بلاکچین و محصول پرطرفدار آن، یعنی ارز رمزنگار، یکی از مهمترین اتفاقهای صنعت فینتک و بانکداری الکترونیکی در چند سال اخیر محسوب میشود که دولت ایران پس از گذشت تمهیدهایی برای تأمین برق استخراج را مانند بسیاری از کشورهای دنیا درنظر گرفت. بحث استخراج رمز ارز در کنار افزایش بهای بیتکوین از سال گذشته در کشور به صورت جدی مطرح شد و عدهای به غیرقانونی بودن و عدهای دیگر به قانونی بودن آن اعتقاد داشتند. دولت در تابستان 99 مجوز استخراج ارز دیجیتال را برای تعدادی از ماینرها صادر کرد. به گزارش اقتصاد آنلاین علیرضا هادی، مدیرکل دفتر امور طرحهای وزارت صنعت، معدن و تجارت، در آن زمان اعلام کرد: ۷۱۶ فقره جواز تأسیس و دو فقره پروانه بهرهبرداری در حوزه رمز ارز صادر شد. به گزارش ایلنا، مدیرکل دفتر طرح و برنامه وزارت صمت نیز از افزایش تعداد جوازهای صادرشده خبر داد و تعداد آنها را هفته گذشته دو هزار و 300 جواز اعلام کرد. با این حساب استخراج ارز دیجیتال در کشور منوط به شرایطی از قبیل مجوز تأسیس مزرعه، پروانه بهرهبرداری و… فعالیت قانونی محسوب میشود.
برق استخراج از کجا؟
دولت تا زمستان 99 برنامه مشخصی برای تأمین برق استخراج ارزهای دیجیتال نداشت. به گزارش ایسنا، در دی ماه سال گذشته، محمدرضا شرفی، رئیس کارگروه رمزارز و بلاکچین کمیسیون فاوای اتاق بازرگانی، قوانین مصوب را در تضاد با مفهوم صنعتی استخراج ارز دیجیتال عنوان کرد و گفت: «تعرفهای که برای این صنعت درنظر گرفته شده، عجیب است و بدعتی در تعرفهگذاری به حساب میآید. طبق تعرفه مصوبه تیر ماه سال گذشته هیئت دولت، تولید رمزارز با چنین قیمتگذاری توجیه اقتصادی ندارد، با این تعرفه اصلا چنین فعالیتی بیمعنی شده و فاتحهاش خوانده است.» تعرفه و مشکلات تأمین برق در آن زمان، استخراج ارز دیجیتال را به فعالیتی گران و حتی غیر ممکن تبدیل کرده بود. وزارت نیرو نیز بارها هشدار کمبود انرژی داد؛ ولی با گذشت چهار ماه مشکل تأمین برق ماینرها برطرف شد. به گزارش مهر، مصطفی رجبی مشهدی، معاون برنامهریزی و اقتصادی شرکت توانیر، اعلام کرد: «همه شرکتهای توزیع نیروی برق و شرکتهای برق منطقهای آمادگی دارند برق موردنیاز مشترکانی را که فعالیت قانونی در عرصه استخراج رمز ارز دارند، تأمین کنند.» با وجود این تأمین برق ماینرها با مشکلی مواجه نخواهد شد و استخراجکنندگان با کسب مجوز قادر به استخراج ارز دیجیتال خواهند بود؛ ولی تأمین انرژی استخراج ارز دیجیتال به معنای کاهش تعرفه آن نیست. علیرضا هادی، مدیرکل دفتر طرح و برنامه وزارت صمت، در این باره گفت: «در این صنعت بر خلاف دیگر قسمتهای صنعت که یارانه میگیرد، هیچگونه یارانهای اختصاص نمییابد. کسی که جواز تأسیس دارد حق استخراج رمزارز ندارد؛ ولی وقتی دستگاهها نصب شد و راهاندازی آزمایشی صورت گرفت و با اعلام درخواست برق غیریارانهای کنتور جدا دریافت کرد، به واحد او مراجعه میکنیم و پس از ارزیابی، پروانه بهرهبرداری صادر میکنیم.» بنابراین استخراج رمز ارز دیجیتال در کشور منوط به پرداخت هزینههای سنگین در هر ماه است. براساس مقررات جدید تأمین برق مراکز استخراج رمز ارز در ۱۶ فروردینماه، هزینه برق ماینر طبق مصوبه وزارت نیرو حدود دو برابر شد و بهای هر کیلووات ساعت برق مصرفی از ۹۶۵۰ به ۱۶۵۷۴ ریال افزایش یافت؛ همچنین استفاده از برق شبکه برای استخراج رمزارزها در اوقات نوع یک یا اوج بحرانی ممنوع است. در اوقات نوع دو، یعنی محدودیتدار، بهای هر کیلوواتساعت انرژی برق با ضریب دو و در اوقات نوع سه یا عادی با ضریب نیم محاسبه میشود.
استخراج در نصفجهان
مزرعههای استخراج بیتکوین در طول سال گذشته در اصفهان دایر شد که فعالیت آنها به دلیل غیرقانونی بودن متوقف شد؛ ولی اکنون امکان استخراج ارز دیجیتال به صورت قانونی در استان اصفهان وجود دارد و اولین مزرعه استخراج رمز ارز دیجیتال هفته قبل در اصفهان کلنگ زنی شد. بر این اساس یک مزرعه بیت کوین در فریدن اصفهان در زمینی به مساحت ۷۸ هزار مترمربع در شهرک صنعتی داران احداث خواهد شد که حدود ۵۰۰ میلیارد تومان سرمایهگذاری اولیه به این طرح اختصاص یافته است.