به گزارش اصفهان زیبا؛ با اینکه اشتراکات فراوان فرهنگی، تاریخی و مذهبی ایران و پاکستان ظرفیت‌های قابل‌توجهی برای توسعه روابط دو کشور به شمار می‌رود و در این بستر می‌توان شاهد خلق تحولات سیاسی، اقتصادی فی‌مابین نیز بود، تعاملات دوکشور اما به دلیل برخی مسائل امنیتی و البته اقتصاد ضعیف و همچنین بی‌ثباتی سیاسی پاکستان در اندازه ظرفیت‌های موجود نیست و آن‌طور که انتظار است، پیش نمی‌رود.
پاکستان و ایران حتی با داشتن بیش از 900 کیلومتر مرز مشترک با یکدیگر و پیوند تاریخی بسیار ارزشمندباز هم نتوانستند حجم تعاملات و تبادلات خود را در حوزه‌های مختلف به اندازه دلخواه برسانند.
کارشناسان معتقدند اقتصاد ایران و پاکستان به‌نوعی مکمل یکدیگرند و برای تحکیم روابط تجاری دو طرف باید از ظرفیت‌های موجود به‌صورت حداکثری بهره ببرد؛ برای مثال پاکستان می‌تواند نیازهای ایران در بخش کشاورزی را تأمین کند و در مقابل ایران نیز می‌تواند نیاز پاکستان در حوزه انرژی را پوشش دهد.
در همین راستا نیز اخیرا مقامات دو کشور در جهت تقویت روابط، بسیار جدی و مصمم هستند و از هر بستری برای توسعه همکاری‌های دوجانبه به‌خصوص در زمینه اقتصادی استفاده می‌کنند.
فضایی که شهرها هم می‌توانند از نتایج مقبول آن بهره‌مند شوند؛ برای مثال اصفهان و لاهور با داشتن سابقه روابط خواهرخواندگی از سال 83 می‌توانند در فضای مشترکات فرهنگی و مذهبی موجود بر افزایش مراودات تجاری خود بکوشند.
دو شهری که انتقال تجربیات و استفاده از ظرفیت‌های مشترک بین آن‌ها می‌تواند یک رابطه خواهرخواندگی ایدئال را برای هر دو فراهم سازد.
مسئولان و مدیران اصفهان لاهور را دریابند
محمود حاجی یوسفی‌پور، رایزن پیشین بازرگانی جمهوری اسلامی ایران در پاکستان درخصوص روابط ایدئال خواهرخواندگی با محوریت روابط اصفهان و لاهور در این بستر به «اصفهان‌زیبا» گفت: «شهرها را بر مبنای وجه تشابهی که با هم دارند، با یکدیگر خواهرخوانده می‌کنند. استان اصفهان یک استان مهم فرهنگی، صنعتی و تاریخی است و دقیقا شهر لاهور نیز شهری فرهنگی، صنعتی و تاریخی است. لاهور یکی از شهرهای فرهنگی و تاریخی شبه‌قاره است و زمانی پایتخت برخی از مناطق پاکستان بوده است و همچنان آثار به‌جای مانده از آن زمان در این شهر دیده می‌شود. ایران نیز با شبه‌قاره مراودات فرهنگی و تاریخی بسیاری داشته و حتی یک زمان زبان رسمی این منطقه هم فارسی بوده است. این ویژگی‌ها و شباهت‌ها، دو شهر اصفهان و لاهور را به خواهرخواندگی با یکدیگر سوق داد. رابطه‌ای که البته آن‌طور که بایدوشاید از آن استفاده بهینه نشده است.»
حاجی یوسفی‌پور با اشاره به تجربه حضور و فعالیت‌های خود در شهر لاهور پاکستان ادامه داد: «چهار ماه گذشته بنده در لاهور بودم و در همان زمان بود که چندین نامه به مسئولان و مدیران اصفهان برای حضور در نمایشگاه زدیم، ظاهرا قرار بود آن‌ها به لاهور سفر کنند که متأسفانه این سفر انجام نشد. در آن زمان سید عزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی کشورمان هم در لاهور حضور داشت. ما حتی برای حضور مقاماتی از اصفهان همچون مدیرکل میراث فرهنگی استان اصفهان یا استاندار اصفهان و همچنین مقامات مشهد و آمل در لاهور، دو خواهرخوانده دیگر این شهر بسیار اصرار داشتیم که متأسفانه نه از اصفهان و نه از مشهد و نه از مازندران و نه حتی از تورهای گردشگری این سه شهر در لاهور حضور پیدا نکردند. از طرفی برای نمایشگاه اصفهان نیز ما از لاهور مهمان دعوت کردیم که باز هم نیامدند.»
اشتیاق سرکنسول ایران در لاهور برای تقویت رابطه با اصفهان
رایزن پیشین بازرگانی ایران در پاکستان همچنین با اشاره به راهکارهایی برای تقویت روابط خواهرخواندگی دو شهر اصفهان و لاهور گفت: «به عقیده بنده اول باید یک دیدوبازدید کلی میان مقامات میراث فرهنگی، تاریخی و حتی بازرگانی و صنعتی دو شهر صورت گیرد و پس‌ازآن بخش خصوصی را در روابط دو شهر دخالت دهیم.»
او با ذکر مثالی ادامه داد: «ما باید از ظرفیت‌های موجود به بهترین شکل ممکن استفاده کنیم و با تغییر در برخی رویدادها باعث اتفاق‌های خوب در روابط دو شهر اصفهان و لاهور شویم. برای مثال کلی زائر از پاکستان وارد ایران می‌شوند که عمده آن‌ها به مشهد، قم و حرم شاه عبدالعظیم در ری می‌روند. اگر بتوانیم یک بخشی از این زائران را برای سفر به اصفهان تشویق کنیم، که لزوما هم نیاز نیست شیعه باشند، بسیار در تقویت روابط خواهرخواندگی دو شهر لاهور و اصفهان تأثیرگذار است.»
حاجی یوسفی‌پور با بیان اینکه روابط مؤثر خواهرخواندگی مستلزم دیدوبازدید مقامات دو شهر که شامل شهردار، استاندار، مدیرکل میراث فرهنگی، صنعت و معدن، اتاق بازرگانی، هیئت بازرگانی لاهور و اصفهان است، گفت: «مقامات لاهور باید مقامات اصفهان را برای سفر به شهر خود دعوت کنند و بالعکس مقامات اصفهان هم باید از مقامات لاهور برای حضور در اصفهان دعوت به عمل آورند. البته همان‌طور که می‌دانید در پاکستان فعلا حکومت موقت برقرار است و در بهمن ماه انتخابات برگزار می‌شود و این برنامه‌ها باید بعد از ماه مبارک رمضان صورت گیرد.»
او با اشاره به اشتیاق سرکنسول ایران در لاهور برای تقویت روابط با اصفهان خاطرنشان کرد: «در حال حاضر مهران موحدفر، سرکنسول ایران در لاهور بسیار مشتاق است که همکاری‌های نزدیک به‌زودی صورت گیرد. من معتقدم اگر نمایشگاهی با موضوع صنعتی یا فرهنگی و گردشگری در اصفهان برگزار شود و در پی این رویداد مقامات و بخش خصوصی لاهور را به اصفهان دعوت کنیم، این مهم به‌سرعت عملی خواهد شد؛ چراکه در حال حاضر هم سرکنسول ما در لاهور برای تقویت روابط خواهرخواندگی دو شهر اصفهان و لاهور حاضر به همکاری است و هم مقامات لاهور بسیار مشتاق به برقراری ارتباط بیشتر و تقویت تعاملات با ایران و اصفهان هستند.»
علاقه شدید پاکستانی‌ها به گز اصفهان
حاجی یوسفی‌پور در ادامه به علاقه‌مندی‌های مردم پاکستان به محصولات اصفهان نیز اشاره کرد و افزود: «بنده با داشتن تجربه زندگی در پاکستان به‌وضوح دیدیم که آن‌ها علاقه شدیدی به گز اصفهان دارند و در هنگام سفر به ایران علاوه بر سوهان قم، گز اصفهان را هم می‌خرند. علاقه آن‌ها به گز آن‌چنان زیاد است که حتی یک مدل گز تقلبی هم خودشان ساخته‌اند که البته جای گز اصفهان را هیچ‌گاه نگرفت. موضوعی که می‌تواند موردتوجه مسئولان و فعالان اقتصادی اصفهان به‌منظور تقویت روابط دو شهر قرار گیرد.»
کراچی پس از لاهور بهترین شهر برای خواهرخواندگی اصفهان
به بیان رایزن سابق بازرگانی ایران در پاکستان اگر اراده جدی و قوی در روابط خواهرخواندگی اصفهان و لاهور وجود داشته باشد، مطمئنا می‌توان به خروجی قابل‌توجه و دستاوردهای مورد انتظار حاصل از این رابطه امیدوار بود؛ چراکه ازیک‌طرف هم استان اصفهان از پرظرفیت‌ترین استان‌های کشور است و جایگاه آن نیاز به تعریف ندارد و هم لاهور دارای ظرفیت‌های بسیاری است.
حاجی یوسفی‌پور همچنین در پیشنهاد ایجاد رابطه خواهرخواندگی اصفهان با دیگر شهرهای پاکستان گفت: «بازرگانی‌ترین شهر پاکستان کراچی است. خیلی از کالاهایی که در حال حاضر ایران به پاکستان صادر می‌کند، به کراچی ارسال می‌شود و در همین راستا می‌تواند بسیاری از کالاهای موردنیاز کراچی از اصفهان هم صادر شود. کراچی هم بندر است و هم پایتخت اقتصادی و بازرگانی پاکستان و هم اینکه بسیاری از مراکز مهم اقتصادی پاکستان در این شهر واقع شده‌اند. از سوی دیگر اکثر تجار برجسته و نهادهای اقتصادی بزرگ همچون بانک مرکزی، اتاق بازرگانی کل کشور و شرکت چاپ و نشر اسکناس پاکستان در این شهر هستند. از طرفی کراچی همچون اصفهان که پایتخت ایران بوده است، زمانی به‌عنوان پایتخت پاکستان برگزیده شد. این شهر همچنین ظرفیت صنعتی، اقتصادی و بازرگانی فراوانی همچون اصفهان دارد. به عقیده بنده شهری که می‌تواند بعد از لاهور برای خواهرخواندگی اصفهان پیشنهاد شود، کراچی است.»
جای خالی هنرمندان اصفهانی در لاهور
در ادامه این گفت‌وگو رایزن پیشین بازرگانی ایران در پاکستان در پاسخ به این سؤال که نبود یک رابطه خوب و ایدئال میان ایران و پاکستان و در زیرمجموعه آن اصفهان و لاهور از کجا نشئت می‌گیرد، عنوان کرد: «معمولا هم بخش خصوصی و هم بخش دولتی دید مثبت و مساعدی نسبت به پاکستان ندارند و فرضا بین ترکیه و پاکستان یا آذربایجان و پاکستان ترجیح می‌دهند با آذربایجان و ترکیه ارتباط برقرار کنند تا پاکستان، که این موضوع به عدم شناخت برمی‌گردد.»
او گفت: «لاهور دارای یک قلعه شاهی بزرگ است که نیاز به مرمت داشت و بارها خاطرنشان کردم که‌ای کاش هنرمندان اصفهانی مرمت این کاخ را به عهده می‌گرفتند. کاخی که به دوران گورکانیان و امپراتوری مغولی هند برمی‌گردد. واقعا جای هنرمندان اصفهانی در مرمت این کاخ بسیار خالی بود. اقدامی که هم می‌توانست به‌عنوان تبلیغ برای اصفهان به شمار رود و هم اینکه اصفهانی‌ها را برای سفر به لاهور تشویق کند. در کل دو آثار ملی کشور پاکستان که در یونسکو هم به ثبت رسیده است در لاهور وجود دارد که مسجد شاهی و قلعه و باغ شالیمار نام دارند. مکان‌هایی که استفاده از ظرفیت هنرمندان اصفهان در آن یک نیاز است.»
مسئولان باید مطالعات و شناخت خود را از پاکستان ارتقا بخشند
حاجی یوسفی‌پور ادامه داد: «یک بخش نبود روابط مؤثر میان ایران و پاکستان به پاکستان برمی‌گردد. پاکستان در صدور ویزا مقداری کاهلی به خرج می‌دهد و در مسائل سیاسی نیز بسیار بی‌ثبات است. به‌طور مثال همان‌طور که پیش‌تر اشاره کردم در پاکستان حکومت موقت برقرار است. هیچ نخست‌وزیری تابه‌حال در پاکستان پنج‌سال دوره کامل خود را به اتمام نرسانده است. مسئله‌ای که ناشی از به بی‌برنامگی و بی‌ثباتی سیاسی این کشور است؛ به‌طور مثال اگر بخواهیم هم‌اکنون اقدامی را با این کشور صورت دهیم باید منتظر بمانیم تا دولت ثابت و اصلی بر سرکار آید. با دولت موقت نمی‌توان هیچ اقدام مهمی را صورت داد. البته بهمن ماه اگر انتخابات این کشور برگزار شود، بعد از تشکیل دولت جدید، ایام عید و ماه رمضان را در پیش داریم و عملا تا چند ماه آینده نمی‌توان اقدام مؤثری را در راستای تقویت روابط با پاکستان صورت داد.»
به اعتقاد رایزن سابق بازرگانی ایران در پاکستان بخش عمده نبود همکاری مؤثر میان ایران و پاکستان به کشور خودمان هم برمی‌گردد؛ چراکه ما تصویر واقعی از پاکستان که باید باشد را نداریم. او افزود: «پاکستان از نظر مردم بمب و انفجار و ناامنی است، درحالی‌که واقعیت این‌طور نیست. بسیاری از شهرهای پاکستان همچون لاهور امن است. شهری زیبا که رود بزرگی همچون زاینده‌رود از دل آن می‌گذرد و آثار بزرگ تاریخی نیز در آن واقع شده است. به عقیده بنده هم ایران و هم پاکستان در عدم همکاری مؤثر با یکدیگر مقصر هستند. مسئولان ما نیز باید دید، مطالعات و شناخت خود را از پاکستان ارتقا بخشند.»
