به گزارش اصفهان زیبا؛ گردشگری حق تمام اقشار جامعه است که در کمال تأسف دسترس‌پذیری به آن برای اقشار کم‌برخوردار سال‌به‌سال کمتر می‌شود. يكی از نتايج تشديد بحران‌های اقتصادی، افزايش هزينه‌ها در تمامی ابعاد زندگی روزمره مردم است. نرخ تورم بی‌سابقه، افزايش قيمت مواد غذايی، خدمات حمل‌ونقل، هزينه‌های اقامت و ديگر هزينه‌های جانبی سفر، موجب شده است كه سفر از سبد هزينه‌های بسياری از خانوارهای اصفهانی حذف شود.
در نوروز امسال هم‌زمان با افزایش قیمت دلار و افزایش قیمت‌ها شاهد رواج تقاضا برای سفرهای قسطی در اصفهان بودیم. از ابتدای اسفندماه سال گذشته تعداد سایت‌ها و آژانس‌هایی اصفهانی که تبلیغ سفر با شرایط اقساطی می‌کردند، به‌تدریج بیشتر شد.
به‌بیان آژانس‌داران، هم‌زمان با افزایش قیمت‌ها آن‌ها شاهد کاهش تقاضا برای مسافرت‌های خارجی بوده‌اند. در شرایط کنونی فقط قشر مرفه خواستار مسافرت‌های هوایی به کشورهای خارجی هستند. آن دسته از مسافرانی هم که متقاضی سفر خارجی برای نوروز امسال شده‌اند حاضر به مسافرت با شرایط پرداخت اقساطی شده‌اند.
متــولیان ایـن حــوزه نیـــز در اظهارنظرهایشان با صراحت درباره رواج سفرهای اقساطی سخن گفته‌اند. امیرپویان رفیعی، رئیس هیئت‌مدیره انجمن صنفی دفاتر سفر هوایی، گردشگری و زیارتی استان تهران نیز درباره سفرهای اقساطی که به بسته خدمات بسیاری از دفاتر خدمات مسافرتی اضافه شده، توضیح داده که «میل به سفرهای اقساطی، افزایش یافته است. طبیعتا شرایطی که تشریح شد روی شیوه کار تأثیرگذار است. وقتی مردم بودجه پرداخت یکجای هزینه سفر را ندارند، به سفر اقساطی رو می‌آورند. البته باید نکاتی را هنگام خرید اقساطی سفر موردتوجه قرار داد، نسبت به میزان سود اقساطی که گرفته می‌شود دقت شود و مسافر در نظر داشته باشد به دلیل خرید اقساطی، قدرت انتخاب خود را از دست ندهد.»
تورهای خارجی قسطی شد
نگاهی به قیمت تورهای خارجی آژانس‌های مختلف اصفهان نشان می‌دهد که تور آنتالیا 49میلیون و 990هزار تومان هزینه دارد، هزینه تور دبی 54میلیون و 350هزار تومان، هزینه تور استانبول 30میلیون و 550هزار تومان، هزینه تور تایلند 69میلیون و 560هزار تومان، هزینه تور عمان 35میلیون و 450هزار تومان، هزینه تور مسکو 62میلیون و 990هزار تومان، هزینه تور کوالالامپور 67میلیون و 100هزار تومان است. علاوه بر این، افزایش نرخ‌ها مسافرت‌های داخلی را نیز تحت تأثیر قرار داده است؛ تا جایی که بسیاری از مسافران در نوروز سال جاری از خیر سفر به مقاصد دلخواهشان گذشتند و سفرهای کم‌هزینه را انتخاب کرده‌اند.
تقاضا برای تورهای داخلی کاهش یافت
بررسی قیمت تورهای داخلی نشان می‌دهد که در نوروز امسال هزینه تور کرمان، ماهان، میبد 10میلیون و 200هزار تومان قیمت خورده است. هزینه تور کیش هوایی بسته به هتلی که مسافران انتخاب می‌کنند، از 18میلیون و 800هزار تومان شروع و تا 23میلیون و 800هزار تومان هم قیمت خورده است.
هزینه تور قشم ریلی نیز بسته به هتلی که مسافران انتخاب کنند، از 13میلیون و 700هزار تومان تا 19میلیون و 400 هزار تومان قیمت خورده. هزینه تور گنبدکاووس، گرگان نیز 11میلیون و 200هزار تومان با رفت‌وبرگشت به‌وسیله اتوبوس قیمت خورده. قیمت تور مشهد ریلی نیز بسته به هتل انتخابی مسافران از 12میلیون و 900هزار تومان تا 13میلیون و 700هزار تومان بوده است. هزینه تور مشهد هوایی ویژه نیز ویژه لحظه تحویل سال نیز امسال 15میلیون و 700هزار تومان بوده. فعالان آژانس‌های مسافربری هوایی اصفهان با صراحت اذعان می‌کنند اصفهانی‌ها بیشترین تقاضای سفر هوایی را به مشهد و کربلا دارند که به خاطر افزایش نرخ بلیت هوایی تعداد پروازها به این دو مقصد نیز کاهش یافته است.
حذف سفر از سبد خانوارها
افزایش شاخص قیمت‌ها تأثیر منفی و معناداری بر هزینه‌های گردشگری خانوار می‌گذارد؛ به‌طوری‌که افزایش سطح عمومی قیمت‌ها و شدت‌گرفتن تورم، به‌گونه‌ای بر رفتار مصرفی خانوار اثرگذار بوده است که خانوارها در مقایسه با سایر هزینه‌های خانوار، به نسبت کمتری برای گردشگری هزینه کرده‌اند.
حذف سفر از سبد خانوارها يک بحران جدی است كه تنها تبعات اقتصادی ندارد؛ بلكه می‌تواند اثرات منفی گسترده‌ای بر سلامت روانی جامعه و بهره‌وری نيروی كار هم داشته باشد.
بانک مرکزی در گزارشی میزان هزینه‌کرد خانوارها در سال ۱۴۰۲ را بررسی کرد. این گزارش نشان می‌دهد که هر خانوار ایرانی به شکل میانگین برای دو گزینه تفریح و سرگرمی 5/12میلیون تومان هزینه می‌کند. اگر این رقم را کنار بررسی‌ها درباره هزینه ۱۶ میلیونی یک سفر متعارف به یکی از استان‌های جنوبی یا سایر استان‌های شمالی، شیراز، اصفهان و… با سه شب اقامت بگذاریم ملاحظه می‌کنیم با احتساب تورم سالانه، دو عدد باهم برابری می‌کنند.
با این محاسبات بایستی خط فقر سفر در سال ۱۴۰۳ را عددی معادل ۱۵ تا ۱۶ میلیون تومان در نظر گرفت. اگر فرض بگیریم این نظرسنجی که حدود ۱۴۰۰ نفر در آن شرکت کرده‌اند بازنمایی وضعیت سفر در ایران باشد، آنگاه می‌توان نتیجه گرفت که بر اساس آمار‌های به‌دست‌آمده تنها حدود یک‌چهارم خانوارها، بالای خط فقر سفر قرار دارند. علاوه براین، گزارش اتاق بازرگانی تهران نیز نشان می‌دهد هر خانوار تهرانی در سال تنها قادر به‌صرف 5/5میلیون تومان برای سفر و تفریح است که به‌زعم بسیاری از کارشناسان، این رقم حتی برای یک سفر یک‌روزه نیز کافی نیست.
