به گزارش اصفهان زیبا؛ استفاده بیش‌ازاندازه از گوشی‌های هوشمند توسط نوجوانان به یکی از نگرانی‌های اصلی والدین و متخصصان تبدیل شده است. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که نوجوانان ایرانی به‌طور میانگین بین سه‌تا شش ساعت در روز از گوشی‌های هوشمند خود استفاده می‌کنند. این زمان ممکن است در برخی موارد به بیش از هشت ساعت نیز برسد.
بسیاری از نوجوانان زمان زیادی را صرف استفاده از شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام تلگرام و واتساپ می‌کند؛ بر اساس برخی آمار حدود هفتاد تا هشتاد درصد از نوجوانان ایرانی به‌طور روزانه از این پلتفرم‌ها استفاده می‌کنند. این موضوع می‌تواند تأثیرات مختلفی بر روی سلامت جسمی و روانی نوجوانان داشته باشد. ازجمله تأثیرات مثبت می‌توان به دسترسی اطلاعات، ارتباطات اجتماعی و ابزارهای خلاقیت و از تأثیرات منفی استفاده بیش‌ازحد از گوشی هوشمند می‌توان به مشکلات خواب، کاهش فعالیت بدنی، کاهش تمرکز، اضطراب و افسردگی اشاره کرد. دلایل متعددی وجود دارد که ممکن است باعث شود نوجوان شما دائم مشغول استفاده از گوشی‌های هوشمند یا تلفن همراه باشد.
ارتباطات اجتماعی: نوجوانان به‌طور طبیعی به‌دنبال ارتباط با دوستان و همسالان خود هستند. گوشی‌های هوشمند به آن‌ها این امکان را می‌دهد که به‌راحتی با دیگران ارتباط برقرار کنند. چه از طریق پیام‌رسان‌ها و چه از طریق شبکه‌های اجتماعی یا بازی‌های آنلاین. این همسالان می‌توانند حقیقی یا مجازی باشند.
سرگرمی و تفریح: نوجوانان ممکن است از گوشی برای تماشای ویدئوها، بازی کردن، گوش دادن به موسیقی یا مرور در وب استفاده کنند. این فعالیت‌ها می‌تواند به‌عنوان راهی برای گذراندن وقت و سرگرمی باشد.
کاهش اضطراب و استرس: برخی از نوجوانان ممکن است از گوشی به‌عنوان یک راه فرار از مشکلات یا استرس‌های روزمره استفاده کنند این می‌تواند شامل فشارهای تحصیلی مشکلات خانوادگی یا چالش‌های اجتماعی باشد.
عادت و وابستگی: مانند هر عادت دیگری استفاده مکرر از گوشی می‌تواند به وابستگی منجر شود. نوجوانان ممکن است به‌مرورزمان به استفاده از گوشی عادت کنند و این عادت را سخت ترک کنند.
محیط ناامن خانه و خانواده: در بسیاری از موارد نوجوانان به دلیل تنهایی و نداشتن هم‌صحبت در خانه یا نبود جوی شاد و با برنامه یا برای فرار از دعواها و تنش‌ها و سخنرانی‌های مداوم والدین به گوشی خود پناه بردند.
برای مدیریت این موضوع می‌توان راهکارهای زیر را استفاده کرد:
گفت‌وگو: با نوجوان خود درباره استفاده از گوشی صحبت کنید. دلیل‌های او برای استفاده مکرر از گوشی را بشنوید و نظرات خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارید. فعالیت‌های مشترک: سعی کنید فعالیت‌هایی را که نیاز به تعامل رودررو دارند مانند گردش خانوادگی، آشپزی چندنفره، ورزش و غیره برنامه‌ریزی کنید. آموزش رفتار مسئولانه: به نوجوان خود بیاموزید که چگونه به‌طور مسئولانه از فناوری استفاده کند و اهمیت تعادل در زندگی دیجیتال و واقعی را درک کند.
ایجاد جایگزین: شرایط را برای انجام فعالیت‌هایی متناسب بااستعداد و علاقه فرزندتان فراهم کنید؛ به‌طوری‌که بتواند برای انجام آن فعالیت‌ها برنامه‌ریزی و هدف‌گذاری کند. می‌توانید از جمله‌هایی شبیه به جمله (از من چه کمکی برمیاد که بتونی متناسب با علایقت یه هدف انتخاب کنی و بعد برای اون برنامه‌ریزی داشته باشی که کم‌کم خودت رو به انجامش متعهد کنی؟) استفاده کنید.
والدگری خود را رصد کنید: چقدر الگوی خوبی برای نوجوان خود هستید؟ اگر خود شما در استفاده از گوشی زیاده‌روی می‌کنید و زمان را از دست می‌دهید یا در انجام فعالیت‌های موردعلاقه‌تان دچار مشکل و بی‌برنامگی هستید، پس چگونه زندگی کردن درست را نیاموخته‌اید و نباید این انتظار را نیز از نوجوانتان داشته باشید. لازم است تا والدین درمورد علائم خطر اعتیاد به استفاده از گوشی هوشمند هوشیار باشند و در صورت مشاهده این علائم از یک متخصص کمک بگیرند.
برخی از علائم اعتیاد به گوشی شامل موارد زیر است:
1. استفاده مداوم: چک کردن مکرر گوشی حتی در زمان‌هایی که نیازی به آن نیست.
2. نگرانی یا اضطراب: احساس نگرانی یا اضطراب در صورت دسترسی نداشتن به گوشی یا ناتوانی در چک کردن آن.
3. کاهش تعاملات اجتماعی: کاهش ارتباطات و تعاملات رودررو با دیگران به دلیل تمرکز بیش‌ازحد روی گوشی.
4. از دست دادن زمان: صرف زمان زیاد در شبکه‌های اجتماعی، بازی‌ها یا برنامه‌های دیگر بدون اینکه متوجه گذر زمان شوید.
5. تأثیر بر کار و تحصیل: کاهش تمرکز و بهره‌وری در کار یا تحصیل به دلیل حواس‌پرتی ناشی از گوشی.
6 .احساس خستگی و کلافگی: احساس خستگی یا کلافگی در صورت استفاده‌نکردن از گوشی برای مدت طولانی.
7. تغییرات خلق‌وخو: تغییرات در خلق‌وخو، ازجمله افزایش عصبانیت یا افسردگی، به‌ویژه در صورت دسترسی‌نداشتن به گوشی.
درنهایت باید دانست و پذیرفت که استفاده از گوشی‌های هوشمند در زندگی نوجوانان انکارناپذیر است؛ بااین‌حال مهم است که تعادل بین استفاده مثبت و منفی برقرار شود تا نوجوانان بتوانند از مزایای فناوری بهره‌مند شود و درعین‌حال از آسیب‌های آن جلوگیری کنند.
