تعطیلی تابستانی در کسب‌وکارهای ساختمانی در حالی اتفاق می‌افتد که در طول سال، بهترین زمان برای عملیات ساخت‌وساز تابستان است. پیمانکاران تلاش می‌کردند تعطیلی در تابستان را کاهش دهند تا روزهای گرم سال را از دست ندهند. نیمه دوم سال با کاهش دما همیشه بهانه‌های بیشتری برای تعطیلی کار ساخت‌وساز بود؛ ولی امسال فولاد و میلگرد در طول تابستان بازار مسکن را به تعطیلات فرستادند.
ساختمان‌سازی تعطیل
یک روز پس از اعمال محدودیت برای کارخانه‌های فولاد و سیمان، کار ساخت‌وساز در اصفهان تعطیل شد و این تعطیلی همچنان ادامه دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد در بخش‌های مختلف شهر، سازندگان عملیات ساخت‌وساز را از سر گرفته‌اند؛ ولی نه با ظرفیت کامل. حکیمی، یکی از سازندگان اصفهانی، دراین‌باره می‌گوید: «چند میلیارد سرمایه ما روی زمین است و دوست نداریم کار زمان بیشتری بگیرد؛ ولی وقتی کارخانه بتن، سیمان ندارد، ما هم مجبوریم تعطیل کنیم.» کارخانه بتن سیمان ندارد! این دلیل بسیاری از سازندگان برای تعطیلی عملیات ساخت‌وساز است. آن‌ها در تأمین سیمان، میلگرد و سایر تجهیزات وابسته به سیمان و میلگرد مانند بتن به مشکل برخورده‌اند و منتظرند قیمت‌ها در این عرصه به ثبات برسد. حکیمی دراین‌باره می‌گوید: «دلال‌ها تا بخواهید سیمان و فولاد دارند؛ ولی ما منتظر ثبات قیمت هستیم. نمی‌دانیم قیمت امروز دلال‌ها واقعی است یا خیر؟» بخشی از سازندگان کوچک‌تر مشکلی به‌مراتب بزرگ‌تر برای ادامه کار دارند. بهار 1400 پس از رشد هزینه‌های مختلف ساخت‌وساز مانند همین سیمان و فولاد یا دستمزد کارگران ساختمانی، انبوه‌سازان برای ادامه پروژه‌ها به مشکل برخوردند و در دفاتر مشاوران املاک به دنبال شریک بودند. آگهی‌های مشارکت در ساخت بهار 1400 افزایش چشمگیری پیدا کرد و حالا سازندگان کوچک‌تر نگران‌اند تا اگر هزینه‌ها به همین مقدار افزایش پیدا کند، دیگر موفق به تکمیل پروژه‌ها نشوند.
یکی از این سازندگان دراین‌باره می‌گوید: «شهریور پارسال برای تکمیل این پروژه 50میلیارد تومان در نظر گرفتم، بهار هزینه‌ها چند برابر شد، به‌زور شریک و پیش‌فروش 20میلیارد تومان دیگر اضافه کردیم و حالا اگر میلگرد و سیمان همین قیمت باقی بماند دوباره برای تکمیل پروژه پول کم می‌آوریم.» واسطه‌ها سیمان را دو تا سه برابر قیمت واقعی و میلگرد را تا دو برابر قیمت واقعی به فروش می‌رسانند و اگر این روند ادامه‌دار باشد، هزینه ساخت پروژه‌ها افزایش پیدا می‌کند.
حکیمی درباره وضعیت سازندگان کوچک‌تر بازار مسکن می‌گوید: «روزی چند تماس از سازندگان کوچک داریم. می‌خواهند با آن‌ها شریک شویم؛ زیرا پول تکمیل پروژه را ندارند. آن‌ها قبل از شروع کار بودجه‌ای در نظر گرفته‌اند و حالا هر چه جلوتر می‌رویم، کسری بودجه بیشتری دارند، کسی هم آپارتمان پیش‌خرید نمی‌کند تا تأمین بودجه کنند.» آیا ساخت‌وسازها در شهر اصفهان تعطیل باقی می‌ماند؟ بسیاری از سازندگان مدعی‌اند اگر مشکل سیمان و میلگرد حل نشود، شاید به‌صورت دائمی ساخت‌وساز را تعطیل کنند. محمدی، یکی از سازندگان اصفهانی، دراین‌باره می‌گوید: «اگر قیمت‌ها به قبل از مرداد برنگردد، مجبوریم تعطیلی را ادامه دهیم تا پول تأمین کنیم، حالا یا شریک یا پیش‌فروش؛ ولی با این قیمت‌ها پولی برای ادامه دادن نداریم.» اگرچه تقاضا برای پیش‌خرید مسکن نیز کاهش چشمگیری داشته است، ولی از رفتار سازندگان به نظر می‌رسد آن‌ها تــمــایلــی به پــیــش‌فروش واحدهای مسکونی ندارند؛ زیرا به آینده قیمت‌ها مطمئن نیستند. حکیمی دراین‌باره می‌گوید: «ما سه سال قبل واحدهایی در خیابان خاقانی را متری شش میلیون تومان پیش‌فروش کردیم. وقتی آماده شد متری 40 میلیون بود، سازنده از آینده قیمت‌ها برای پیش‌فروش مطمئن نیست.» بااین‌حال حتی اگر سازنده‌ای تصمیم به پیش‌فروش واحدهای مسکونی داشته باشد، تقاضای زیادی در بازار وجود ندارد. گزارش‌های رسمی و غیررسمی حکایت از کاهش معاملات در بازار مسکن تابستان 1400 دارد. امروز املاک ساخته‌شده شهر نیز با تخفیف چندصد میلیون تومانی به فروش نمی‌روند؛ چه برسد به پیش‌فروش‌ها! تا کار بازار مسکن و سازندگان گره بخورد.
