جامعه نظام جامع و تخصصی هنر می‌خواهد

 رئیس دانشگاه هنر اصفهان درباره چگونگی ارزیابی و رتبه‌بندی دانشگاه‌های دولتی توسط پایگاه استنادی علوم جهان اسلام می‌گوید: «چندین سال است که پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) بر اساس شاخص‌های متنوعی ارزیابی و رتبه‌بندی دانشگاه‌های دولتی را انجام می‌دهد. بعد از جمع آوری اطلاعات بر اساس مدل ساختاری (ISC) موارد کیفی به موارد کمی تبدیل شده و تبدیل به شاخص می‌شود و بر همین اساس رنکینگ دانشگاه‌ها اعلام می‌شود. خوشبختانه امسال هم به سیاق چند سال گذشته دانشگاه هنر اصفهان در بین چهار دانشگاهی که به عنوان دانشگاه هنر فعالیت می‌کنند رتبه نخست این ارزش‌گذاری را به دست آورد و این مسئله هم جای افتخار برای شهر اصفهان و هم جای تقدیر و تشکر از اعضای محترم هیئت علمی و کارکنان دانشگاه هنر اصفهان دارد.»
دکتر رضا نصراصفهانی، شش حوزه اصلی برای رتبه‌بندی و ارزیابی دانشگاه‌های دولتی و همچنین درصد اهمیت آن‌ها در ارزش‌گذاری را این گونه برمی‌شمارد: «معیارهای کلی در ارزیابی و رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی در ۶ حوزه آموزش (با وزن ۳۰ درصد)، پژوهش (با وزن ۲۵درصد)، فناوری و نوآوری (با وزن ۲۰ درصد)، بین‌المللی‌سازی (با وزن ۱۰ درصد)، اثرگذاری اقتصادی (با وزن ۱۰ درصد) و خدمات اجتماعی، زیر‌ساخت و تسهیلات (با وزن ۵درصد) تعریف می‌شود. به‌طور کلی تعداد شاخص‌هایی که امسال در رتبه‌بندی نهایی مورد ارزیابی قرار گرفت، 104 شاخص و زیرشاخص را شامل می‌شود.»
نصر‌اصفهانی از دلایل گوناگونی صحبت می‌کند که هرکدام به نحوی باعث شده‌اند دانشگاه هنر اصفهان در ارزیابی‌های چندساله اخیر در رتبه نخست دانشگاه‌های دولتی هنر قرار بگیرد: «رویکرد دانشگاه هنر اصفهان در زمینه جوان‌گرایی و گسترش رشته‌های بین‌رشته‌ای بسیار مؤثر بود. البته این مسائل جزو سیاست‌های وزارت علوم بود، اما کمتر دانشگاهی به صورت جدی به سمت آن رفت. با این حال دانشگاه هنر اصفهان وارد این فضاهای تازه شد و خیلی خوب آن را پیگیری کرد. در زمینه ایجاد رشته‌های بین‌رشته‌ای دانشگاه هنر قدم‌های بسیار خوبی برداشت؛ تا جایی که بعضی رشته‌های تحصیلی تنها در دانشگاه هنر اصفهان تدریس می‌شود. مشخصا رشته اقتصاد هنر و رشته اقتصاد شهری دو رشته‌ای بودند که به خوبی مباحث آن پیش می‌رود. همچنین رشته کارآفرینی فرهنگی و هنری هم چند سالی فعال بود، اما برنامه این رشته مصوب نشد و پذیرش دانشجو در آن صورت نگرفت. علاوه بر این در سایر رشته‌ها سعی کردیم تا جایی که امکان دارد در طرح درس‌های آن بازنگری کنیم و سمت و سوی کاربردی‌شدن رشته‌ها را در این بازنگری مورد توجه قرار دهیم. از طرف دیگر رویکردهایی از جمله ارتباطات گسترده دانشگاه هنر اصفهان با دانشگاه‌های دیگر باعث شد کارهای بین‌رشته‌ای در دانشگاه هنر گسترش پیدا کند. به عنوان نمونه دانشجویان دانشکده‌های مرمت و شهرسازی با دانشکده‌های دیگر ارتباطات گسترده‌ای دارند و این در نهایت باعث افزایش چشمگیر ضریب فعالیت‌های دانشگاه هنر شد. البته باید به اهتمام و نقش سازنده اعضای هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان هم در این موفقیت اشاره کرد.»
او تأسیس مرکز رشد هنر را یکی دیگر از اقدامات مهم دانشگاه هنر اصفهان می‌داند: «دانشگاه هنر اصفهان مرکز رشد هنر را برای اولین بار در ایران تأسیس و ثابت کرد که رشته‌های هنری هم می‌توانند شرکت‌های دانش‌بنیان داشته باشند و این اقدام که با مشارکت شرکت علمی تحقیقاتی اصفهان به اجرا درآمد منجر به ایجاد مراکز رشد هنر در سراسر کشور شد و به نوعی باعث خودباوری در بین دانشجویان هنر شد تا آن‌ها با اعتماد به نفس بیشتر در زمینه شرکت‌های دانش‌بنیان فعالیت کنند. در حال حاضر 28 شرکت دانش‌بنیان در زمینه هنر در اصفهان و دو برابر این تعداد هم متقاضی در این زمینه وجود دارد. یکی از توفیقات مهم این مرکز نزدیک‌کردن فضای دانشگاهی به بازار و توجه ویژه به اقتصاد هنر است.»
نـــصـــر‌اصــفـــهـــانی درباره ایده نزدیک‌کردن فضای دانشگاهی به بازار و کاربردی‌کردن مقالات و پایان‌نامه‌ها می‌افزاید: «در دانشگاه هنر اساتیدی داریم که رویکردی بازار‌محور دارند. یعنی در رشته‌های هنر نسبت بیشتری از اساتید افرادی هستند که تجربه کار زیادی در رشته خودشان را دارند و این در نهایت منجر به این شده است که دانشجویان به سمت بازار کار رشته تخصصی‌شان هم قدم بردارند. با این حال بنیان اشتغال دانش آموختگان، نظام‌های حرفه‌ای است و در آموزش عالی رشته‌هایی مانند حقوق، پزشکی یا مهندسی که نظام حرفه‌ای مشخصی دارند، ضریب اشتغال بالاتری دارند. متأسفانه در رشته‌های هنری چنین چیزی وجود ندارد و این مشکل بزرگی برای ورود دانش آموختگان به عرصه کار است. در عرصه آموزش هنر ما با آموزشگاه‌هایی که مجوز دارند سر و کار داریم، نه معلمان هنری که طبق فرایندی مجوز آموزش هنر را به دست آورده باشند. یا در زمینه مرمت با اینکه دانشکده مرمت دانشگاه هنر اصفهان قدیمی‌ترین دانشکده در نوع خود است، اما باز هم می‌بینیم که افراد غیر‌متخصص به این عرصه ورود می‌کنند و این خود باعث مشکلات بسیاری می‌شود؛ بنابراین جامعه نیازمند یک نظام جامع و حرفه‌ای در زمینه هنر است.»
با این حال رئیس دانشگاه هنر اصفهان معتقد است این موفقیت‌ها در شرایطی به دست آمده که دانشگاه با مشکلات عدیده‌ای دست به گریبان است: «دانشگاه هنر اصفهان یکی از فقیرترین دانشگاه‌های ایران از لحاظ فضاهای کاربردی و مباحث بودجه‌ای است. متأسفانه دانشگاه هنر اصفهان همیشه در حاشیه دیده شده است و علی‌رغم پیگیری‌های بسیار زیاد هنوز اهتمام جدی چه از سوی مسئولان استان و شهر اصفهان و چه مسئولان محترم کشور برای برطرف شدن مشکلات دانشگاه وجود ندارد. در حال حاضر حکم خرید یکی از دانشکده‌های ما از شهرداری باطل شده و نمی‌دانیم اگر یک پنجم املاک دانشگاه را تحویل بدهیم، با این تعداد زیاد دانشجو باید چه کار کنیم؟ سرانه فیزیکی دانشگاه هنر در حال حاضر دو متر است؛ در حالی که در حالت استاندارد باید 12 متر باشد و این یک‌ششم وضعیت استاندارد است. یا در دانشکده‌های دانشگاه هنر اصفهان مکانی وجود ندارد که به عنوان دفاتر اعضای هیئت علمی در نظرگرفته شود. رویکرد قبلی دانشگاه استفاده از ساختمان‌های تاریخی بود که البته اقدام مناسبی است اما به هیچ عنوان کافی نیست. ما به ساختمان‌هایی به عنوان پشتیبان نیاز داریم که هیچ‌گاه مدنظر قرار نگرفته است. مشکلات خوابگاهی، عدم وجود فضای باز، عدم وجود فضای کتابخانه‌ای مناسب از مشکلاتی است که ما سال‌هاست با آن درگیریم.»
نصر اصفهانی همچنین به تأثیرات منفی یا مثبت کرونا بر بحث آموزش هنر در یک سال گذشته هم اشاره می‌کند: «تأثیری که کرونا بر مبحث آموزش گذاشت، یک جنبه منفی داشت. این جنبه منفی عدم حضور دانشجوها و قطع شدن ارتباط چهره به چهره بین اساتید و دانشجوها بود. طبیعتا به دلیل هم‌افزایی و صمیمیت بالایی که کلاس‌های حضوری ایجاد می‌کرد فقدان برگزاری کلاس‌های فیزیکی قطعا انتقال مفاهیم به شکل سنتی را تحت شعاع قرار داد. اتفاقی که از ابتدا در دانشگاه هنر شکل گرفت این بود که با استفاده از فضای مجازی فعالیت‌های دانشگاه را ادامه دهیم. خوشبختانه اساتید دانشگاه خیلی زود خودشان را با شرایط استفاده از نرم‌افزارها و فضای مجازی آداپته کردند. در نتیجه بیش از نود درصد کلاس‌های ما در دوران کرونا در فضای مجازی برگزار شد. صرفا کارگاه‌هایی که نیاز به کار فیزیکی و حضوری داشت، مانند کار با دستگاه سفال برگزار نشد. علی رغم اینکه در طرح درس بعضی رشته‌ها تا 70 درصد مباحث عملی وجود دارد با این حال کمتر کارگاهی داشتیم که کنسل شود و به خوبی توانستیم شرایط جایگزین آن را پیدا کنیم. به نظرم نکته مثبتی که کرونا بر وضعیت آموزش گذاشت در این بود که آموزش الکترونیکی به‌خصوص در زمینه هنر روند رو به رشدی به خودش گرفت. شاید اگر کرونا نبود سالیان سال طول می‌کشید تا آموزش هنر در فضاهای الکترونیکی شکل بگیرد.»