بهبود دسترسی برای افراد دارای معلولیت نهتنها منافع اقتصادی را در صنعت گردشگری به همراه دارد، بلکه حرکت بهسوی جامعهای را نوید میبخشد که امکان زندگی در رفاه را برای افراد دارای معلولیت و افراد با بیماری خاص و سالمندان در کنار دیگر افراد جامعه فراهم میکند.اگر افراد دارای معلولیت نتوانند محل اقامت مناسبی را پیدا کنند که نیاز دسترسی آنها را برطرف کند، ضرورتا مقصد خود را تغییر میدهند یا اصلا سفر نمیکنند. در رابطه با مشخصات محل اقامت هم باید بگوییم که طی یک پژوهش، مشخصشده که بیش از دوسوم افراد دارای معلولیت اگر احساس کنند محل اقامت مناسبی پیدا کردهاند، بیشتر سفر میکنند و بیش از 70درصد اشاره کردهاند که اگر بتوانند به امکانات بهراحتی دسترسی پیدا کنند سفرهای بیشتری را برای خودشان تعریف خواهند کرد.حال پرسش مهم این است که کدام بخش و تأسیسات اقامتی باید برای افراد دارای معلولیت اختصاص یابد؟! پاسخ این است که تمام بخشهایی که برای مهمانهای عادی قابلاستفاده است باید برای افراد با نیازهای ویژه هم قابلاستفاده باشد. برای مثال اتوبوسها، پارکینگها، درهای ورودی، فرایند رزرواسیون، اتاقها، رستوران، تسهیلات و امکانات ورزشی، دستشویی و حمام، سیستم ارتباطی نظیر تلفن و فروشگاهها همه باید قابلدسترس باشد.فضای درونی ساختمان هم باید شرایط لازم را برای رضایتمندی ساکنان ارائه دهد. در میان عوامل مؤثر بر دسترسیپذیری، تناسب و تجهیز بخشهای ورودی هتل، پارکینگ، پذیرش، آسانسور، لابی و رستوران از اهمیت ویژهای برخوردارند.
سـطـوح دســـتـرســی هـتـلهــا برحسب زیرساختهای موجود، ارائه خدمات و مهارت کارکنان دستهبندی میشود. در بسیاری از نقاط دنیا به استناد مجموعهای از معیارها، روشهای ارزیابی واحد و بازرسان منتخب این ارزیابی انجام میشود. همچنین بهمنظور تضمین اینکه کارمندان نیز رفتار و روشی متناسب با استانداردها و معیارهای در دسترس دارند، به آموزش کارمندان پرداخته و از طریق برگزاری آزمون به سنجش میزان صلاحیت آنان اقدام میکنند.
برخی از مهمترین استانداردهای موردنیاز در هتلها بهمنظور اقامت گردشگران خاص، عبارتاند از:
وجود مسیرهای در دسترسی به هتلها و تأسیسات اقامتی
فضای پارکینگ اختصاصی مخصوص افراد دارای معلولیت جسمی
ارائه طیف متفاوتی از اتاقها همچون اتاقهای یکتخته، دوتخته و سوئیتها
تعبیه سرویسهای بهداشتی و حمامهای یکپارچه در دسترس.
ارائه اتاقهایی برای افراد ناشنوا، کمشنوا و افراد نابینا
تعبیه آسانسورهای در دسترس
وجود سختافزارهای خاص همچون دستههای در و دستگاههای کنترل تجهیزات گرمایشی و سرمایشی
درها و پلههای در دسترس و مطابق با استانداردهای جهانی
وجود میزها و پیشخوانهای در دسترس
سطوح شیبدار و نردههای در دسترس
استخرهای در دسترس
رستورانها و کافههای در دسترس
فروشگاههای موجود در هتلها مطابق با استانداردهای دسترسی
امکانات برگزاری کنفرانس برای افرادی با انواع ناتوانیهای جسمی و معلولیت.
هتلها درجههای مختلفی از دسترسی را برای افرادی با نیازهای متفاوت مهیا میسازند. بر اساس استاندارد جهانی، هتلها به چهار سطح مختلف دسترسی برای افرادی با ناتوانیهای حرکتی، بینایی، شنوایی و شناختی تقسیمبندی میشوند. چهار سطح دسترسی در هتلها به تفکیک بیان شده است: در دسته اول (A) هتلها متعهد به ارائه امکانات قابلدسترس هستند.
در دسته دوم (AA) ارائه امکانات قابلدسترس در تسهیلات و خدمات اصلی مدنظر قرارگرفته است. در دسته سوم (AAA) دسترسی ممتاز وجود دارد و در دسته چهارم (AAA+) استانداردهای جهانی برای هتلهای قابلدسترس، از عنوان «دسترسی جامع» استفاده میکنند. با توجه به آمار معلولان در ایران و با استناد بر ماده 2 قانون جامع حقوق معلولان و حقوق برابر افراد در بهرهمندی از امکانات و تسهیلات گوناگون، در ایران و بهویژه در شهرهای مقصد گردشگری، فراهمسازی بستر و زیرساختهای مناسب جهت گردشگری در دسترس امری ضروری به نظر میرسد. درنتیجه میتوان گفت گردشگری در دسترس در ایران و همچنین در شهرهای گردشگرپذیر و تجهیز هتلها از اهمیت ویژهای برخوردار است که امید است این زیرساختها و خدمات برای این اقلیت بزرگ فراهم شود.