حداقل حقوق اداره کار برای سال 1400 از زیر سه میلیون تومان به بالاتر از چهار میلیون تومان رسید تا در نخستین ماه سال دستمزد دریافتی در مشاغل غیررسمی نیز تغییر کند.
اگرچه باید تمام کارفرمایان برای سال جاری به کارگران کف حقوق اداره کار را پرداخت کنند، ولی در مشاغل مختلف فرمول محاسبه دستمزد متفاوت است؛
مانند کارگران روزمزدی کم‌مهارت یا ماهر، فروشندگان و کارگران مشاغل خاص خدماتی که حقوق آن‌ها به‌صورت عرفی و توافقی بین کارفرما و کارگر تعیین می‌شود.
این سه دسته بخش بزرگی از جامعه کارگری اصفهان را تشکیل می‌دهند. بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد حقوق این افراد نیز در بهار 1400 متحمل تغییراتی شده است.
براساس قانون کار تمام کارفرمایان باید کف حقوق اداره کار را به کارگر بپردازند؛ ولی مشاغل زیادی در اصفهان توان پرداخت ماهانه چهار میلیون و 200 هزار تومان را به کـارگـر ندارند،
در مـقـابـل گـاهـی کـارگـران متخصص با این حقوق راضی به کـارکـردن نمی‌شوند.
کارگر روزمزد
بـررسـی‌هـای مـیـدانـی و گفت‌وگو با کارفرمایان نشان می‌دهد، دریافتی روزانه کارگران روزمزدی اصفهان در سال 99 بین 100 تا 400 هزار تومان برای یک روز بود.
ساده‌ترین کارگران ساختمانی روزانه حدود 100 هزار تومان دریافت می‌کردند. البته بعضی از کارگران مدعی‌اند در طول روز گاهی کمتر از 100 هزار تومان می‌گرفتند؛
ولی حقوق عرف در سال 99 روزانه 100 هزار تومان بود.
افزایش تقاضا برای کارگران ساختمانی و کاهش عرضه نیروی کار باعث شد تا در مشاغل سخت‌تر دستمزد روزانه کارگران ساده به 200 هزار تومان برسد.
در حوزه‌هایی مانند قالب‌بندی که کارگران روزانه تا 200 هزار تومان حقوق می‌گرفتند، دریافتی کارگران ماهرتر روزانه به 400 هزار تومان می‌رسید.
غلامرضا خالقی، یکی از پیمان‌کاران ساختمانی اصفهان، درباره دستمزد روزانه کـــارگـرانـــش گـفـت:
«کـارگـــران ساختمانی ماهر اصفهان در سال 99 چند برابر بیشتر از کف اداره کار دریافت می‌کردند و از اسفند زمزمه‌ها برای افزایش آن را آغاز کردند.»
تعدادی از پیمان‌کاران اصفهانی عقیده دارند کارگران در شهرهای دیگر دستمزد روزانه کمتری دارند؛
ولی در اصفهان به دلیل افزایش تقاضا، درآمد آن‌ها بیشتر است. در مقابل تقاضا برای افزایش حقوق کارگران ساختمانی، کارفرمایان تمایل زیادی برای تغییر در پرداختی‌ها ندارند.
مهدی ناظم، یکی از سازندگان اصفهانی، دراین‌باره می‌گوید: «سال گذشته کارگر کم بود و تقاضا برای ساخت‌وساز زیاد بود؛
ولی امسال تقاضا برای کارگر کمتر است و ساخت‌وسازها هم کمتر، دلیلی برای افزایش نجومی مانند سال گذشته نیست.»
کارگران روزمزدی در حال چانه‌زنی برای سال 1400 هستند و احتمالا دریافتی آن‌ها روزانه بین 20 تا 50 هزار تومان افزایش می‌یابد.
فروشندگی
فروشندگـی یـکی از سخت‌ترین مشاغل غیررسمی با کمترین حقوق و مزایای دریافتی است.
یکی از فروشندگان باسابـقـه راســتـه چـهاربـاغ‌عـبـاسـی دراین‌باره می‌گوید:
«فروشنده بین 10 تا 12 ساعت در روز کار می‌کند، کار او سخت و فشرده است، بیمه و مزایایی ندارد و در آخر یک‌چهارم دستمزد اداره کار را نمی‌گیرد.»
اگرچه فروشندگی شغل آسانی به نظر می‌رسد، گفت‌وگو با فروشندگان مخـتـلـف نـــشـان مـی‌دهـــد آن‌ها از سختی کار خود رضایت ندارند.
فروشنده یک مانتوفروشی در خیابان نظر دراین‌باره می‌گوید:
«از ساعت 10 صبح تا 10 شب باید سر پا بایستیم، مدام راه برویم، با بدخلقی‌های هر نوع مشتری بسازیم، تمیزکاری‌های فروشگاه به کنار، آخر شب حتی توان نداریم سر پا بایستیم.»
بااین‌حال حقوق فروشنده‌ها در اصفهان از سال 98 افزایش نیافت.
سال 98 دریافتی فروشنده‌های پرکار در خیابان‌های شلوغ شهر ماهانه یک‌میلیون و دویست هزار تومان بود و در سال 99 و 1400 به دلیل شیوع کرونا و اثر منفی آن بر بازار و کاسبی، تقاضا برای فروشندگی کاهش یافت.
بسیاری از فروشگاه‌داران با تعطیلی‌های پـشت‌سر هم و کاهش خرید فیزیکی به مشـکـلات مالی برخورده‌اند و دیـگـر تـوانـی برای استخدام نیرو ندارند.
یـکی از مـانـتوفـروشان خـیابان چهـارباغ‌بالا درایــن‌بـــاره گــفـــت:
«سال98 ما روز معمولی سال پنج فروشنده داشتیم و شب عید تا 15 نفر پیش می‌رفت؛ ولی یک سال است با دو فروشنده کار می‌کنیم.»
مشکلات بازار دریافتی فروشندگان را ثابت نگه داشت و برای سال 1400 نیز قرار بر تغییری در این حوزه نیست.
کارگران خاص
کارگران خدماتی با مهارت خاص به دودسته تقسیم می‌شوند، بخش کمی از آن‌ها درآمدی بالاتر از کف حقوق اداره کار دارند و تعداد زیادی از آن‌ها سال‌هاست کمتر از حقوق مصوب دریافت کرده‌اند.
برای مثال اپراتورها در دفاتر لیزر سال گذشته کمتر از دو میلیون تومان دریافتی داشتند، به‌صورت کلی در دفاتر خدماتی مختلف حقوق دریافتی به‌خصوص برای خانم‌ها کمتر از کف اداره کار است و اگرچه امسال افزایش پیدا می‌کند؛
ولی بازهم به کف اداره کار سال گذشته هم نمی‌رسد. مدیر یکی از دفاتر ارائه‌دهندگان خدمات لیزر و لاغری دراین‌باره گفت:
«آن‌قدر توان مالی نداریم که کف اداره کار را بدهیم، این مسئله را همان اول به کارگر می‌گوییم، پارسال یک‌میلیون و 500 می‌دادیم، امسال دو میلیون تومان می‌دهیم، بدون بیمه.»
