به گزارش اصفهان زیبا؛ بدن ما به طور طبیعی دارای سیستم تنظیم دماست، اما شرایطی مانند گرمای زیاد، این سیستم را با مشکل مواجه میکند. زمانی که آب بدن کاهش یافته و تعریق که وظیفه خنک کردن و دفع حرارت را دارد، قطع شود، گرمازدگی بروز میکند. حال باید دید با چه ترفندهایی میتوان با گرمازدگی مقابله کرد؛ در این زمینه دکتر مهدی فهیمی، محقق طب سنتی توضیح میدهد:
افراد در معرض خطر گرمازدگی
بسیاری از افراد بهخصوص شیرخواران و افراد مسن در شرایط هوای گرم نمیتوانند سیستم تعریق مناسبی داشته باشند و زودتر دچار گرمازدگی میشوند. همچنین جوانان یا افرادی که به دلیل شغلشان ساعات طولانی در هوای گرم ورزش یا کار میکنند و افرادی که بیماریهای زمینهای دارند، نیز بیشتر در معرض خطر گرمازدگی قرار دارند.
خطرات و علائم گرمازدگی
گرمازدگی گاه چنان جدی میشود که اگر به موقع درمان نشود، ممکن است حتی منجر به مرگ شود.
از علائم اولیه و هشداردهنده گرمازدگی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
بیحالی، ضعف و برافروختگی صورت، گرفتگی عضلات، تاری دید، کاهش تمرکز و گیجی.
در مواردی ممکن است فرد گرمازده دچار تشنج شود و علائم حیاتیاش دچار مشکل شود. در این صورت باید هر چه سریعتر به درمانگاه یا اورژانس مراجعه کرد.
راههای پیشگیری
مصرف شربتهایی مانند خاکشیر و تخم شربتی میتواند مانع از بروز گرمازدگی شود. همچنین نخوردن غذاهای سنگین، چرب و گوشتی در هوای گرم میتواند از بروز و شدت گرمازدگی جلوگیری کند.
در ضمن کارگران و ورزشکاران باید تا حد امکان در سایه و محیطهای خنک فعالیت کنند و مایعات کافی بنوشند. منظور از مصرف مایعات، نوشیدن آب گوارا و معمولی است و نوشیدنیهای کافئیندار توصیه نمیشود.
راهنمای کمک به فرد گرمازده
در حالتی که گرمازدگی رخ میدهد، دمای بدن ممکن است تا ۴۰ یا ۴۱.۵ درجه نیز برسد. اگر به طور اتفاقی فردی گرمازده را مشاهده کردید، برای کمک به او آرامش خود را حفظ کنید و اقدامات لازم را انجام دهید؛ در این رابطه نکات زیر به شما کمک خواهد کرد:
به بدن فرد بیحال دست بکشید، اگر گرمازده باشد، بدن داغی دارد و ممکن است گیج و منگ باشد.
او را به نزدیکترین محل خنک ببرید و در صورت امکان دمای محیط را کاهش دهید.
لباسهایش را سبک کنید و با باد زدن و اسپری آبپاش بدنش را خنک کنید تا دمای بدن به حدود ۳۸.۵ درجه برسد.
اگر هوشیار است، به او مایعات خنک (دمای حدود ۴ درجه) بدهید.
در صورت نیاز، کمکهای امدادی را فراخوانید.
تکلیف تشنج ناشی از گرمازدگی روشن است و باید فرد را هر چه سریعتر به پزشک برسانید. در شرایطی که خبری از تشنج نیست، اما حال فرد بهبود نیافت یا هوشیاری خود را از دست داد، باید به پزشک مراجعه کنید.
روشهای درمان در اورژانس
در اورژانس راههای مختلفی برای درمان گرمازدگی وجود دارد. گاهی به بیمار سرم تزریق میکنند، از پتوهای خنککننده مخصوص استفاده میشود و گاهی یخهای خشک مخصوص را روی بدن بیمار قرار میدهند تا گردش خون او بهبود یابد.
نوشیدنیهای مناسب و توصیههای تغذیهای
برخی از افراد تمایل دارند به آب خود چیزهایی اضافه کنند یا به جای آب از نوشیدنیهای دیگر استفاده کنند؛ باید گفت که آب ساده، بهترین نوشیدنی برای پیشگیری و درمان گرمازدگی است.مشکل گرمازدگی در قند خون یا دمای بدن است و نمیتوانید با اضافه کردن شکر یا مواد قندی به آب از آن پیشگیری کنید.
البته میتوان از موادی مانند خاکشیر نیز استفاده کنید، اما مصرف کافئین، نوشابههای گازدار یا الکلی به هیچ عنوان توصیه نمیشود.
در این بین، ورزشکاران گرمازده هم در برخی از شرایط لازم است از محلولهای حاوی املاح با مشورت پزشک استفاده کنند.
هشدار جدی درباره رها کردن کودکان در خودرو
قرار دادن کودکان در ماشین به بهانههایی مانند خرید، کاری بسیار خطرناک است. دمای داخل خودرو که ثابت است، بسیار گرمتر از محیط بیرون میشود. ما شاهد هستیم کودکان یا حیواناتی که در ماشین بدون حرکت میمانند، دچار گرمازدگی میشوند، حتی در پارکینگهای سرپوشیده نیز نباید به کودکان اجازه بازی داخل خودرو بدهید.
ممکن است در یک لحظه غفلت، کودکان در ماشین گیر کنند و در نهایت در هوای گرم داخل خودرو با خطر مرگ مواجه شوند.
لازم است بدانید نمیتوانید زمان مشخصی برای خطر گیر کردن کودکان در خودرو تعیین کنید؛ این زمان به دما و شرایط محیط جغرافیایی بستگی دارد.
