مستأجران و مالکان سال 99 شرایط متفاوتتری در مقایسه با سالهای گذشته تجربه کردند. امسال کرونا مهمان خانهها بود و بازار رهن و اجاره را نیز متأثر کرد.
بیمیلی موجران و مستأجران به بازدید حضوری املاک سبب شد این بخش از بازار مسکن همچنان کمرمق باقی بماند.
در سال جاری بسیاری از موجران اعلام میکردند که مستأجر آنها اجازه بازدید از آپارتمان توسط متقاضیان اجاره برای سال جدید را نمیدهند؛
چراکه نگران ابتلای خود و خانواده به کرونا در جریان نقض فاصلهگذاری اجتماعی طی بازدیدهای ملکی هستند. طبیعی است مستأجران نیز
تمایل ندارند محیط خصوصی زندگی خود را در معرض مخاطره انتشار ویروس قرار دهند. این ماجرا سبب شد بیشتر قراردادها تمدید شود.
عرضه محدود املاک اجاری
براساس آماری که محمود محمودزاده، معاون مسکن وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده است
و برپایه آخرین سرشماری در کشور، به طور متوسط جمعیت اجارهنشین به جمعیت صاحبخانه در مقیاس کشوری ۳۱.۷ درصد و در مقیاس شهر تهران ۴۳.۵ درصد برآورد شده
و با این احتساب، در کلانشهرها نزدیک به ۵۰درصد جمعیت شهر را اجارهنشینها به خود اختصاص دادهاند.
نیمی از جمعیت کلانشهرها را اجارهنشینان تشکیل میدهند که در سال جاری نقل و انتقالشان با مشکل مواجه شد.
درحالیکه هرسال بازار نقل و انتقال مستأجرین حسابی داغ بود و فایلهای عرضه خانههای اجارهای زیاد بود،
اما امسال فایلهای عرضه خانههای اجارهای در اصفهان کاهش پیدا کرد. مهمترین دلیلش هم شیوع کرونا بود؛
تا جایی که طی ماههای خرداد تا شهریور نیز که فصل بازار رهن و اجاره است، مشاوران املاک از کاهش فایلهای عرضه خانههای اجارهای خبر میدادند.
حالا در ماههای آخر سال نیز البته عرضه املاک اجاری بسیار محدود است.
رکود بازار اجاره در آخرین ماههای سال
رسول جهانگیری، رئیس اتحادیـــــــه مشاوران املاک اصفهان درخصوص وضعیت بازار اجاره در سال 99 به اصفهانزیبا میگوید:
فصل رهن و اجاره ابتدای خرداد ماه تا پایان شهریور است. سال جاری طی ماههای خرداد تا شهریور نیز به خاطر شیوع کرونا
مستأجران اصفهانی قرارداد رهن و اجاره خود را تمدید کردند و جابهجایی زیادی انجام نشد در این فصل سال نیز بازار رهن و اجاره تقریبا راکد است.
جهانگیری عنوان میکند: برخی مالکان با مستأجران برای تمدید قراراد اجاره توافق کردند و مالکانی هم که توافق نکردند
از مصوبه ستاد ملی کرونا تبعیت کرده و با افزایش 20 درصد اجارهبها نسبت به سال گذشته قراردادهایشان را تمدید کردند.
او بیان میکند: امسال نسبت به سال گذشته بیشتر قراردادهای رهن و اجاره در اصفهان تمدید شد.
مستأجران یا با مالک توافق کردند با مراجعه به دفتر املاک قرارادشان را تمدید کردند و در خانههای قبلی به خاطر کرونا مستقر شدند
و در مجموع درسال 99 نقل و انتقال زیادی به خاطر وضعیت کرونا در اصفهان نداشتیم.
کاهش 35درصدی معاملات مسکن در سال99
باتوجه به شرایط اضطراری سال جاری قدرت خرید مردم نیز کاهش یافت. باتوجه به افزایش قیمتها در بازار اجاره سیاستگذاریهایی نیز درخصـــــوص مستأجران و قراردادهای اجاره نشینان انجام شد.
براین اساس ستاد ملی کرونا سقف اجاره بها را مشخص کرد. سقف اجاره بها در تهران 25 درصد اعلام شد.
در کلان شهر اصفهان این سقف 20 درصد و سایر شهرها تا 15 درصد اعلام شد که مبنای آن قرارداد سال گذشته مستأجر با موجر بود.
با این حال، این مصوبه با فرازونشیبهای بسیاری همراه شد. عدهای از مالکان با این سقف افزایش قیمت موافقت نمیکردند و در این میان گاهی اختلافاتی نیز بین موجر و مستأجر ایجاد شد.
مستأجران نیز به دلیل رکود در بازار خانههای اجارهای دستشان برای انتخاب خانه و نقل و انتقال باز نبود.
از طرفی هم نگرانی از انتقال شیوع ویروس باعث شد ترجیح دهند تا جای ممکن از خیر نقل و انتقال بگذرند و بهنوعی با مالکان بر سر تمدید قرارداد اجاره به توافق برسند.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک کشور به اصفهان زیبا میگوید: تعداد معاملات مسکن به خاطر گرانیها حدود 35 درصد در سال 99 کاهش پیدا کرد
و در بازار اجاره هم اکثر مستأجران قراردادهایشان را تمدید کردند و جابهجا نشدند.
فراز و نشیب سقف اجاره بها برای موجر و مستأجر
مصطفی قلی خسروی عنوان میکند: در سال جاری ستاد ملی کرونا سقف اجارهبها را 25درصد افزایش داد
که تعدادی از مستأجران و مالکان از این مصوبه تمکین کردند و عدهای هم با 18درصد افزایش قیمت توافق کردند
و به ما تلفن میزدند و اعلام میکردند که براساس مصوبه حالا تکلیف این 7درصد باقیمانده افزایش قیمت چه میشود؟
تعدادی از مالکان هم با افزایش 25درصدی مصوبه مخالفت کردند و شاکی بودند که در شرایطی که تمامی اجناس گران شده این افزایش 25درصدی منصفانه نیست.
قلی خسروی میافزاید: در شرایطی که افزایش 25درصدی سقف اجارهبها با مخالفت عدهای از مالکان مواجه شد،
وزیر دادگستری هم اعلام کرد که دولت نباید دخالتی در امر مالکیت داشته باشد.
او میگوید: این دسته از مالکان حکم تخلیه را خواستار شده بودند.
در این شرایط ستاد کرونا با سه قوه رایزنی کردند تا اجازه تخلیه به مالک داده نشود،
ولی مالکان باز هم درخواست تخلیه مستأجران را میدادند.
اخیرا هم بنده شنیدم که باید مالک 4ماه مهلت به مستأجر بدهد و سپس حکم تخلیه را بدهد.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک کشور اذعان میکند: در سال 1400 امیدواریم دیدگاه ریاستجمهوری مبتنی بر ساختوساز
و براساس ماده 34 در راستای تأمین مسکن برای دهکهای پایین جامعه باشد ولی وعده و وعید نهتنها مشکل مسکن مردم را حل نمیکند، بلکه شرایط بازار مسکن را بحرانی خواهد کرد.
