به گزارش اصفهان زیبا؛ روند شامخ کل اقتصاد در خرداد پس از حذف اثرات فصلی نشان می‌دهد که میزان فعالیت‌های کسب‌وکارها در کل اقتصاد نسبت به اردیبهشت کاهش داشته است. قطعی برق روزانه به‌ویژه در بخش صنعت و مشکلات زنجیره تأمین مواد اولیه و همچنین کاهش تقاضای مشتریان داخلی به دلیل نوسانات قیمتی و نااطمینانی درخصوص نتیجه انتخابات میزان فعالیت کسب‌وکارها را با کاهش قابل‌توجهی روبه‌رو کرده است.
درخصوص اختلال در زنجیره تأمین مواد اولیه طبق پیش‌بینی ماه گذشته سیاست جدید وزارت صمت در خصوص سامانه جامع تجارت و ثبت سفارش‌های مواد اولیه، شرکت‌ها را با موانعی روبه‌رو کرده است و از طرفی عدم تخصیص ارز و مشکلات ترخیص کالا مرتبط با بانک مرکزی و گمرک نیز بر مشکلات تأمین مواد اولیه افزوده است. در همین حال به دلیل برگزاری انتخابات و نااطمینانی درباره تصمیمات و سیاست‌های دولت آتی تقاضای مشتریان به دلیل نگرانی نسبت به آینده افت کرده است.
چالش‌های اصلی فعالان اقتصادی در خرداد مشکلات اصلی از دید برخی از فعالان اقتصادی در خرداد ۱۴۰۳ واردت مواد اولیه و ثبت سفارش‌ها در سامانه جامع تجارت به‌خصوص از سوی وزارت صمت با محدودیت‌ها و دشواری‌های زیادی روبه‌روست؛ از طرفی با توجه به محدودیت‌های تخصیص ارز به تولیدکننده در تأمین مواد اولیه برای بنگاه‌های کوچک‌تر مشکلات بیشتری ایجاد می‌شود. مشکل در زنجیره تأمین مواد اولیه و تولید به دلیل محدودیت‌های ایجادشده از سوی دستگاه‌های اجرایی مانند بانک، مرکزی، گمرک و وزارت صمت در اکثر شرکت‌ها وجود دارد.
طولانی شدن فرایند تخصیص ارز از بانک مرکزی زنجیره تأمین مواد اولیه را با مشکل روبه‌رو کرده است. در خرداد قطعی برق و کمبود مواد اولیه مشکل اصلی بسیاری از شرکت‌هاست که قطعی‌های برق در صنایعی مانند صنایع غذایی ضرر و زیان بیشتری به همراه دارد. مشکلاتی در سامانه مؤدیان مالیاتی برای ثبت فاکتورهای خریدوفروش وجود دارد که باید سریع حل شود. به دلیل عدم ثبات سیاسی و قیمتی در بازار فروش شرکت‌ها کم شده و بسیاری از مشتریان برای خرید منتظر تثبیت شرایط هستند.
فعالیت‌های اقتصادی افت کرد
شاخص مدیران خرید کل اقتصاد در خرداد ۱۴۰۳ معادل 1/45 محاسبه شده است. این شاخص نشان می‌دهد که سطح فعالیت‌های اقتصادی در این ماه نسبت به ماه گذشته کاهش یافته است و همچنین براساس نتایج پس از تعدیل فصلی این شاخص برای خرداد معادل 9/44 برآورد شده که برای دومین ماه پیایی کاهشی است و در سری تعدیل شده به پایین‌ترین حد ۴۴ ماه گذشته کاهش پیدا کرده و بیانگر نامناسب بودن شرایط کسب‌وکارهای کشور در خرداد است.
شاخص میزان تولید محصول با ارائه خدمات پس از حذف اثر فصلی 7/40 به‌دست آمده که برای دومین ماه پیاپی کاهشی است و کمترین میزان را در سری تعدیل‌شده طی ۵۷ دوره به ثبت رسانده است. شاخص میزان سفارش‌های جدید مشتریان در خرداد پس از حذف اثر فصلی معادل 1/42 برآورد شده است که مؤید کاهش نرخ تقاضا نسبت به اردیبهشت است و کمترین میزان ۳۵ماهه خود را به ثبت رسانده است. شاخص موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری‌شده در خرداد معادل 6/45 برآورد شده است و برای چهارمین ماه پیاپی کاهشی و کمترین میزان ۱۶ ماه اخیر از بهمن ۱۴۰۱ را ثبت کرده است. شاخص میزان صادرات کالاها یا خدمات در خرداد پس از حذف اثر فصلی (تعدیل فصلی)، 2/43 برآورد شده است که برای دومین ماه پیاپی کاهشی است و کمترین میزان ۳۷ ماهه از اردیبهشت ۱۴۰۰ را به ثبت رسانده است.
کاهش فروش در تمامی رشته‌های صنعتی
شاخص مدیران خرید بخش صنعت در خرداد ۱۴۰۳ معادل 8/49 محاسبه شده است. بعد از تعدیل فصلی این شاخص برای خرداد معادل 3/46 برآورد شده که بیانگر کاهش در وضعیت کل بخش صنعت نسبت به اردیبهشت است؛ به‌طوری‌که در سری ۵۷ دوره‌ای تعدیل‌شده سومین کمترین مقدار را ثبت کرده و طی ۳۵ ماه اخیر کمترین مقدار بوده است. شاخص مقدار تولید محصولات پس از تعدیل فصلی 4/45 برآورد شده و کمترین مقدار ۱۷ ماهه از دی ۱۴۰۱ را ثبت کرده است.
شاخص میزان سفارش‌های جدید مشتریان در ماه خرداد پس از تعدیل فصلی معادل 2/42 برآورد شده و کمترین مقدار ۲۸ ماهه اخیر را به ثبت رسانده است. شاخص موجودی مواد اولیه در خرداد پس از تعدیل، فصلی معادل 8/43 برآورد شده و برای چهارمین ماه پیاپی کاهشی بوده و کمترین مقدار در ۱۶ ماهه اخیر را به ثبت رسانده است. شاخص موجودی محصول نهایی در انبار در خرداد پس از تعدیل فصلی معادل 4/49 برآورد شده که بیانگر کاهش در موجودی انبار به کمترین مقدار ۱۶ ماهه اخیر است. شاخص میزان فروش محصولات در خرداد پس از حذف اثر فصلی، معادل 8/40 برآورد شده و برای چهارمین ماه متوالی کمتر از محدوده مرزی ۵۰ قرار گرفته است. این شاخص با شدت بیشتری در مقایسه با ماه قبل کاهش داشته و در سری تعدیل شده ۶۹ دوره کمترین مقدار ۳۵ ماهه را نیز ثبت کرده است. میزان فروش در این ماه در همه رشته فعالیت‌های صنعت با کاهش زیادی روبه‌رو بوده است.
شاخص «میزان تولید محصول یا ارائه خدمات» پس از حذف اثر فصلی، 40.7 به‌دست آمده که برای سومین ماه پیاپی کاهشی است و کمترین مقدار را در سری تعدیل‌شده به ثبت رسانده است. علاوه بر تقاضای ضعیف مشتریان، مشکلاتی ازجمله دشواری در تأمین مواد اولیه و قطعی برق، باعث کاهش زیاد تولید در خرداد شده است.
شاخص «میزان سفارش‌های جدید مشتریان» در خرداد، پس از حذف اثر فصلی، معادل 42.1 برآورد شده است که مؤید افزایش نرخ کاهش تقاضا نسبت به اردیبهشت است و کمترین مقدار 35 ماهه از تیر 1400 را به ثبت رسانده است. نوسانات قیمتی و نااطمینانی درخصوص نتیجه انتخابات و تصمیمات اقتصادی ماه‌های آتی تقاضای داخلی را تحت تأثیر قرار داده است.
شاخص «موجودی مواد اولیه یا لوازم خریداری‌شده» در خرداد، معادل 45.6 برآورد شده و برای چهارمین ماه پیاپی کاهشی است و کمترین میزان 16 ماه اخیر از بهمن 1401 را ثبت کرده است. به نظر می‌رسد همان‌طور که پیش‌بینی‌شده بود، سیاست جدید وزارت صمت درخصوص سامانه جامع تجارت و ثبت سفارش‌های مواد اولیه و همچنین عدم تخصیص ارز و مشکلات ترخیص کالا مرتبط با بانک مرکزی و گمرک، بر مشکلات زنجیره تأمین مواد اولیه افزوده است. این در حالی است که علی‌رغم کاهش در رشد قیمت خرید مواد اولیه یا لوازم موردنیاز شرکت‌ها، مشکلات در تأمین مواد اولیه شدت بیشتری داشته است.
در این میان شاخص «موجودی محصول نهایی در انبار»، 46.2 به پایین‌ترین مقدار 37 ماهه خود از اردیبهشت 1400 رسیده است. با کاهش تولید و کمبود مواد اولیه، بنگاه‌ها عمدتا از موجودی انبار برای تأمین تقاضای بازار استفاده کرده‌اند.شاخص «میزان صادرات کالاها یا خدمات» در خرداد، پس از حذف اثر فصلی (تعدیل فصلی)، 43.2 برآورد شده که برای دومین ماه پیاپی کاهشی است و کمترین میزان 37 ماهه از اردیبهشت 1400 را به ثبت رسانده است.
شاخص «میزان فروش کالاها یا خدمات» در خرداد، 43.7 برای دومین ماه پیاپی کاهشی است و به کمترین مقدار 20 ماهه کاهش یافته است. در این میان علاوه بر کاهش سطح تقاضای داخلی و بلاتکلیفی طرف تقاضا در خرید به دلیل شرایط سیاسی‌اقتصادی ماه‌های آتی بعد از انتخابات و تأثیر آن در سیاست‌گذاری، تقاضای صادراتی نیز متأثر از نوسانات قیمتی تحت تأثیر قرار گرفته است.
شاخص «انتظارات درباره میزان فعالیت اقتصادی» در ماه آینده مقدار 59.1 داشته که کمترین رشد را در سه ماه اخیر ثبت کرده و خوش‌بینی فعالان اقتصادی به پایین‌ترین مقدار 3 ماهه اخیر رسیده است و تولیدکنندگان به نگرانی‌های مربوط به محیط تقاضا در ماه‌های آینده و برگزاری انتخابات، به‌ویژه در رابطه با چگونگی سیاست‌گذاری‌های پیش‌رو اشاره کرده‌اند.
