحث اعتقادی و حکمت‌های نهج‌البلاغه پرداخته می‌شود و پس‌ازآن برنامه ورزشی و بازی را نیز دارند. دوشنبه‌ها هیئت نوجوانان و جوانان ام‌ابیها که همه مسئولان و قدیمی‌های مسجد در آن حضور دارند، دور یکدیگر جمع می‌شوند و برنامه دارند. سه‌شنبه‌ها حلقه‌های صالحین مقطع تحصیلی چهارم تا ششم را در حوزه‌های معرفتی و اخلاقی داریم؛ پس‌ازآن نیز برنامه ورزش و تفریح را دارند.
در روزهای چهارشنبه حلقه صالحین مقطع تحصیلی دهم تا دوازدهم است که به مسائل اعتقادی و بررسی کتاب‌های مختلف می‌پردازند. هیئت حسینیه مسجد که از پیش‌کسوتان تشکیل شده است در این روز برای مداحی در مسجد دور هم جمع می‌شوند؛ حلقه تفسیر قرآن نیز در همین روز تشکیل می‌شود. در روز پنجشنبه پایگاه بسیج مسجد برنامه دارد و ما فعالیتی در این روز نداریم. در روزهای جمعه برای عموم مردم جلسه قرآن و حکمت نهج‌البلاغه برگزار می‌شود. ازجمله فعالیت‌های اجتماعی محله می‌توانم به پزشکی که هرماه در یک روز به‌صورت رایگان به بیمارهای محله می‌پردازد و بازارچه مشاغل خانگی که در مسجد برگزار می‌شود، اشاره کنم.
حدود شش ماه است گیم‌نت راه‌اندازی کرده‌ایم.
افرادی که در جلسه‌های حلقه صالحین نفر برتر شوند، به‌عنوان جایزه می‌توانند از بازی‌های متناسب خودشان در گیم‌نت استفاده کنند؛ در طول سال اردوهای درون‌شهری و برون‌شهری نیز برای همه رده‌های سنی برگزار می‌کنیم؛ در تابستان‌ها هم به‌غیراز برنامه‌های مستمر کلاس‌های مختلفی برای همه رده‌های سنی داریم.
