این سه استان به ترتیب ۲8، ۱۱، ۶٫۵۵ و ۶٫۰۹ درصد سهم در تولید ناخالص داخلی بدون نفت کل کشور را دارند. به این ترتیب ۱۰ استان تهران، اصفهان، بوشهر، خراسان رضوی، خوزستان، فارس، مازندران، آذربایجان شرقی، کرمان و البرز بیش از ۷۰درصد از تولید ناخالص داخلی را به خود اختصاص دادهاند. گزارش رشد اقتصادی استانها از سال ۹۰ تا ۹۷ نشان میدهد کمترین سهم محصول ناخالص داخلی بدون نفت در سال ۹۷ متعلق به استان ایلام بوده است. سهم اســتــانهـــای اردبـــیـــل، سمنان، چهارمــحـالوبــخـتـیــــاری، کهگیلویهوبــویـــراحــمــــد، خـراســـان شمالی، خراسان جنوبی، ایلام و البته فرامنطقهای کمتر از ۶درصد است. به گفته کارشناسان اقتصادی، رشد اقتصادی بدون نفت اصفهان مرهون وجود صنایع بزرگ و کوچک در آن است؛ چراکه اصفهان رتبه دوم صنعت را در کشور به خود اختصاص داده است.
آهن و فولاد در صدر کالاهای صادراتی اصفهان
استان اصفهان بــا داشــتـــن توانمندیهای گـونـاگــون تولیدی، کــشــــاورزی، صـــنـایـــع تـبـدیـلــی و صنایعدستی در کشور از مهمترین استانها در زمــیـنــه صادرات کالا محسوب میشود. آمار و اطلاعات گمرک در سال 97 نشان میدهد استان اصفهان بالغبر 5 میلیون و 141 هزار تن کالا به ارزش 2 میلیارد و 664 میلیون دلار به مقصد 100 کشور جهان صادرات داشته و نسبت به مدت مشابه سال 96 از نظر وزن 3درصد و از لحاظ ارزش 50درصد رشد داشته است. در سال 97، عمدهترین کالاهای صادراتی از استان اصفهان را، آهن و فولاد به ارزش 835 میلیون دلار، محصولات پتروشیمی 520 میلیون دلار، فرش 204 میلیون دلار و محصولات شیمی آلی به میزان 162 میلیون دلار تشکیلدادهاند. مهمترین کشورهای مقصد کالاهای صادراتی استان اصفهان، عراق با 907 میلیون دلار و 34درصد، افغانستان با 334 میلیون دلار و 13درصد، اماراتمتحده عربی با 239 میلیون دلار و 9درصد، پاکستان با 221 میلیون دلار و 8درصد و عمان با 179 میلیون دلار و 7درصد سهم از کل صادرات استان را دارا هستند.
صنایعی که اقتصاد اصفهان را رشد میدهند
استان اصفهان به دلیل برخورداری از امکانات وسیع و وجود واحدهای تولیدی بزرگ در صنعت تولید فلزات اساسی مزیت منحصربهفردی در این بخش دارد و اصفهان را بهعنوان یکی از قطبهای فولاد کشور مطرح ساخته است؛ به طوری که بالاترین درصد خلق ارزش افزوده بخش صــنـعــت اسـتـان در مــیـــان فعالیتهای صنعتی به این صنعت اختصاص دارد. سرمایهگذاریهای انجامشده توسط بخشهای دولتی و بهرهگیری از تـجهیزات و فناوری برتر در صنایعی همچون تولید زغال کک، پالایشگاههای نفت و سوختهای هستهای باعث رشد چشمگیر این صنعت در استان شده است. صنایع تولیدی محصولات کانی غیرفلزی نیز در اصفهان از وضعیت مطلوبی برخوردار هستند که مزیت قابلتوجه این صنایع به دلیل وفور منابع و معادن موردنیاز، کارخانهها و تعداد کارگاههای زیاد ایجاد شده است. در خصوص صنایعی همچون تولید محصولات شیمیایی نیز باید گفت که سرمایهگذاریهای انجامشده این صنعت را از لحاظ شاخص بهرهوری بهبود داده و جایگاه این صنعت را بهمنظور کسب مزیتهای بیشتر ارتقا بخشیده است.
چرا خوزستان و بوشهر از اصفهان جلوترند؟
بر اساس یافــتـههــــای مرکز آمار، محاسبه رشد اقـتصادی استانها نــشـــان مــیدهـــــد بیشترین رشد اقتصادی استانی در سال ۹۷ مربوط به استان تهران است. بعد از استان تهران، استانهای خوزستان و بوشهر بیشترین رشد اقتصادی را در سال ۹۷ دارند. مــحـمـدرضــــا شهنامپور، کارشناس اقتــصـادی اسـتـان به اصفـهـانزیبا میگوید: خوزستان و بوشهر دو استانی هستند که بعد از تهران بالاترین رشد اقتصادی را در بین استانها دارند، خوزستان به دلیل برخورداری از منابع نفتی و بوشهر به دلیل برخورداری از منابع گازی از اصفهان جلوتر هستند و این صنایع برای این استانها ارزش افزوده ایجاد کردهاند، به همین دلیل در بین استانها بالاترین رشد اقتصادی را دارند. او تصریح میکند: رشد اقتصادی بدون نفت اصفهان به دلیل وجود صنایع در این استان است، صنعت اصفهان رتبه دوم را در کشور دارد و به همین خاطر بعد از تهران بالاترین رشد اقتصادی بدون نفت متعلق به اصفهان است. او بیان میکند: استان بوشهر به دلیل برخورداری از نیروگاهها، انرژی اتمی، پالایشگاهها و منابع گازی و فعال بودن عسلویه نیز جزو استانهایی است که از رشد اقتصادی بالای بدون نفت برخوردار شده است. این کارشناس اقتصادی استان اذعان میکند: رشد اقتصادی بدون نفت اصفهان مرهون وجود صنایع فولادی در این استان است، اصفهان در زمینه صنایع فلزی و فولادی حرف برای گفتن دارد و قطب اصلی فولاد کشور به شمار میرود.