به گزارش اصفهان زیبا؛ رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری شهرستان آرانوبیدگل گفت: زنگ حیدری از نمادهای اعلام عزای محرم است که همزمان با رؤیت هلال ماه محرم و هنگامه عزا و نوحه در شب اول محرم نواخته میشده است.
نوشآباد؛ مرکز سنتیترین آیینهای محرم
شهر تاریخی نوشآباد در شمال استان اصفهان، مرکز سنتیترین آیینهای پاسداشت حماسه حسینی است.
این آیینها در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسیده
و زنگ حیدری یکی از آیینهایی است که نماد آغاز محرم در نوشآباد است.
محمدجواد عبدلی اظهار کرد: زنگ حیدری، شب قبل از محرم به تیرکهای منبر مرکز «هیئت حسینی نوشآباد» آویخته میشود.
«سقاخوانان» پای این زنگ میایستند و همراه با نواختن آن، به خواندن اشعار و روایات در ستایش امام حسین(ع) و بیان مظلومیت آن حضرت میپردازند.
تقدس زنگ به دلیل آیاتی است که بر آن نقش بسته است
او افزود: آیاتی از قرآن بر زنگ حیدری نقش بسته و صدایی دلنشین دارد و تقدس زنگ بهواسطۀ همین آیاتی است که بر آن نقش بسته است.
مسئول نواختن زنگ یکی از معتمدان و مسنترین افراد هیئت است که در پایان هر دو بیت، یکبار به زنگ ضربه میزند
و خطاب به زنگ و نواختن آن، او را به ناله و اعلام ایام عزا فرامیخواند.
زنگ حیدری؛ بهجامانده از سنت «قلندری» و «پهلوانی»
رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری شهرستان آران و بیدگل بیان کرد:
زنگ حیدری که بهجامانده از سنت «قلندری» و «پهلوانی» است
به اشکال و ابعاد مختلف بر بسیاری از ابزارهای عزاداری از جمله «علم»، «علمات»،«نخل»،«طوق»، «جرتیه»،«کتل»و… آویخته میشده است.
عبدلی افزود: زنگ حیدری «هیئت حسینی نوشآباد»، زنگ بزرگ مدور فولادی، شبیه به زنگ زورخانه و منقش به کتیبه وقف است.
صدای نالهگون زنگ آن از سوی نوحهخوان را میتوان تمثیلی از نوحهگری و همنوایی تمام اجزای طبیعت در غم مظلومان دانست.
این آیین در هفتم بهمن ۱۴۰۳ در فهرست آثار منقول کشور به ثبت ملی رسید.
ابیاتی از نوحه زنگ حیدری نوشآباد که غالبا در دستگاه دشتی خوانده میشود:
ای زنگ ناله کن که ماه عزا رسید
ایام سوگواری آل عبا رسید
ای زنگ ناله کن به نوا بر دل حسین
بر دشت نینوا به دو صد ابتلا رسید
——————————–
ای زنگ با نوا به دل من بده جواب
پشت فلک به لرزه درآور از این خطاب
بر گو گناه اصغر بیشیر شه چه بود
کز نوک تیر حرمله، دادی بر او جواب
——————————
ای زنگ ناله کن که دل شیعه آب شد
ارکان عیش و شادی و عشرت خراب
ای زنگ ناله کن که ز داغ دل حسین
قلب محب آل پیغمبر کباب شد
سقاخوانی، توغبرداری، جریدهبرداری روز هشتم محرم، خیمهکوبی روز هشتم
و خیمهبرداری عصر یازدهم محرم، کُتَلداری روز عاشورا و پخت نان عباسعلی
از جمله آیینهای محرم نوشآباد محسوب میشود که در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسیده است./ایسنا
