یک روز حرف از ارز ترجیحی و روز بعد سخن از ارز 4200 تومانی است. دولت پس از چندماه حرفوحدیث برای جلوگیری از ورود تکانهای به بازار کالا و قیمتها، حق تنفس شش ماهه برای ارز 4200 تومانی در سال آینده درنظر گرفت.
ارز 4200 تومانی نمیرود!
سیاست دو نرخیشدن ارز از سال97 اجرا شد و در آن سال واردات با ارز دولتی یعنی 4200 تومانی صورت میگرفت؛ ولی رفتهرفته مشکلات ارزی و کمبود منابع آن در کشور موجب شد بعضی از کالاها با ارز بازار آزاد وارد کشور شوند. ارز دولتی در سال جاری به واردات کالاهای اندکی اختصاص یافت، هرچند آمارهای رسمی کشور از اختصاص ۹ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردات کالاهای اساسی در سال 99 حکایت دارد. باوجوداین، قیمت کالاهای مختلف در سال جاری با افزایش همراه شدند که یکی از دلایل این گرانیها، کوچکشدن دایره شمول کالاهای وارداتی با ارز 4200 تومانی بود. همچنین زمزمه کناررفتن ارز 4200 از سال 1400 و جایگزینی یارانه، چند ماهی است که به گوش میرسد. ولی تازهترین خبرها نشان میدهد دولت برنامه حذف تدریجی ارز 4200 تومانی را از سال 1400 دارد. بر این اساس، ارز 4200 تومانی سال آینده نیز باقی خواهد ماند. به گزارش مهر، عباس قبادی، دبیر ستاد تنظیم بازار، خبر تأمین ارز موردنیاز برای سه ماه اول سال آینده را داد و گفت: «بانک مرکزی تمام ارز موردنیاز سال۹۹ و آنچه را در برنامه بوده، به اتمام رسانده و به ما برای تأمین ارز سه ماه آینده قول دادهاند؛ بهطوری که به ما اعلام کردهاند خریدهای موردنیاز سه ماه اول سال آینده را انجام دهیم و اعلام کردهاند که ارز موردنیاز سه ماه اول سال را تأمین کردهاند و به موقع نیز پرداخت میشود.»
ارز 4200 تومانی برای واردات کالاهای اساسی
ارز 4200 تومانی در سال آینده ماندگار خواهد بود؛ ولی به واردات تمام کالاها اختصاص نمییابد. به گزارش باشگاه خبرنگاران، علیاصغر باقرزاده، عضو کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۰ دراینباره توضیح داد: «ارز ۴۲۰۰ تومانی برای دارو حذف نمیشود و مصوب شد که ۲,۵ میلیارد دلار ارز به دارو اختصاص یابد.» دولت سال گذشته ارز دولتی برای واردات حدود 162 قلم کالا یعنی 97 مورد مربوط به وزارت بهداشت، 23 مورد کالا مرتبط با مواد اولیه تولید صنعتی و حدود 42 قلم کالا مربوط به وزارت جهاد کشاورزی درنظر گرفت. ولی بعضی از این اقلام مانند برنج خارجی، نهادههای دامی و… در طول سال از لیست کالاهای وارداتی مشمول ارز دولتی خارج شدند. درحال حاضر دولت تنها به اختصاص ارز 4200 تومانی برای واردات دارو اشاره کرده است و وضعیت ارز برای واردات سایر کالاها مشخص نیست. البته به گزارش ایسنا، محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، درباره کالاهای اساسی وارداتی در جلسه علنی مجلس گفت: «منظور از کالاهای اساسی در این پیشنهاد همان نهادههای دامی است.» با این حال اختصاص ارز دولتی برای واردات نهادههای دامی در هالهای از ابهام قرار دارد.
ارز دولتی هست ولی فقط شش ماه!
دونرخیشدن ارز از هـمـان ابـتـدا مخالفان زیادی داشت و کارشناسان اقتصادی از سال 97 به وجود دو نوع ارز یعنی ارز دولتی و بازار آزاد انتقادهای زیادی کردند. دولت با وجود این انتقادها، ارز دولتی را به نفع مردم دانست و اکنون دولتمردان از تداوم ارز 4200 تومانی در سال 1400 میگویند؛ آخرین اظهارات سیاستگذاران از تداوم ارز ۴۲۰۰ تومانی تا پایان شش ماه نخست سال ۱۴۰۰ دلالت دارد. محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه در اواخر بهمن با اشاره به اصلاحات صورتگرفته در لایحه بودجه گفت: «با توجه به اینکه نباید تکانه جدیدی به بازار کالا و قیمتها وارد شود، توافق شد در شش ماه اول ارز ترجیحی حفظ شود.» در واقع دولت قصد دارد تا پایان زمان فعالیت خود، ارز 4200 تومانی را برای واردات کالاهای اساسی حفظ کند و تصمیمگیری برای بقا یا حذف این ارز به دولت بعدی موکول خواهد شد.