منابع وام ازدواج را تامین کنید!

به گزارش اصفهان زیبا؛ نبود منابع در بانک ها مشکل اصلی متقاضیان وام ازدواج است. برخی زوج های جوان می گویند پاسخگویی منسجمی در شعب بانکی برای پرداخت وام ازدواج وجود ندارد. تقاضا برای وام ازدواج بالاست و تخصیص منابع قطره چکانی است.

براساس تازه ترین آماری که از سوی معاون اعتبارات بانک مرکزی ، اعلام شده است، حدود 500 هزار نفر در صف دریافت وام ازدواج هستند. سهمیه وام ازدواج ۲۰۳ هزار میلیارد بوده که حدود ۴۰ هزار میلیارد آن باقی مانده است. این عدد یعنی در نهایت تا پایان سال حدود ۱۳۴ هزار نفر می‌توانند وام ازدواج بگیرند. اگر شما متقاضی وام باشید شانس برای گرفتن آن تا پایان سال حدود ۲۷ درصد است.

از سهمیه وام ازدواج امسال فقط ۴۰ هزار میلیارد تومان باقیمانده است که تا پایان سال تقریبا کفاف پرداخت وام به یک چهارم متقاضیان در صف را می‌دهد‌.
وام ازدواج به عنوان یکی از تسهیلات تکلیفی در نظام بانکی کشور سال هاست به محل اختلاف سیاستگذار پولی و شبکه بانکی تبدیل شده است.

با وجود تأکید مقام ناظر بر ضرورت همراهی شعب با بخشنامه‌ها و عدم برخورد سلیقه‌ای بانک‌ها با متقاضیان وام ازدواج، گزارش‌های مردمی و بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد اجرای این سیاست در عمل با ناهمگونی مواجه است.

درحالی که برخی بانک‌ها و شعب، خود را با بخشنامه جدید تطبیق داده‌اند، اما در مواردی مشاهده می‌شود که بانک‌ها و شعب مختلف، رویه‌هایی متفاوت از دستور رسمی در پیش گرفته‌اند، این اختلاف میان عملکرد شعب و بخشنامه‌های بانک مرکزی، تردید‌های جدی درباره نظارت و ضمانت اجرای تصمیمات این نهاد ایجاد کرده است.

علاوه براین، هر چند گزارش‌ها نشان می‌دهد برخی بانک‌ها بخشنامه بانک مرکزی مبنی بر دریافت فقط یک ضامن برای وام ازدواج را رعایت و وام‌های ۳۰۰ تا ۳۵۰‌میلیون تومانی را با ارائه یک ضامن پرداخت می‌کنند، اما بخش دیگری از شبکه بانکی همچنان بر آوردن دو ضامن بانکی تأکید دارند.

این ناهماهنگی باعث شده است بسیاری از متقاضیان در مسیر دریافت وام با سردرگمی و بلاتکلیفی مواجه و ناچار شوند، زمان و انرژی بیشتری صرف کنند تا ضامن‌هایی که مورد قبول شعب هستند پیدا کنند.

مردم از بانک ها شکایت دارند

برخی مجلسی ها نیز درباره عملکرد بانک ها در پرداخت وام ازدواج تذکر داده اند. یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت‌و‌گو با خانه‌ملت، با انتقاد از وضعیت پرداخت وام ازدواج از سوی بانک‌ها گفته است: متأسفانه بانک‌ها به وظایف قانونی خود در قبال پرداخت وام‌های تکلیفی متعهد نیستند و الان در موضوع وام ازدواج بانک‌های عامل به تکالیفی که برای آنها مصوب شده است، عمل نمی‌کنند. می‌بینیم که زوجین برای دریافت وام خود حدود چند ماه و تا یک سال در صف قرار می‌گیرند.

احمد انارکی‌محمدی افزوده است: یکی از موضوعاتی که مراجعه‌کنندگان به نمایندگان مطرح می‌کنند عدم‌پرداخت وام ازدواج است و از رویه بانک‌ها انتقاد شدید دارند و از رویه‌ای که نسبت به پرداخت وام ازدواج در پیش گرفته‌اند، گلایه می‌کنند، البته ما هم چنین مبحثی را به متولیان امر و مدیران بانک گوشزد می‌کنیم ولی اتفاق خاصی نمی‌افتد و عملا در بر همان پاشنه می‌چرخد، بنابراین تیم اقتصادی دولت باید پاسخگو باشد.
این نماینده مردم در مجلس بیان کرده است: منابع اعتباری وام ازدواج در لایحه بودجه سالانه در نظر گرفته شده است و این اعتبار در اختیار بانک‌های عامل قرار داده می‌شود، اما اینکه بانک‌ها زوج‌های جوان را معطل می‌کنند و آنها را در صف دریافت این وام قرار می‌دهند، اصلا قابل پذیرش نبوده است.

بالاخره این عزیزان می‌خواهند با همین مقدار وام، خانه اجاره کنند یا اینکه جهیزیه خریداری کنند و نمی‌شود آنها را معطل کرد. ذبیح‌الله خداییان، رئیس سازمان بازرسی کل کشور نیز به تازگی با انتقاد از کوتاهی شبکه بانکی در اجرای قانون جوانی جمعیت اعلام کرده است که روند پرداخت تسهیلات ازدواج و فرزندآوری کند بوده و صف‌های دریافت این وام‌ها همچنان طولانی است. در این شرایط نیاز به تخصیص سهمیه‌های بیشتر برای تسریع فرایند وجود دارد.

تخصیص وام ازدواج به منابع دقیق نیاز دارد

رفع مشکلات ناشی از برخورد سلیقه‌ای برای پرداخت وام ازدواج بیش از هر چیز نیازمند نظارت جدی و برخورد با شعب متخلف است تا بخشنامه ضمانت اجرایی پیدا کند. یکپارچه‌سازی سامانه‌ها برای جلوگیری از تصمیم‌گیری سلیقه‌ای شعب و جایگزینی اعتبارسنجی به جای ضامن‌محوری از دیگر ضروریات جدی برای حل مسائل وام ازدواج است.

محاسبات کارشناسانه نبود

عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه اصفهان به اصفهان زیبا می گوید: تخصیص وام ازدواج برپایه حساب‌های قرض‌الحسنه انگاشته شده است که احتمالا محاسبات قبلی کارشناسی و دقیق نبوده است به خاطر همین بانک ها با محدودیت منابع برای پرداخت مواجه شده اند.
شهرام معینی اذعان می کند: درمجموع دو نوع وام به متقاضیان پرداخت می شود؛ وام براساس حساب های قرض الحسنه و وام با نرخ سود مشخص.

وامی که بانک ها به کارمندانشان پراخت می کنند وام با نرخ سود است و پرداخت این وام ها مرسوم است اما وامی که تحت عنوان وام ازدواج باید به متقاضیان پرداخت شود براساس حساب های قرض الحسنه است که در این خصوص با محدودیت منابع روبه رو هستند و پیش از اعلام تصمیم پرداخت وام ازدواج محاسبات دقیق و برپایه میزان منابع قرض الحسنه نبوده است و تمامی این چالش ها به این موضوع ارتباط پیدا می کند.

500 هزار نفر در صف وام ازدواج هستند

نبود نظارت دقیق بر روند پرداخت بانک ها دلیل اصلی طولانی شدن صف وام ازدواج است. هرچند بانک مرکزی اخیرا، اعلام کرده است که تا کنون 90 درصد متقاضیان موفق به دریافت تسهیلات ازدواج شده‌اند اما با این حال هم‌اکنون بیش از 500 هزار نفر در صف وام ازدواج هستند و تا پایان سال قطعا این رقم بیشتر هم خواهد شد.

در این بین برخی زوجین، تلاش کرده‌اند با تغییر بانک عامل، سریع‌تر به تسهیلات برسند، اما این تصمیم ممکن است با بازگشت به انتهای صف همراه باشد و فرآیند دریافت وام را بیش از پیش به تأخیر بیندازد.

در میانه این ناهماهنگی ها، بانک مرکزی از طرحی با عنوان «کارت رفاهی ازدواج» به‌عنوان گزینه‌ای جایگزین رونمایی کرده است. طبق این طرح، به‌جای پرداخت مستقیم وام نقدی، به زوجین کارت‌هایی ارائه می‌شود که با استفاده از آن‌ها بتوانند کالاهای ایرانی مورد نیاز زندگی مشترک را با نرخ سود پایین‌تر خریداری کنند.

اما تاکنون جزئیات بیشتری از این طرح منتشر نشده است. بانک مرکزی اعلام کرده است: «طرح کارت رفاهی ازدواج در حال بررسی در دولت و مجلس است و هنوز نهایی نشده است».دولت، مجلس و بانک مرکزی باید دست در دست هم، گره این مشکل مزمن را باز کنند، با بخش‌نامه‌نویسی صرف، جوانان روانه خانه بخت نمی‌شوند.