هنوز اعداد و ارقامی در رابطه با تعداد تولدهای لاکچری در آخرین یکشنبه قرن که تاریخ خاصی دارد، منتشر نشده؛ اما پیشبینیها حاکی از آن است که تعداد تقاضا برای زایمان اختیاری در این تاریخ نسبت به دهههای گذشته بیشتر باشد. بهطوری که این موضوع سیفالله ابوترابی، سخنگوی سازمان ثبت احوال کشور را واداشت تا خطاب به خانوادههای نگران و لاکچریپسند بگوید: «ما هیچ محدودیتی برای ثبت تاریخ ۹/۹/۹۹ در شناسنامه حتی برای متولدان ۵ و ۶ آذر هم نداریم و تقاضا میکنیم به سلامت فرزندانتان فکر کنید.»
اقدامی که خطرناک است
مادران باردار دلیل انتخاب زایمان پیش از موعد خود را به دنیا آمدن فرزندشان در یک تاریخ به یادماندنی و خاص عنوان میکنند، بدون اینکه از خطرات این مسئله آگاهی داشته باشند. در این میان، اما تماسهای «اصفهانزیبا» با برخی از بیمارستانهای خصوصی نشان میدهد که آنها زیر بار جراحیهای زودرس نمیروند و معتقدند که در این روز تنها زایمانهایی صورت میگیرد که 9/9/1399 تاریخ مقررشان باشد. بیمارستانهای تحتپوشش دانشگاه علومپزشکی نیز زایمانهای لاکچری را غیرقانونی عنوان کردهاند. زهرا جوانمردی، کارشناس ارشد مامایی و رئیس اداره مامایی معاونت درمان دانشگاه علومپزشکی اصفهان در گفتوگو با «اصفهانزیبا» میگوید: «به بیمارستانهای تحتپوشش دانشگاه و همچنین متخصصان زنان اعلام شده است که به هیچ عنوان زایمان انتخابی در این تاریخ انجام ندهند. همچنین تیمهای نظارتی نیز در این روز، تمامی پروندههای مربوط به زایمان و سزارین را بررسی و علل آن را ارزیابی میکنند تا صرفا زایمانهایی در این تاریخ انجام شده باشد که موعد مقرر برای به دنیا آمدن نوزاد همان زمان باشد. بیمارستانها نیز مجاز به دریافت هزینه برای رزرو اتاق عمل به منظور زایمان انتخابی نیستند.» او همچنین میگوید که امسال نسبت به دهههای گذشته تقاضا به خاطر خاص بودن این تاریخ در کل کشور بیشتر شده است؛ اما تا به امروز گزارشی در رابطه با زایمانهای لاکچری در استان اصفهان دریافت نکرده است. بااینحال، هنوز هستند مادرانی که بر تغییر زایمان خود اصرار دارند و از مدتها قبل با پرداخت هزینه به رزرو اتاق عمل پرداختهاند؛ این درحالی است که زایمان اختیاری خطرات زیادی را برای جنین و مادر به همراه دارد.
جوانمردی در اینباره میگوید: «زایمان زودتر که به صورت سزارین یا تجویز دارو انجام شود، برای مادر و نوزاد مخاطراتی جدی را به همراه دارد؛ خطراتی مانند عوارض بیهوشی، عوارض عمل جراحی و خونریزیهای شدید؛ به طوری که پزشک مجبور به خارج کردن رحم مادر شود و او قدرت باروریاش را برای همیشه از دست دهد. همچنین این موضوع به دلیل مداخلات غیرضروری میتواند منجر به مرگ مادر نیز شود. زنی که از طریق سزارین زودرس نوزاد خود را به دنیا میآورد ، ممکن است دچار عارضه چسبندگی جفتی در بارداریهای بعدی شود که خطرات زیادی را به همراه دارد و حتی اگر او در این زایمان با مشکلی روبهرو نشود، ممکن است در بارداریهای بعدی دچار مخاطرات شدیدی شود. از سوی دیگر سزارین هزینه و دوران بستری مادر در بیمارستان را افزایش میدهد؛ این درحالی است که اکنون به دلیل شیوع ویروس کرونا تأکید میشود که افراد بههیچعنوان اقدام و مداخله غیرضروری نداشته باشند.»
مشکلاتی که تا ابد گریبانگیر است
مخاطرات زایمان اختیاری در روزهای کرونایی، برای مادران باردار بیشتر است. اینگونه که مطالعات نشان میدهد مادران بارداری که در دوران حاملگی به کووید19 مبتلا شدهاند، نسبت به دیگران با عوارض بیشتری روبهرو میشوند؛ عارضههایی مثل بستری در بخش مراقبتهای ویژه و نیاز به استفاده از دستگاههای مکانیکی حمایت تنفسی. از سوی دیگر، تغییر در تاریخ زایمان، نوزاد را هم با خطرات احتمالی زیادی روبهرو میکند؛ مشکلاتی که جوانمردی به آن اشاره میکند: «مشکلات تنفسی و نیاز به بستری در بخش مراقبتهای ویژه نوزادان. نوزادی که به دنیا میآید، باید بلافاصله با مادر ارتباط برقرار کند و شیردهی موفقی برای او شروع شود؛ اما زایمان زودرس ممکن است این مسئله را به تأخیر انداخته و رشد و تکامل بعدی نوزاد را با اختلال مواجه کند.»
بهترین زمان برای تولد یک نوزاد چه زمانی است؟
در همینباره محبوبه والیانی، استادیار دانشگاه علومپزشکی اصفهان و مدیر گره مامایی و بهداشت باروری نیز به «اصفهانزیبا» میگوید: «انتخاب روز زایمان، چه از سوی مادر و چه توسط عامل زایمان مثل پزشک متخصص یا ماما اقدام بسیار اشتباهی است؛ چراکه بهترین زمان برای به دنیا آمدن نوزاد، هنگامی است که جنین متکامل شده و شرایط لازم برای مواجهه با عوامل مختلف در زندگی خارج رحمی را کسب کرده باشد. وقتی که جنین آرامآرام کانال زایمان مادر را طی میکند تا بیرون بیاید، خودش را برای زندگی خارج از رحم آماده میکند. این زمان، موقعی است که جنین میتواند در این محیط زندگی کند؛ این درحالی است که در زایمان زودرس، جنین هنوز کامل نشده و توانایی زندگی خارج از رحم را ندارد؛ بنابراین انجام سزارین در تاریخ انتخابی میتواند با زایمان زودرس همراه باشد. از طرفی خداوندی که با این ظرافت انسان را خلق میکند، بهترین زمان انجام زایمان را نیز با شروع انقباضات رحمی اعلام میکند و آن زمان وقتی است که هم نوزاد و هم مادر آماده هستند.» فــرایــنـــد حــامـلـگـــی طبیعی به طور نرمال، 40 هــفـتــه طول میکشد و نوزاد قادر است 41 یا 42 هفته در رحم مادر زندگی کند. به گفته والیانی «بهترین زمان برای زایمان، پس از اتمام هفته 37 تا هفته 41 است. برای همین هم دستکاری در تاریخ تولد نوزاد جایز نیست. جنینی که پس از موعد مقرر (بعد از هفته 42) نیز به دنیا بیاید، به دلیل فضای اندک در رحم مادر و نارسایی جفت و کاهش حجم مایع آمنیوتیک با مشکل مواجه میشود. این مسئله حتی ممکن است منجر به مرگ نوزاد شود یا آسیبهایی را برای او به همراه داشته باشد.»
معمولا مادرانی که میخواهند فـرزنـدانشان را در تاریخهای لاکچری به دنیا بیاورند، زایمان زودترازموعد انجام میدهند؛ اقدامی که میتواند سالیان سال آنها را با مشکلات متعدد روبهرو کند: «این اقدام ممکن است هزینههای زیادی برایشان به دنبال داشته باشد که لذت مادر بودن و پدر بودن را از آنها میگیرد و کودک تا سالهای متمادی نیاز به مراقبتهای ویژه دارد. به طورکلی زایمان سزارین احتمال ابتلای نوزاد به بیماری دیابت را 25درصد و ابتلا به آسم را 50درصد افزایش میدهد. حال اگر نوزاد زودرس به دنیا آمده باشد، این عوارض چند برابر خواهد بود. از سوی دیگر، سزارین بیدلیل که همراه با زایمان زودرس باشد، اقدامی غیرقانونی است؛ مگر اینکه مادر یا جنین مشکل خاصی داشته باشند و پزشک، برای نجات جان آنها مجبور به انجام این عمل شده باشد. علاوه بر عوارض سزارین، هزینه سزارین به دلیل اینکه تیم بیشتری را درگیر میکند و مادر روزهای بیشتری در بیمارستان بستری میشود، نسبت به زایمان طبیعی بالاتر است. شنیدهها حاکی از آن است که برخی از پزشکان و بیمارستانها، برای انجام این جراحی، رقم زیادی را درخواست میکنند؛ چون اتاق عمل باید برای آن روز رزرو شود.»
به طورکلی، سزارین همواره با خطرات زیادی همراه بوده و به همین دلیل نیز پزشکان کمتر به آن روی میآورند؛ عوارضی مثل: «خونریزی بیشتر، افزایش عفونت، مرگومیر، عوارض بیهوشی و عوارض دارویی به علت دردهای شدید پس از زایمان که اغلب با داروهای مخدر کاهش مییابد. علاوه بر این، سزارین به عنوان یک جراحی بزرگ با اختلالهای روانشناسی و افسردگی مادر بیشتر از حاملگی طبیعی همراه است و همچنین عدم ارتباط به موقع مادر با نوزاد در بدو تولد از مشکلات دیگر این جراحی است که میتواند در رشد عاطفی نوزاد و همچنین شیردهی او تأثیر منفی بگذارد.»
