بایگانی برچسب مسجد جامع
کرامتی از پس سه قرن
سال‌ها پیش، در دوره پهلوی دوم دومسجد جامع اصفهان در وضعیتی ناگواری قرار گرفتند. حکومت وقت تصمیم گرفته بود به بهانه حفظ میراث فرهنگی و آثار تاریخی نمازخواندن را در این دو مسجد تعطیل کند.
نگاهی به روزگار یکی از مهم‌ترین میراث ایران
مسجد جامع عتیق اصفهان؛ چنان‌که هست!
مسجد عتیق یا مسجد جامع اصفهان از گنجینه‌های بی‌همتای اصفهان و جهان است. این مسجد در سال 1310 ثبت ملی و در سال 1390 به ثبت جهانی یونسکو رسید. بنابراین هرچقدر دایره اطلاعات و آگاهی‌های ما راجع به این مسجد مهم افزایش یابد، مناسبت دارد.
در دوازدهمین سالروز ثبت جهانی مسجدجامع اصفهان ابعاد گوناگون این میراث کم‌نظیر را بررسی کردیم
جاودانه‌ای از معماری جهان در اصفهان
دوازدهمین سالروز ثبت جهانی مسجد جامع عتیق اصفهان، بهانهای است برای نوشتن از بنایی که لعل‌نشان است و اسرارآمیز؛ اما مهجور و مظلوم در قلب بافت تاریخی اصفهان.
مسجد جامع اصفهان:
نماد معماری دوران اسلامی در ایران
مسجد جامع عتیق اصفهان را به حق موزه معماری ایران می نامند. بخش‌های مختلف مسجد طی قرن های پنجم تا دوازدهم هجری شکل گرفته‌اند و در واقع طی قرن‌ها رشد کرده و به کمال رسیده است.
چرا دیدن مسجد جامع عتیق اصفهان واجب است؟
یک ایران در یک مسجد!
مسجد جامع عتیق اصفهان، جامع همه فرازهای مهم معماری ایران پس از اسلام است. در این مسجد می‌توان آثاری از دوره زمامداری دست‌کم یازده دودمان حکومتگر ایران را طی افزون بر هزار و 200 سال سراغ گرفت و مهم‌ترین فرازهای تاریخ هنر و معماری ایرانِ دوران اسلامی، یعنی دوره‌های آل‌بویه، سلجوقی، ایلخانی، تیموری و صفویه را مشاهده کرد.
مقصدی شگفت‌انگیز در شرق اصفهان
درباره ارگ بم بسیار گفته و نوشته‌اند؛ اما چه کسی می‌داند دومین ارگ ایران به لحاظ وسعت کجاست؟ بنای عظیم خشت و گلی در شرق اصفهان و در نزدیکی ورزنه که هنوز چهار خانواده در آن ساکن هستند و یکی از شگفتی‌های کمترشناخته‌شده استان اصفهان است. روستای قورتان مرکز دهستان گاوخونی از توابع بخش بن رود است. این روستا در فاصله صدوده کیلومتری شرق اصفهان و چهل‌وپنج کیلومتری شمال غربی تالاب گاوخونی واقع شده است. ارتفاع این روستا از سطح دریا 1480 متر است و رودخانه زاینده‌رود در طی مسیر حرکت خود به‌طرف تالاب گاوخونی از جنوب آن عبور می‌کند.
مسجد، یکی از مؤلفه‌های شهر اسلامی است
«شهر و شهرسازی اسلامی» واژه‌ای غریب در کشورهای مختلف جهان که کمتر به آن توجه شده است؛ مفهومی که در تحلیل شهرسازی اسلامی مؤثر واقع شده است و عمل به آن می‌تواند معماری شهرها را زیر و رو کند. گاهی تفاسیر متفاوتی درباره این موضوع ارائه می‌شود، اما آنچه بر این مفهوم صدق می‌کند این است که شرق شناسان در تحلیل شهرسازی به کار برده‌اند و بر آن تاکید دارند. این عقیده در شرق شناسان، مبتنی بر این اصل است که اسلام یک نظام ارزشی تمام و کمال است و همه الگوها و رفتار سازمان اجتماعی با این نظام تعیین می‌شود.
چفد و تخت، رقبایی از دیرباز
شهر سوخته، آتشکده نوشیجان، زیگورات چغازنبیل، تخت جمشید، کاخ نسا، کاخ آشور، چهارطاقی نیاسر، کاخ سروستان، مسجد جامع اردستان، مسجد جامع عتیق اصفهان و شمس‌العماره، همه را می‌توانید در یک مسیر جذاب گردشگری معماری قرار دهید؛ اگر هدفتان، دیدن نمونه‌های متنوع و اعلای طاق و قوس در بناهای تاریخی باشد!
گشت‌وگذار در دولت‌خانه هزارساله سلجوقیان
مناره‌های سر به فلک کشیده، مسجد جامع باستانی، میدانی کهنه که به‌تازگی بــازســازی‌شــده، کوچــه‌پس‌کوچه‌های سقف دار و قدیمی؛ این‌ها تصویری رؤیایی از اصفهان دوره سلجوقی است. دوره‌ای کمترشناخته‌شده از شهر اصفهان که اتفاقا در تاریخ آسیا درخششی بی‌مانند دارد. اگرچه «اصفهانِ صفوی»، تصویـــــر شناخته‌شده این شهر در ایران و جهان است، اما «اصفهانِ سلجوقی» از منظر تاریخی، سیاسی و گردشگری اهمیتی به‌مراتب بیش از هر دوره تاریخی دیگری دارد. حالا که از اسب و قاطر و الاغ در بافت شهری دیگر اثری نیست، دوچرخه‌های خود را «زین کنید» و رکاب‌زنان به دولت‌خانه سلجوقی سفر کنید؛ این اولین مسیر از مجموعه مطالبی با عنوان «در رکاب تاریخ» است که هر هفته چهارشنبه‌ها در همین صفحه منتشر می‌شوند.
مرهم آبی بر بافت تاریخی
یکی از راه‌های آسیب به بافت و بناهای تاریخی، نفوذ آب و فاضلاب به پی و دیوار بناست. در دهه هشتاد خورشیدی این آسیب به‌شدت بناهای تاریخی اصفهان را مورد تهدید قرار داد و در این میان سازمان آب و فاضلاب هدف انتقاد و اعتراض‌های زیادی شد. این مطلب مروری دارد بر آنچه اتفاق افتاد.سازمان آب و فاضلاب اصفهان در سال 1345 یعنی زمانی که هیچ‌گونه سازمانی مشابهی در کشور وجود نداشت، تأسیس شد. این سازمان با تلاش فراوان همه شهر را کندوکاو کرد و لوله انداخت؛ آن‌هم از دو نوع مختلف. یکی لوله آب که در عمق یک متری زمین می‌نشست و یکی لوله فاضلاب که عمق و اندازه بیشتری داشت و کار انداختن آن نیز سخت‌تر بود.
گنجینه درّ و عقیق
گلی در عالم خلق شده که هر ساعت از روز رایحه ویژه‌ای دارد و بر هر گلبرگش نقشی منحصر‌به‌فرد می‌بینیم؛ با این وجود در تناسب و تعادل و زیبایی کامل است. بیش از یک‌هزاره برای خلق‌شدنش زمان، انرژی، خرد و خلاقیت صرف شده و حالا می‌توانید ساعت‌ها، روزها یا سال‌ها به تماشایش بنشینید و هر روز رازی از رازهایش را کشف کنید. این گل خارق‌العاده در اصفهان برای جهانیان خلق شده، اما شماری از ما اصفهانی‌ها هنوز از پس دیدنش برنیامده‌ایم؛ از چه حرف می‌زنم؟! از «او» که مسجد جامع عتیق اصفهان است و پانزدهم دی‌ماه امسال، هشتاد‌و‌نهمین سالگرد ثبت ملی‌اش بود؛ میراثی که 9سال پیش در فهرست میراث جهانی بشر هم به ثبت رسید.
مناسک محرم، جامعه را نیرومند می‌کند
در پی حادثه عاشورا و به شهادت رسیدن سرور شهیدان امام حسین(ع) و یاران ایشان در دشت نینوا، حضرت زینب، امام سجاد(ع)، ام‌البنین و رباب اولین کسانی بودند که به سوگواری برای امام حسین(ع) و شهدای کربلا پرداختند. حضرت زینب(س) با قرائت خطبه‌ای قراء در مجلس یزیدبن‌معاویه، تأثیر شگرفی در حال حاضران مجلس گذاشت. درواقع حضرت زینب را باید اولین بنیان‌گذار مناسک عزاداری عاشورا به شمار آورد. مناسکی که توسط حکام آل‌بویه رسمیت یافت. دیلمیان یا حکام آل‌بویه توانستند در زمان خلافت المستکفی از ضعف خلیفه عباسی بهره‌مند شوند و برای اولین بار اقداماتی در جهت نکوداشت امامان شیعه به اجرا درآورند. معزالدوله دیلمی نه‌تنها دشنام دادن به آل علی (ع) را متوقف کرد، بلکه دستور داد در روز عاشورای حسینی سال 352 ه.ق تمامی بازارها تعطیل و مراسم عزاداری و تعزیه برای سالار شهیدان برگزار شود.
آرشیو کامل روزنامه
