به گزارش اصفهان زیبا؛ تحول فناوری های نوین، فوتبال را از الگوهای سنتی رهانیده و با تمرینات اختصاصی، داوری دقیق، واقعیت افزوده و ورزشهای الکترونیک، تجربهای نوین و صنعتی فراگیر رقم زده است.
در دهههای اخیر، فناوری نقش چشمگیری در تحول بسیاری از جنبههای زندگی بشر ایفا کرده و ورزش نیز از این قاعده مستثنی نبوده است.
ورود فناوری به عرصه ورزش بهویژه در سالهای اخیر، نه تنها کیفیت و عدالت در رقابتها را افزایش داده، بلکه باعث جذابتر شدن تجربه تماشا و پیگیری مسابقات برای مخاطبان نیز شده است.
یکی از مهمترین فناوریهایی که در این سالها وارد ورزش شده، کمک داور ویدیویی یا همان VAR (VideoAssistant Referee) است که ابتدا در فوتبال مورد استفاده قرار گرفت و به مرور زمان به سایر رشتهها نیز راه پیدا کرد.
VAR با هدف افزایش دقت در تصمیمگیری داوران وارد فوتبال شد. پیش از ورود این فناوری، اشتباهات داوری گاه سرنوشت بازیها و حتی تورنمنتها را تغییر میدادند، اما با استفاده از بازبینی ویدئویی، داوران اکنون میتوانند صحنههای حساس مانند خطاهای پنالتی، گلهای مردود، خطاهای منجر به کارت قرمز و آفساید را بازبینی کرده و تصمیم دقیقتری اتخاذ کنند.
این فناوری گرچه در ابتدا با مخالفتهایی روبهرو شد و برخی آن را مانعی بر هیجان بازی میدانستند، اما به مرور با بهبود عملکرد و روند استفاده، جایگاه خود را پیدا کرده است.
فناوری تنها به VAR محدود نمیشود. سیستم خط دروازه (Goal-line Technology) نیز یکی دیگر از فناوریهای مهم است که با استفاده از دوربینها و سنسورهای پیشرفته، عبور کامل توپ از خط دروازه را تشخیص میدهد.
این فناوری به ویژه پس از چندین تصمیم بحثبرانگیز داوران در رقابتهای بزرگ مانند جام جهانی یا لیگ قهرمانان اروپا، مورد استقبال گسترده قرار گرفت و اکنون در اکثر لیگهای معتبر دنیا استفاده میشود.
در رشتههای دیگر نیز فناوری حضوری مؤثر دارد. در تنیس، سیستم هاوکآی (Hawk-Eye) برای تشخیص دقیق محل برخورد توپ با زمین استفاده میشود و در ورزشهایی مانند بسکتبال و فوتبال آمریکایی، فناوریهای پیشرفته تجزیه و تحلیل داده و بازبینی ویدئویی به داوران، مربیان و حتی بازیکنان کمک میکند تا عملکرد بهتری داشته باشند.
تاثیر ورزش بر عملکرد بازیکنان
ورود فناوری به ورزش صرفاً جنبه داوری ندارد، بلکه در بهبود عملکرد بازیکنان و پیشگیری از آسیبدیدگی نیز مؤثر بوده است.
پوشیدنیهای هوشمند مانند ساعتهای ورزشی و GPS، اطلاعات دقیقی درباره ضربان قلب، میزان دویدن، فشار بدنی و سایر شاخصهای فیزیولوژیکی ارائه میدهند که به مربیان در تصمیمگیریهای فنی کمک شایانی میکند.
همچنین استفاده از واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) در تمرینات ورزشی، به بازیکنان کمک میکند تا در شرایطی شبیهسازیشده به تمرین مهارتهای خود بپردازند.
از منظر مخاطب و تماشاگر نیز فناوری تأثیر زیادی بر جذابیت ورزش داشته است.
پخش مسابقات با کیفیت بالا، امکان تماشای زوایای مختلف صحنهها، نمایش آمار لحظهای بازی و حتی تعامل با مسابقات از طریق شبکههای اجتماعی و اپلیکیشنهای موبایل، تجربهای چند بعدی برای تماشاگران فراهم کرده است که در گذشته امکانپذیر نبود. فناوری باعث افزایش عدالت، دقت و شفافیت در ورزش شده و تجربهای حرفهایتر برای بازیکنان، داوران، مربیان و تماشاگران به ارمغان آورده است.
اگرچه برخی هنوز معتقدند که دخالت فناوری میتواند از جذابیت طبیعی و غافلگیرکننده ورزش بکاهد، اما واقعیت این است که در دنیای امروز، بهرهگیری از فناوری برای ارتقای کیفیت رقابتها و حفظ سلامت و عدالت، اجتنابناپذیر و حتی ضروری است.
با پیشرفت روزافزون تکنولوژی، میتوان انتظار داشت که در آینده شاهد ورود فناوریهای نوینی به دنیای ورزش باشیم که بیش از پیش بر جنبههای مختلف آن تأثیرگذار خواهند بود.
پیمان معلم، عضو هیئت علمی دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه اصفهان درباره اهمیت ورود تکنولوژی به ورزش میگوید: فناوریهای نوین داوری همچون کمکداور ویدیویی(VAR) و سامانه تشخیص عبور توپ از خط دروازه (GLT)، تحولی چشمگیر در دقت قضاوتهای ورزشی و کاهش خطاهای انسانی پدید آوردهاند.
این ابزارهای فناورانه، به داوران یاری میرسانند تا در لحظات حساس، تصمیمهایی آگاهانهتر و سنجیدهتر اتخاذ کنند و از بروز اشتباهاتی که میتوانند سرنوشت مسابقه را دگرگون سازند، جلوگیری شود. با این حال، همانگونه که این فناوریها واجد آثار مثبت و قابل توجهیاند، چالشها و کاستیهایی نیز با خود به همراه دارند.
وی درباره تأثیرات مثبت این فناوریها میافزاید: نخست باید از افزایش دقت تصمیمگیریها یاد کرد؛ جایی که فناوری VAR، امکان بازبینی و تحلیل دقیق صحنههای حساس همچون گلها، پنالتیها، کارتهای قرمز و خطاهای آشکار را برای داور فراهم میسازد.
این امر در عمل، میزان اشتباهات داوری را به طرز چشمگیری کاهش داده و به اعتبار مسابقات افزوده است.
دوم آنکه، کاهش مجادلات و جنجالها از دیگر آثار سودمند این ابزارهاست. فناوری GLT، با دقتی بیچونوچرا نشان میدهد که آیا توپ بهطور کامل از خط دروازه گذشته است یا نه و بدین ترتیب، بسیاری از اعتراضات بازیکنان، مربیان و هواداران را در نطفه خاموش میسازد و از بروز اختلافنظرهای حاد جلوگیری میکند.
همچنین افزایش عدالت در جریان مسابقات را باید یکی از مهمترین دستاوردهای این فناوریها برشمرد. تصمیماتی که به اتکای دادههای دقیق و مشاهدات تکرارپذیر اتخاذ میشوند، امکان بروز بیعدالتی در حق تیمها یا بازیکنان را کاهش میدهند و نتیجه بازی را به واقعیت فنی میدان نزدیکتر میسازند.
ابهامات مربوط به تفسیر قانون پابرجاست
عضو هیئت علمی دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه اصفهان ادامه داد: با وجود تمامی این مزایا، فناوریهای داوری بیچالش نیز نیستند.
یکی از مهمترین انتقادها، تأخیر در جریان بازی است؛ چرا که بررسی مجدد صحنهها توسط تیم VAR ممکن است به توقفهای گاه طولانی بیانجامد و این وقفهها برای برخی بازیکنان و تماشاگران ناخوشایند و آزاردهنده تلقی میشود.
دیگر آنکه هزینههای قابل توجه استقرار این فناوریها نیز از موانع جدی بهشمار میرود. بهرهگیری از VAR و GLT مستلزم تجهیز ورزشگاهها به فناوریهای پیشرفته و زیرساختهای ارتباطی دقیق است، که برای برخی لیگها، بهویژه در سطوح پایینتر یا در کشورهای کمتر توسعهیافته، امری دشوار و پرهزینه است.
هرچند باید توجه داشت که بخش اعظم هزینهها مربوط به نصب اولیه است و در ادامه، هزینههای جاری این فناوریها اندک و قابل مدیریت خواهد بود.
معلم اظهار میکند: ابهامات مربوط به تفسیر قوانین همچنان پا بر جاست. حتی در حضور فناوری VAR، برخی تصمیمات داوران مورد مناقشه قرار میگیرند، چرا که تفسیر صحنهها و قوانین ممکن است میان داوران مختلف متفاوت باشد و برداشتها یکسان نباشد؛ امری که گاه موجب ادامه اختلافات میشود.
وی اضافه میکند: فناوریهای داوری نقشی مؤثر در ارتقای دقت قضاوتها و کاهش خطاهای انسانی ایفا کردهاند و به افزایش عدالت در مسابقات ورزشی یاری رساندهاند. با این حال، محدودیتها و چالشهایی که در مسیر اجرای این فناوریها وجود دارد، ضرورت بازاندیشی و بهروزرسانی مستمر در قوانین، آموزشها و زیرساختها را یادآور میشود.
دکترای برق دانشگاه اصفهان با بیان اینکه فناوریهای داوری و پایش ورزشی به سرعت در حال تحول هستند و نقش حسگرهای دقیق، پردازش تصویر و ارتباطات بیسیم در این زمینه بسیار چشمگیر است، میگوید: سیستمهایی مانند VAR و تکنولوژی خط دروازه در فوتبال، سنسورهای پوشیدنی در ورزشهای انفرادی و هوش مصنوعی و ماشین بینایی برای تحلیل دادههای مسابقات، همگی نشاندهنده حرکت به سمت داوری دقیقتر و کاهش خطاهای انسانی هستند.
با این حال، حذف کامل مداخلات انسانی در داوری هنوز چالشهای خاص خود را دارد.
مسائل اخلاقی، تأخیر در تصمیمگیری و نیاز به تفسیر موقعیتهای پیچیده از جمله عواملی هستند که باعث میشوند داوران انسانی همچنان نقش مهمی داشته باشند در آینده، احتمالاً شاهد ترکیبی از سیستمهای خودکار و نظارت انسانی خواهیم بود که دقت و عدالت را بهبود میبخشند، اما همچنان به قضاوت انسانی در موقعیتهای حساس نیاز دارند، البته قطعا در آینده نقش سیستم های خودکار در نظارت و تصمیم نهایی انسانی، پررنگتر خواهد شد.
معلم در ادامه این تحولات فناورانه میافزاید: نباید از ظرفیتهای نوآوری در مهندسی برق، علوم داده و هوش مصنوعی برای بهینهسازی عملکرد سیستمهای داوری غافل ماند.
اگرچه فناوریهایی چون VAR و GLT دقت تصمیمگیریها را بهطرز محسوسی افزایش دادهاند، اما چالشهایی مانند وقفههای طولانی در جریان مسابقه، همچنان بهعنوان نقطهضعف این فناوریها مطرحاند. در این میان، شماری از نوآوریهای نوظهور میتوانند به کاهش این وقفهها و افزایش کارایی و سرعت این سیستمها یاری رسانند؛ پردازش لبه(Edge Computing) راهکاری نوآورانه در معماری دادهها بهشمار میآید.
با انتقال محل پردازش تصاویر و ویدئوها از سرورهای مرکزی به تجهیزات مستقر در حاشیه زمین یا درون استادیوم، میتوان زمان تأخیر را به حداقل رساند و پاسخهایی سریعتر و دقیقتر برای تحلیل صحنههای داوری فراهم آورد.
وی اضافه میکند: در مرحله بعد، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین نقشی اساسی در بهبود فرایند تصمیمگیری ایفا میکنند. سامانههای بینایی ماشین قادرند بهطور خودکار موقعیت بازیکنان و توپ را ردیابی کنند، الگوهای رفتاری را شناسایی کنند و حتی در صورت وقوع احتمالی آفساید یا خطا، هشدارهای اولیه صادر کنند؛ آن هم پیش از آنکه نیاز به بررسی دستی توسط داور بهوجود آید.
عضو هیئت علمی دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه اصفهان میگوید: سوم، استفاده از حسگرهای پیشرفته و فناوریهای ارتباطی فوق سریع همچون 5G، امکان دستیابی به دادههای بلادرنگ و دقیقتری از موقعیت اجزای بازی را فراهم میسازد.
این فناوریها با بهرهگیری از امواج رادیویی یا میدانهای مغناطیسی، اطلاعات لحظهای درباره حرکات توپ و بازیکنان را در اختیار سامانههای پردازشی قرار میدهند، همچنین بهرهگیری از رابطهای واقعیت افزوده(AR) برای داوران، چشماندازی آیندهنگرانه اما دستیافتنی است.
این فناوری میتواند با نمایش زوایای مختلف صحنه بهصورت لحظهای و در قالبی تعاملی، تصمیمگیری داور را تسریع کند، بیآنکه نیازی به توقف مکرر بازی باشد.
معلم اظهار میکند: بهینهسازی الگوریتمهای پردازش ویدئو نیز ضرورتی انکارناپذیر است. توسعه الگوریتمهایی که بتوانند اطلاعات غیرضروری را حذف کرده و تنها دادههای کلیدی را برای تحلیل در اختیار سیستم قرار دهند، به کاهش زمان واکنش VAR و تسریع روند تصمیمگیری کمک شایانی خواهد کرد.
بدینترتیب، تلفیق این نوآوریها با زیرساختهای داوری موجود، میتواند گام بلندی در جهت بهبود تجربه تماشاچی، افزایش عدالت در داوری و کاستن از اصطکاک میان فناوری و ریتم طبیعی بازی باشد. آینده داوری در گروی همنشینی ظریف میان دقت ماشینی و تشخیص انسانی است.
ترکیبی که تنها با پشتیبانی مهندسی پیشرفته و طراحی کاربرمحور، بهنحو مطلوب تحقق خواهد یافت.
وی میافزاید: در کشورهای در حال توسعهای همچون ایران، تحقق و گسترش فناوریهای پیشرفته داوری و پایش ورزشی با چالشهای متعددی روبهروست؛ چالشهایی که میتوان آنها را در سه حوزه اصلیِ فنی، اقتصادی و زیرساختی طبقهبندی کرد.
با این حال، در کنار این موانع، ظرفیتهایی برای بومیسازی و تطبیق این فناوریها با شرایط داخلی نیز وجود دارد که در صورت بهرهگیری هوشمندانه، میتواند راه را برای تحقق عدالت فناورانه در ورزش هموار سازد.
این دکترای برق ادامه میدهد: نخستین و شاید بنیادینترین چالش، مربوط به سطح فناوریهای در دسترس و توان فنی در کشور است. کیفیت و سرعت پردازش دادهها، بهویژه در حجم بالا و در زمان واقعی، نیازمند زیرساختهایی نظیر سرورهای قدرتمند، شبکههای پایدار و تجهیزات پردازش تصویری است که در بسیاری از ورزشگاههای کشور هنوز فراهم نشدهاند.
افزون بر این، دقت و توان حسگرها و دوربینهای مورد نیاز برای فناوریهایی مانند VAR، بسیار بالاست و اغلب نیازمند تجهیزاتی با نرخ فریم بالا و وضوح بسیار دقیقاند که تأمین آنها مستلزم هزینههای هنگفت و دسترسی به فناوریهای وارداتی است.
در نهایت، هماهنگی این فناوریها با سیستمهای ارتباطی موجود و ایجاد پیوستگی میان تجهیزات نو و زیرساختهای سنتی، پیچیدگیهای فنی خاص خود را دارد و نیازمند مهندسی دقیق و تجربه عملیاتی بالاست.
وی بیان میکند: پیادهسازی این فناوریها بدون تردید مستلزم سرمایهگذاریهای قابل توجه است. هزینه خرید، نصب و نگهداری تجهیزات فنی، همچنین بهروزرسانی نرمافزارها و سامانههای پشتیبان، از جمله هزینههایی است که بسیاری از باشگاهها و نهادهای ورزشی کشور توان تأمین آن را ندارند.
از سوی دیگر، توجیه اقتصادی استفاده از این فناوریها در تمام سطوح رقابتی نیز محل تردید است. در حالی که ممکن است استفاده از سیستمهای هوشمند داوری در لیگهای برتر معنا داشته باشد، برای مسابقات سطح پایینتر، چنین سرمایهگذاریهایی مقرونبهصرفه نیست. نباید از یاد برد که آموزش نیروی انسانی ماهر، اعم از داوران، تکنسینها و اپراتورهای سیستم نیز هزینهبر است و مستلزم برنامهریزیهای آموزشی گسترده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان اظهار میکند: یکی دیگر از چالشهای بنیادین، کمبود زیرساختهای ارتباطی و شبکهای است.
اجرای بلادرنگ فناوریهایی چون VAR، نیازمند اینترنت پرسرعت و پایدار است؛ امکانی که در بسیاری از ورزشگاههای کشور بهویژه در مناطق کمبرخوردار، فراهم نیست، همچنین محدودیتهایی در انتقال و ذخیرهسازی دادههای تصویری وجود دارد؛ چه از منظر فنی و چه از حیث ملاحظات قانونی و مدیریتی که میتواند سرعت تحلیل دادهها را کاهش دهد و اجرای دقیق سیستمها را با مشکل مواجه کند.
معلم ادامه میدهد: با وجود چالشهای یادشده، راهکارهایی وجود دارد که میتواند مسیر بومیسازی این فناوریها را هموار سازد و امکان تحقق تدریجی و پایدار آنها را فراهم آورد؛ توسعه نرمافزارهای بهینه و سبک با بهرهگیری از هوش مصنوعی که بهجای تکیه صرف بر تجهیزات سنگین و وارداتی، میتوان از توان علمی موجود برای طراحی الگوریتمهایی بهره برد که دادهها را با حجم کمتر، اما دقت بالاتر پردازش میکنند.
این راهکار هزینهها را کاهش داده و نیاز به زیرساختهای پیچیده را کمتر میکند.
وی درباره دیگر راهکارها به انتقال بخشی از محاسبات و تحلیل دادهها به تجهیزات محلی مستقر در ورزشگاهها اشاره میکند که میتوان تا حد زیادی از وابستگی به زیرساختهای اینترنتی گسترده کاست و تأخیرهای پردازشی را نیز به حداقل رساند.
همچنین تولید داخلی حسگرها و دوربینهای با کیفیت، هرچند چالشی زمانبر است، اما میتواند در بلندمدت هزینهها را کاهش داده و استقلال فناورانه ایجاد کند. همکاری با شرکتهای دانشبنیان و صنایع الکترونیکی داخلی، در این مسیر نقشی کلیدی دارد.
این دکترای برق میافزاید: اجرای پروژههای مشترک پژوهشی میان دانشگاهها، پژوهشگاهها و سازمانهای ورزشی، میتواند به تولید دانش بومی، تربیت نیروی متخصص و ارائه راهحلهای منطبق با واقعیتهای کشور کمک کند، همچنین پیش از پیادهسازی گسترده، استفاده آزمایشی از نسخههای سبک و ابتدایی این سامانهها در مسابقات داخلی، فرصتی مناسب برای آزمون، تحلیل و اصلاح فرایندها فراهم میآورد و زمینه را برای توسعه تدریجی فراهم میسازد.
گذار از تمرینات سنتی به عصر هوشمند دادهمحور
هدایت سفیددشتی، طراح ویایآر ایرانی نیز میگوید: در گذشته، برنامهریزی تمرینات ورزشی در تیمهای فوتبال عمدتاً بهصورت الگوهای یکسان و عمومی صورت میگرفت؛ بهگونهای که هر تیم با تکیه بر یک مربی بدنساز و یک فیزیولوژیست، مسیر تمرینی مشخص و مشترکی را برای آمادگی پیش از رقابتها طی میکرد.
اما اکنون با پیشرفت فناوری و ظهور ابزارهای نوینی چون ادوات الکترونیکی پوشیدنی، ساعتهای هوشمند و دستگاههای موقعیتیا(GPS)، آن الگوهای یکسان جای خود را به رویکردهای فردمحور و منحصر به فرد دادهاند.
دیگر خبری از تمرینات جمعی همسان در تپههای داوودی یا مسیرهای از پیش تعیینشده نیست.
وی میافزاید: امروز هر بازیکن برنامه تمرینی ویژه خود را دارد؛ برنامهای که براساس شاخصههای فیزیولوژیکی، واکنشهای آنزیمی، ترشحات هورمونی و قابلیتهای فردی او طراحی شده و همین دقت و جزئینگری، باعث افزایش چندین برابری بهرهوری تمرینی میشود.
این دگرگونی بنیادین که حاصل همافزایی علم فیزیولوژی، دینامیک حرکتی، روانشناسی و بیوشیمی ورزشی با فناوریهای نوین است، به گونهای در سطوح بالا رقم خورده که دیگر تمرینات فردی به صورت کامل از تمرینات تیمی مستقل شدهاند.
آنچه اکنون در باشگاههای بزرگی چون منچسترسیتی، رئال مادرید و بارسلونا جریان دارد، بر پایه اطلاعاتی دقیق، الگوریتمهای هوش مصنوعی و تحلیل دادههای بلادرنگ است که هریک به ارتقای عملکرد فردی بازیکنان و بهتبع آن، رشد کیفی تیمی منجر میشود.
طراح ویایآر ایرانی ادامه میدهد: نقش فناوریهای نوینی چون واقعیت مجازی، اپلیکیشنهای ورزشی و بسترهای تعاملی نیز غیرقابل انکار است. فوتبال دیگر صرفاً در تلویزیون یا ورزشگاه خلاصه نمیشود.
مخاطب امروز، همزمان میتواند با گوشی هوشمند خود در خانه یا استادیوم، آمار و اطلاعات سهبعدی بازی را از طریق فناوری واقعیت افزوده دنبال کند.
اتفاقی مشابه آنچه در جام جهانی قطر تجربه شد؛ تجربهای که نهتنها جذابیت بصری و اطلاعاتی را برای تماشاگر چند برابر کرد، بلکه فضای جدیدی برای تبلیغات، تولید محتوا و جریانسازی اقتصادی برای برگزارکنندگان مسابقات فراهم آورد.
افزون بر اینها، نوآوریهایی چون لباسهای ویژه هواداران نابینا که تجربه حسی حضور در بازی را برایشان ممکن میسازد، گواهی است بر رویکرد تازه صنعت فوتبال؛ خلق تجربههای نو، عمیق و انسانی برای همهی مخاطبان.
سفیددشتی اظهار میکند: صنعت فوتبال امروز دیگر در پی گسترش صرف نیست، بلکه به دنبال عمیقتر شدن تعاملات و شکلدادن به احساساتی است که بتواند مخاطب را به درون ساختار اقتصادی و رسانهای خود بکشاند.
در همین راستا، ورزشهای الکترونیک یا همان «ایاسپورت»ها، افق تازهای را پیش روی فوتبال گشودهاند. دو پلتفرم مطرح در این حوزه، یعنی «ایفوتبال» از شرکت کونامی و «افسی ۲۵» از شرکت اسپورت، به قدری توسعه یافتهاند که حالا باشگاههای بزرگ ملزم به تشکیل تیمهایی ویژه در این حوزه شدهاند.
الزامی همردیف با تشکیل تیمهای پایه یا تیمهای بانوان، زیرا این رقابتهای دیجیتال، میلیونها مخاطب را از همه گروههای سنی در سراسر جهان جذب کردهاند و ساختاری دارند که میتواند شبیه به فوتبال واقعی، دارای گروهبندی، تورنمنت، فینال و حتی مدالآوری باشد. چنانکه تیمی از باشگاه پرسپولیس، متشکل از حسن پارجانی و همراهانش، موفق به کسب مدال نقره در رقابتهای اخیر آسیایی شدند که فینالش با تیم النصر برگزار شد.
وی ادامه میدهد: تکنولوژی داوری نیز که با ورود سیستمهایی چون VAR و فناوری تشخیص عبور توپ از خط دروازه (GLT) پا به میدان گذاشت، گامی اساسی در بهبود کیفیت تصمیمگیری داوران برداشت.
اگرچه در بسیاری از مواقع، بررسیهای ویدیویی به توقف جریان پویای بازی انجامید و حتی برخی تصمیمات بحثبرانگیز باقی ماندند، اما در مجموع، دقت و شفافیت تصمیمها و اطمینان خاطر تیمها و تماشاگران را افزایش داد.
ورود این فناوریها، فوتبال را از روند سنتی خارج کرد و فرایندی نو و فناورانه را در ذهن مخاطب جایگزین ساخت؛ فرایندی که مورد استقبال بازیکنان، داوران و هواداران قرار گرفت. با این حال، آینده فناوری در فوتبال، بهویژه در حوزه داوری، در مسیر تحولاتی شگرف قرار دارد.
طراح ویایآر ایرانی میگوید: براساس اطلاعات و تحلیلهایی که در اختیار دارم و نیز ارتباطات مستقیم با مسئولان فنی در فیفا و برخی کشورهای اروپایی، پیشبینی میشود که بهزودی بسیاری از بازبینیهای صحنه که هماکنون بر پایه مشاهده مانیتور صورت میگیرند، کنار گذاشته و صرفاً در مواردی بسیار محدود به کار گرفته شوند.
همچنین تغییراتی اساسی در تعریف آفساید در راه است؛ بهگونهای که تنها زمانی بازیکن در موقعیت آفساید تلقی شود که «تمامی بدن» او جلوتر از آخرین مدافع قرار گرفته باشد، نهتنها یک میلیمتر از شانه یا پایش.
فوتبال بستری برای تلفیق فناوریهای پیشرفته
سفیددشتی اضافه میکند: از دیگر تحولات پیشرو، میتوان به حذف ریباند در ضربات پنالتی طی جریان بازی اشاره کرد؛ روندی که شبیه به پنالتیهای پایانی بازی خواهد بود، به این معنا که پس از مهار ضربه، بازی از ششقدم از سر گرفته شود.
افزون بر این، گجتهای پوشیدنی، دستگاههای ردیاب و سامانههای انتقال زنده دادهها، نقش پررنگتری در تعامل مربیان و بازیکنان ایفا خواهند کرد.
این ابزارها نهتنها اطلاعات دقیق و بلادرنگ از وضعیت فیزیکی بازیکنان در اختیار کادر فنی قرار میدهند، بلکه از طریق اپلیکیشنهای هوشمند در دسترس تماشاگران نیز قرار خواهند گرفت و تجربهای نو، تعاملی و چندلایه را از فوتبال برای آنان به ارمغان خواهند آورد.
وی در پایان خاطرنشان میکند: فوتبال، پیش از آنکه صرفاً یک ورزش باشد، صنعتی گسترده و پیچیده است که روز به روز در حال بازآفرینی خود از خلال فناوری، تجربه و اقتصاد است. آینده این صنعت نه در تکرار الگوهای دیروز، بلکه در خلق تجربیاتی است که احساسات مخاطب را درگیر کرده و او را به بخشی فعال از زیستبوم نوین فوتبال بدل سازد.
فوتبال امروز دیگر صرفاً یک رقابت ورزشی نیست، بلکه بستری پویا برای تلفیق فناوریهای پیشرفته، علوم شناختی، اقتصاد دیجیتال و تجربهگرایی مدرن است.
داوری هوشمند، تمرینات اختصاصی مبتنیبر دادههای فیزیولوژیک، پوشیدنیهای الکترونیک، واقعیت افزوده در استادیومها و گسترش ورزشهای الکترونیک همگی نشان میدهند که آینده فوتبال نهتنها دقیقتر و سریعتر، بلکه عمیقتر، شخصیتر و چندوجهیتر خواهد بود.
در این مسیر، فوتبال بهمثابه یک صنعت جهانی، هر روز بیش از پیش به فناوری وابسته میشود و تجربه تماشاگر، مربی، بازیکن و حتی داور را به شیوهای نو بازتعریف میکند؛ تجربهای که هم سرگرمکنندهتر است و هم سودآورتر.
