استفاده از لوازم یدکی بی‌کیفیت و تقلبی در شرایطی که قیمت لوازم افزایش یافته است، منجر به خسارت‌های جبران‌ناپذیری برای شهروندان می‌شود. نام و نشانی از فروشگاه‌های اینترنتی عرضه‌کننده لوازم یدکی در دست نیست و خریداران پس از خرید این لوازم درصورتی که به مشکلی برخورد کنند، نمی‌توانند شکایتی داشته باشند.
خطر استفاده از لوازم یدکی ارزان‌تر به اندازه‌ای جدی است که محمدمهدی برادران، معاون صنایع عمومی وزارت صمت، اعلام کرده است: «استفاده آگاهانه و عامدانه تعمیرکاران خودرو از لوازم قاچاق و تقلبی جرم محسوب می‌شود»
رنگ آمیزی فنر دست‌دوم و فروش به نام جنس نو!
آمارها نیز از افزایش قاچاق لوازم یدکی خودرو حکایت دارند. طبق آماری که پیش‌تر امیرمحمد پرهام‌فر، سخن‌گوی پیشین ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، اعلام کرد در سال 98، کشفیات لوازم یدکی قاچاق 4300 میلیارد ریال، در سال 99 حدود 7520 میلیارد ریال و در سال 1400 حدود 16500 میلیارد ریال برآورد شده است.
حالا به گفته حمیدرضا دهقانی، سخن‌گوی تازه ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، گردش مالی لوازم و قطعات یدکی خودرو 11ونیم میلیارد دلار برآورد می‌شود که بیش از دو میلیارد دلار آن قاچاق است. قاچاق و تقلبی بودن لوازم یدکی در اظهارنظرهای سکان‌دار صمت نیز به چشم می‌خورد.
فاطمی امین، وزیر صمت، در اظهارنظرهایش اعلام کرده است که 30 درصد لوازم یدکی موجود در بازار تقلبی است. اودرباره مشاهداتش از روند تولید برخی کارگاه‌هایی که قطعات تقلبی عرضه می‌کنند، گفته است: «در اراک با کارگاهی روبه‌رو شدیم که کمک‌فنر دست‌دوم را رنگ‌آمیزی و بسته‌بندی می‌کرد و به نام جنس نو مجدد می‌فروخت.»
ارزان؛ اما خطرناک!
بخش زیادی از محموله‌های قاچاق لوازم یدکی از مبادی رسمی به شکل ظاهرا قانونی وارد کشور می‌شوند. این‌طور که علیرضا نیک‌آیین، رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودرو، اعلام کرده است «واردکنندگان صرفا برای یک یا دو دلار، بدون دانش فنی لازم محصولات بی‌کیفیت را وارد کشور می‌کنند.»
افزایش قیمت قطعات یدکی نیز به آشفته‌بازار این لوازم دامن زده است. این‌طور که نیک‌آیین به رسانه‌ها اعلام کرده است «کمبود قطعه در بازار باعث رشد 8 درصدی قیمت قطعات یدکی خودرو شده است.»
رئیس اتحادیه لوازم یدکی‌فروشان اصفهان اما می‌گوید که این افزایش قیمت در برخی اجناس به 13درصد هم رسیده است. محمدجعفر ناظر تصریح می‌کند: «سایتی به نام ایران‌کو اقدام به فروش لوازم‌یدکی ارزان‌قیمت در اصفهان می‌کند که نرخ این لوازم درمقایسه با سایر لوازم یدکی که در بازار به فروش می‌رسد، متفاوت است.
قیمت یک دیسک صفحه در بازار سه میلیون و 300 هزار تومان است؛ ولی این فروشگاه با قیمت دومیلیون و 600 هزار تومان دیسک صفحه را می‌فروشد. ما تقلبی بودن یا نبودن این اجناس را نه رد و نه تأیید می‌کنیم؛ چون هیچ گزارشی مبنی بر تقلبی‌بودن اجناس این فروشگاه به دستمان نرسیده است و خودمان نیز گزارشی از اجناس این فروشگاه دریافت نکرده‌ایم.»
محمدجعفر ناظر بیان می‌کند: «از فعالیت دو فروشگاه لوازم یدکی که اقدام به فروش لوازم ارزان در اصفهان می‌کنند، خبر داریم. درباره فعالیت این فروشگاه‌ها به سازمان صنعت، معدن و تجارت اطلاع داده‌ایم تا رسیدگی‌های لازم انجام شود؛ ولی ما مطلع نیستیم این فروشگاه‌ها به دست چه اشخاصی اداره می‌شوند.»
ناظر عنوان می‌کند: «به اعتقاد بنده، اسم تقلبی‌بودن را نمی‌توان روی این لوازم گذاشت؛ به‌عنوان‌مثال، ایساکو جنس از چین وارد می‌کند و در جعبه ایساکو به خریداران پژو می‌فروشد. وقتی اجناس از چین وارد می‌شود، به معنای تقلبی‌بودن آن نیست؛ بلکه درجه کیفیت این اجناس پایین است و این اجناس درجه‌دوم هستند.»
رئیس اتحادیه لوازم یدکی‌فروشان اصفهان خاطرنشان می‌کند: «50درصد لوازم یدکی خودروی سواری،داخلی و 50درصدش نیز وارداتی است که بخشی از واردات قانونی و بخشی غیرقانونی و ته‌لنجی است.» ناظر اذعان می‌کند: «هم‌زمان با افزایش قیمت دلار حدود 13درصد قیمت لوازم یدکی افزایش یافته است؛ البته به اعتقاد بنده واردات باید انجام شود.
فقط باید روی لوازم یدکی که وارد می‌شود، کنترل لازم انجام شود؛ چون واردکنندگان از صنف لوازم خانگی نیستند و اطلاعی از کیفیت لوازم یدکی ندارند؛ بنابراین باید کنترل لازم روی لوازم یدکی انجام شود.»
رئیس اتحادیه لوازم یدکی فروشان اصفهان می‌گوید: «بازرس‌های اتحادیه روی جواز واحدهای فروش و اینکه کدام واحدها جواز دارند و کدام واحدها باید جوازشان را تمدید کنند، نظارت می‌کنند و بازرسان صنعت، معدن و تجارت و اتاق اصناف هم بیشتر روی قیمت‌ها نظارت دارند.»
