خودرو کد بورسی گرفت

زمزمه عرضه خودرو در بورس ماه‌هاست در بازار خودرو مطرح شده، ولی حالا با پیگیری نمایندگان به نظر از هر زمانی به مرحله اجرا نزدیک‌تر است؛ با این حال آیا بورس ناجی بازار خودرو خواهد شد؟ ماجرای عرضه خودرو در بورس به اوایل خرداد باز می‌گردد، در آن زمان احمد نعمت‌‌بخش، دبیر انجمن خودروسازان بیان داشت: «در صحبت‌های مطرح‌شده با رئیس‌جمهوری اعلام کردیم که با توجه به حمایت دولت از بازار سرمایه، بهتر است تدابیری اتخاذ شود تا خودروسازان هم به بورس کالا وارد شوند.» سیرصعودی نرخ خودرو باعث شده دولت، طرح‌های مختلفی را از ابتدای سال 99 برای سامان‌دهی بازار خودرو درنظر بگیرد که در این بین عرضه خودرو در بورس کالا بیشتر مورد توجه قرار گرفت. خبرهایی مبنی بر شرایط عرضه خودرو در بورس از روزهای ابتدایی پاییز توسط مجلس‌نشینان منتشر شده و قرار است این طرح به شفاف‌سازی بازار خودرو و ثبات قیمت‌ها کمک کند. جواد فلاح، مدیر مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران در این باره توضیح داد: «تقاضای کاذب در بازار خودرو از نوع رانت است و این مسئله سبب شده تا سفته‌بازان به بازار خودرو هجوم آورند؛ به گونه‌ای که میزان تقاضا نسبت به عرضه در بازار افزایش یافته و بازار دو قیمتی شود؛ اما اگر این معاملات خودرو به داخل بورس کالا بیاید، قطع به یقین ما نمی‌گذاریم که چنین اتفاقی در بازار خودرو رخ دهد.»
 نمایندگان مجلس در کمیسیون مجلس طرحی را به منظور حضور خودرو در بورس کالا ارائه داده‌اند تا خودرو‌های داخلی و خارجی با تیراژ تولید بالا در بورس عرضه شوند. طبق طرح نمایندگان، قیمت پایه‌ای برای این کالای مصرفی در بورس خواهیم داشت که شورای رقابت این نرخ پایه را تعیین می‌کند تا دست دلالان از قیمت‌گذاری خودرو کوتاه شود. مدیر مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران با تأکید بر قیمت‌گذاری شورای رقابت توضیح داد:« فرمول قیمت‌گذاری خودرو در بورس قرار است توسط شورای رقابت طرح شود و سپس خودرو بر اساس آن در بورس مورد معامله قرار گیرد. قیمت پایه روی تابلوی بورس قرار خواهد گرفت و متقاضیان روی قیمت پایه با یکدیگر رقابت خواهند کرد.افرادی که بهترین قیمت را داده باشند برنده رقابت می‌شوند و خودرو به آن اشخاص تعلق می‌گیرد.» درواقع فروش خودرو در بورس مشابه مزایده است؛ با این تفاوت که اختلاف نرخ پایه و قیمت پیشنهاد شده به خودروسازان یا سودجویان تعلق نمی‌گیرد، بلکه اختلاف قیمت به‌دست‌آمده حاصل، بین سه گروه اعم از سامانه حمل‌و‌نقل عمومی، تولیدکنندگان خودرو و تولیدکنندگانی تقسیم خواهد شد که بتوانند تولید خود را افزایش دهند. کمبود عرضه خودرو یکی از مشکلات بازار خودرو محسوب می‌شود و در این طرح 10 درصد از مابه التفاوت قیمت پایه و فروش به خودروسازان تعلق می‌گیرد که این سود به خودی خود باعث ایجاد انگیزه در افزایش تولید خودرو خواهد شد. همچنین مجلس‌نشینان در این طرح فروش قطعات خودرو با نرخ پایه و پیشنهادی را هم مطرح کرده‌اند. بررسی طرح عرضه خودرو در بورس نشان می‌دهد تمامی افراد قادر به خرید خودرو نیستند و افرادی که در این معاملات حضور دارند باید دارای گواهینامه باشند و فقط یکبار از یک مدل اتومبیل می‌توانند در طول سال خریداری کنند؛ به عبارتی هر فرد یک خودرو در سال!
مدیر مطالعات اقتصادی بورس کالای ایران درمورد نحوه کوتاه‌شدن دست دلالان از معاملات بورسی خودرو گفت: «حتی پلاک‌گذاری بر حسب معاملات در بورس کالا صورت می‌گیرد؛ در نتیجه مجموع این اقدامات سبب می‌شود که تمام عرضه و تقاضا روی تابلوی بورس کالا قرار گیرد.بنابراین امکان خرید خودرو در بورس و فروش آن بازار آزاد وجود ندارد.» یکی از مزیت‌های فروش خودرو در بورس، تحویل فوری آن است، جواد فلاح در این خصوص توضیح داد: «بورس کالا به شدت در این خصوص حساسیت به خرج خواهد داد، به گونه‌ای که اگر زمان تحویل خودرو به مشتری طول بکشد، قطع به یقین با آن‌ها برخورد و خسارت‌های وارده به مشتری از خودرو‌ساز اخذ خواهد شد.» درنتیجه قیمت پایه خودرو در بورس فقط توسط شورای رقابت مشخص می‌شود و دلالان کنار می‌روند، از طرفی خودروسازان باید محصولات خود را در قالب تحویل فوری عرضه کنند و خبری از قیمت جدید خودرو هنگام تحویل نیست. با وجود ممنوعیت واردات و تحریم‌ها، جزئیات عرضه خودروی وارداتی در بورس معلوم نیست ولی به نظر می‌رسد منظور از خودروهای وارداتی، مونتاژی است.