به گزارش اصفهان زیبا؛ بخش کشاورزی در سالهای اخیر بیش از هر زمان دیگری تحتفشار تغییرات اقلیمی، خشکسالیهای پیدرپی و سرمازدگی قرار گرفته است. مسائلی که نهتنها تولید را کاهش داده، بلکه امنیت غذایی را نیز تهدید کرده است. در چنین شرایطی، بیمهٔ کشاورزی بهعنوان تنها ابزار حمایتی دولت از کشاورزان نقشی حیاتی پیدا کرده است.
هرچند اجرای بیمه اجباری محصولات در قالب برنامه هفتم توسعه از سال گذشته آغاز شده و برای نخستینبار تمام سطح زیر کشت گندم استان اصفهان تحت پوشش قرار گرفته است، اما همچنان بیمه نمیتواند تمام خسارتها را جبران کند و تنها بخشی از هزینههای تولید را پوشش میدهد.
مجید وارستهپور، معاون خدمات بیمهای بانک کشاورزی استان اصفهان در گفتوگو با اصفهان زیبا با اشاره به پرداخت بیش از دو هزار میلیارد ریال غرامت در سال زراعی گذشته، بر ضرورت استفاده بهموقع کشاورزان از بیمه و طراحی بیمهنامههای جدید برای افزایش تعهدات در سال آینده تأکید میکند.
بخش کشاورزی در سراسر جهان از جمله ایران، یکی از آسیبپذیرترین حوزهها در برابر تغییرات اقلیمی محسوب میشود. تغییر الگوی بارشها، بروز خشکسالیهای مکرر، وقوع سرمازدگیهای ناگهانی، گسترش آفات و بیماریهای گیاهی و دامی و همچنین افزایش دمای میانگین سالانه، تولیدات کشاورزی را بهشدت تحتتأثیر قرار داده است.
ایران بهویژه در یک دهه اخیر با بحرانهای زیستمحیطی و اقلیمی روبهرو بوده و همین امر، امنیت غذایی کشور را بیش از هر زمان دیگری در معرض تهدید قرار داده است.
استان اصفهان نیز باوجود جایگاه مهم در تولید محصولات باغی و زراعی، از این تغییرات مستثنی نبوده و سالهای اخیر با خسارتهای گسترده ناشی از خشکسالی و سرمازدگی روبهرو شده است.بیمه میتواند در برابر بحرانهای طبیعی و حوادث غیرقابلپیشبینی، بخشی از خسارتهای کشاورزان را جبران کرده و از خروج آنها از چرخه تولید جلوگیری کند.
بااینحال، چالش اصلی آن است که صندوق بیمه کشاورزی دولتی بوده و با محدودیت منابع مالی مواجه است؛ به همین دلیل، توان پرداخت کامل خسارتها را ندارد و تنها بخشی از زیانها را پوشش میدهد.
در سال گذشته، اجرای قانون برنامه هفتم توسعه جمهوری اسلامی، نقطه عطفی برای بخش بیمهٔ کشاورزی به شمار آمد. بر اساس این قانون، بیمهٔ برخی محصولات اساسی همچون گندم اجباری شد و برای نخستینبار، تمام سطح زیر کشت گندم در استان اصفهان تحت پوشش بیمه قرار گرفت.
این اقدام در شرایطی صورت گرفت که کشور درگیر یکی از شدیدترین دورههای خشکسالی خود بود و خسارتهای گستردهای به کشتهای زراعی و باغی وارد شد. باوجود این شرایط سخت، دولت توانست بخش عمدهای از تعهدات بیمهای خود را عملی سازد و میلیاردها ریال غرامت به کشاورزان استان پرداخت شد.بااینحال، پرداختها همچنان نتوانستهاند به طور کامل خسارتهای کشاورزان را جبران کنند. کشاورزان انتظار دارند پوشش بیمه به سطحی برسد که نهتنها هزینههای تولید، بلکه درآمد آنها را نیز تضمین کند.
این در حالی است که به گفته مسئولان، در شرایط فعلی اقتصادی کشور و با محدودیت منابع صندوق، امکان تحقق چنین سطحی از پوشش وجود ندارد؛ بنابراین، بیمه در عمل تنها بهعنوان سپری برای جلوگیری از فروپاشی کامل تولید عمل میکند.
مجید وارسته پور، معاون خدمات بیمهای بانک کشاورزی استان اصفهان در گفتوگو با اصفهان زیبا به همین موضوعات اشاره کرده و توضیح میدهد که بیمه کشاورزی چگونه در زیربخشهای مختلف از زراعت و باغداری گرفته تا دام و طیور و گلخانهها، نقش حمایتی ایفا میکند. او تأکید دارد که اگرچه پرداختهای میلیاردی در سال زراعی گذشته انجام شده، اما بیمه همچنان تنها بخشی از خسارتها را پوشش میدهد و باوجود افزایش تعهدات در سال آینده، محدودیتهای ساختاری و مالی همچنان پابرجاست.
پرداخت بیش از ۲۲۰۰ میلیارد ریال غرامت در سال زراعی گذشته
معاون خدمات بیمهای بانک کشاورزی استان اصفهان میگوید: صندوق بیمهٔ کشاورزی در زیربخشهای مختلف زراعی، باغی، گیاهان دارویی، دام، طیور، محصولات گلخانهای و… خدمات و پوشش بیمهای ارائه میدهد. وارسته پور توضیح میدهد: سال زراعی گذشته در استان اصفهان، ۲۲۲۱ میلیارد ریال غرامت در بخشهای مختلف پرداخت شده است البته بیمهٔ دام و برخی دیگر از انواع بیمهها هنوز کامل پرداخت نشده است.
او اضافه میکند: بیشترین خسارت در بخش محصولات باغی پرداخت میشود؛ زیرا سال گذشته بهویژه سرما باغات استان را متأثر کرد. در مجموع، ۱۱۶۲ میلیارد ریال از غرامت پرداختی استان مربوط به محصولات باغی است و ۵۲۰ میلیارد ریال از غرامتها نیز مربوط به محصولات زراعی است.وارسته پور خاطرنشان میکند: عمده محصولات باغی استان در سمیرم و محصولات زراعی در شهرستان اصفهان، سمیرم و مزارع غرب استان تحت پوشش بیمه قرار میگیرد.
این مقام مسئول ادامه میدهد: در سال زراعی گذشته در بخش دام، ۲۹۸ میلیارد ریال و در بخش طیور، ۲۱۸ میلیارد ریال غرامت پرداخت شده است.
بیمهٔ اجباری محصولات کشاورزی
وارسته پور با اشاره به اجرای قانون برنامه پنجساله هفتم میگوید: امسال طبق این قانون، بیمهٔ اجباری محصولات کشاورزی اجرایی میشود. برایناساس، پوشش بیمه برای محصولاتی همچون گندم اجباری است. برای اولینبار در استان اصفهان ۱۴۰ هزار هکتار سطح زراعت گندم تحت پوشش بیمه قرار میگیرد و با خشکسالی موجود، سطح خسارت بسیار شدید است.
او درباره نحوه ارزیابی خسارتها توضیح میدهد: ترکیبی از بررسیهای میدانی و ارزیابی ماهوارهای با همکاری شرکتهای دانشبنیان برای بررسی خسارتها در بیمه انجام میشود. در بازدیدهای میدانی مواردی از جمله نبود پوشش کشت، سطوح کشت و اطلاعات موردنیاز جمعآوری میشود و در نهایت پس از ارزیابی ماهوارهای، خسارتها تعیین میشود.
محدودیتهای صندوق بیمه کشاورزی
وارسته پور با اشاره به شرایط اقتصادی کشور اضافه میکند: شرایط کشور ما اکنون تورمی است و صندوق بیمهٔ کشاورزی دولتی است و با محدودیتهایی مواجه میشود. کشاورزان به دنبال بیمهٔ درآمد هستند و این در حالی است که اکنون فقط بیمهٔ هزینه تولید فقط قسمتی از این هزینهها را جبران میکند. امسال خشکسالی کل کشور را تحتتأثیر قرار میدهد که منجر به افزایش هزینههای بیمه میشود. دولت توان پرداخت بیمهٔ درآمد برای این سطح از کشت گندم و این تعداد کشاورز را ندارد، بنابراین بیمه فقط بخشی از خسارت را جبران میکند تا کشاورزان از چرخه تولید خارج نشوند.
افزایش سقف تعهدات در سال آینده
او همچنین بیان میکند: افزایش سقف تعهدات صندوق بیمه کشاورزی نیز باتوجهبه منابع و بر اساس طراحی جدید بیمهنامهها است که هنوز ابلاغ نمیشود و برای سال آینده اعمال خواهد شد.
معاون خدمات بیمهای بانک کشاورزی استان اصفهان ادامه میدهد: تنها ابزار حمایتی دولت از بخش کشاورزی، بیمه است. برخی از محصولات اساسی بهصورت اجباری تحت پوشش بیمه قرار میگیرد. در سال زراعی گذشته گندم و دانههای روغنی بهصورت اجباری تحت پوشش بیمه قرار گرفت.
ضرورت استفاده بهموقع از بیمه
وارسته پور در پایان توصیه میکند: کشاورزان در زمان مناسب از این بیمه استفاده کنند؛ زیرا پس از بروز خسارت نمیتوان برای دریافت بیمه اقدام کرد. بیمهٔ صندوق کشاورزی دولتی است و همین موضوع منجر میشود تعهدات صندوق به طور کامل پرداخت شود. کشور ما اکنون در بخش کشاورزی شرایط پرخطری دارد و این موضوع نشاندهنده ضرورت استفاده از بیمه است.
