گردشگری با دود!

به گزارش اصفهان زیبا؛ آب‌وهوا به‌عنوان یکی از عوامل اصلی در انتخاب مقاصد سفر توسط گردشگران شناخته می‌شود. بسیاری از افراد به‌ویژه گردشگران میان‌سال و سالخورده به خاطر مشکلات تنفسی، از سفر به شهرهای آلوده خودداری می‌کنند. درنتیجه، کیفیت هوا و حفظ منابع طبیعی برای جذب گردشگران و افزایش درآمدهای گردشگری از اهمیت بالایی برخوردار است. به‌زعم کارشناسان گردشگری، آلودگی هوای اصفهان باعث می‌شود تا بسیاری از گردشگران در انتخاب مقصد خود برای گردشگری تجدیدنظر کنند.

منصور قاسمی، کارشناس گردشگری در گفت‌وگو با «اصفهان‌زیبا» در رابطه با تأثیرات آلودگی هوا بر اقتصاد گردشگری اصفهان گفت: همان‌طور که همگان می‌دانند، در فرهنگ ما ایرانی‌ها، همواره در احوالپرسی‌ها و مکالمات روزانه به وضعیت آب‌وهوا اشاره می‌شود. پس از احوالپرسی، معمولا درباره کیفیت هوا نیز سوالاتی مطرح می‌شود؛ مسئله‌ای که نه‌تنها در ایران بلکه در جوامع مختلف دنیا نیز رایج است. این اهمیت آب‌وهوا در گفت‌وگوها نشان می‌دهد که کیفیت هوا تأثیر مهمی بر زندگی روزمره دارد.این کارشناس گردشگری اذعان داشت: طبیعتا زمانی که یک گردشگر قصد سفر به شهری را دارد، موارد مختلفی نظیر امکانات اقامتی، جاذبه‌های تاریخی، طبیعت و امکانات اقتصادی را در نظر می‌گیرد. در کنار این موارد، آب‌وهوا نیز یکی از عوامل کلیدی در تصمیم‌گیری او برای سفر است. گردشگران برای انتخاب مقصد سفر خود، به وضعیت آب‌وهوا توجه ویژه‌ای می‌کنند و بر اساس آن برنامه‌ریزی می‌کنند.

او ادامه داد: ازاین‌رو هوای سالم و مطلوب می‌تواند به‌عنوان یک جاذبه مهم برای گردشگران محسوب شود و در مقابل، آلودگی هوا ممکن است باعث کاهش تمایل افراد برای سفر به مناطق خاصی شود؛ بنابراین کیفیت هوا تأثیر مستقیمی بر جذب گردشگران و به‌تبع آن، بر اقتصاد گردشگری دارد.

آلودگی هوا؛ مانع اصلی جذب گردشگران به شهرهای صنعتی قاسمی خاطرنشان کرد: با توجه به افزایش آلودگی هوا در شهرهای صنعتی، بسیاری از افراد تمایل دارند از سفر به این مناطق خودداری کنند. اطلاعات منتشرشده از طریق رسانه‌ها درباره وضعیت آلودگی این شهرها، به‌ویژه شهرهای صنعتی، نقش مهمی در کاهش تمایل گردشگران دارد. به‌عنوان نمونه، شهر اراک که در دل رشته‌کوه‌های زاگرس واقع شده است، با وجود مسیرهای طبیعی زیبا و جاذبه‌های تاریخی، به دلیل آلودگی بالای هوا نتوانسته است گردشگران زیادی را جذب کند. حتی با اینکه این شهر دارای جاذبه‌های تاریخی است، آلودگی هوا به‌عنوان یک مانع جدی، از رونق گردشگری آن جلوگیری می‌کند.

این کارشناس گردشگری بیان کرد: گردشگران خارجی که به ایران سفر می‌کنند، این کشور را به‌عنوان یک مقصد گردشگری چهار فصل موردبررسی قرار می‌دهند. عنوان «کشور چهار فصل» این تصور را در ذهن آن‌ها ایجاد می‌کند که ایران دارای آب‌وهوای مناسبی است. ازاین‌رو، بسیاری از گردشگران به دلیل تعداد بالای روزهای آفتابی و امکان استفاده از انرژی خورشیدی، ایران را برای سفر انتخاب می‌کنند. در کنار آن، بازدید از جاذبه‌های فرهنگی و طبیعی نیز از دیگر اهداف آنان است.

آلودگی هوا؛ تهدیدی جدی برای سلامت گردشگران

قاسمی افزود: بااین‌حال، آلودگی هوا به‌عنوان یک عامل خطرناک برای سلامتی، به‌ویژه در تشدید بیماری‌های تنفسی، می‌تواند مانعی برای سفر باشد. اغلب گردشگران خارجی که به ایران سفر می‌کنند، در سنین میان‌سالی و سالمندی قرار دارند و این موضوع برای آن‌ها اهمیت بیشتری دارد. به همین دلیل، آلودگی هوا ممکن است مدت اقامت آن‌ها را کوتاه‌تر کند و ملاحظاتی را برایشان ایجاد کند که درنهایت، لذت و شیرینی سفر را از آن‌ها بگیرد.

او اظهار کرد: مسائل زیست‌محیطی امروزه یکی از دغدغه‌های مهم جهانی است که حامیان بسیاری دارد. در کشورهای مختلف، سازمان‌های مردم‌نهاد (NGO) متعددی با محوریت حفاظت از محیط‌زیست فعالیت می‌کنند و این نگرانی‌ها درباره آینده زیست‌محیطی باعث شده تا در سطح رسانه‌های بزرگ و کوچک، همایش‌ها و نشست‌هایی برگزار شود که هدف آن‌ها افزایش آگاهی و تشویق به حفظ محیط‌زیست است. این جنبش‌های مردمی خواستار اقداماتی جدی برای جلوگیری از تخریب منابع طبیعی هستند.

قاسمی عنوان کرد: گردشگرانی که به کشورهای مختلف سفر می‌کنند نیز انتظار دارند این کشورها در حفظ محیط‌زیست خود فعال باشند و منابع طبیعی‌شان در معرض خطر نباشد. آلودگی‌های زیست‌محیطی، به‌ویژه آلودگی هوا، می‌تواند تأثیرات مستقیمی بر محصولات کشاورزی و باغداری داشته باشد که به‌طور غیرمستقیم در سفره غذایی مردم و گردشگران وارد می‌شود. در صورتی که این آلودگی‌ها کنترل نشوند، تأثیرات منفی آن بر مواد خوراکی و نوشیدنی، برنامه‌های سفر گردشگران را تحت‌الشعاع قرار خواهد داد.

او ادامه داد: گردشگران، هزینه و زمان خود را صرف سفر می‌کنند تا از جاذبه‌های گردشگری، محیط‌زیست و محصولات محلی مانند غذاها و نوشیدنی‌ها بهره‌مند شوند. اگر آلودگی هوا منجر به آلودگی این مواد شود، طبیعی است که آن‌ها از برنامه سفر خود حذف خواهند شد. به همین دلیل، هشدارها و توجه به مسئله آلودگی هوا باید جدی گرفته شود تا نه‌تنها سلامت گردشگران حفظ شود، بلکه از کاهش درآمد گردشگری نیز جلوگیری شود.

نگرانی گردشگران از اقامت در شهرهای آلوده

قاسمی می‌گوید: یکی از پرسش‌های متداول گردشگران، درباره منابع طبیعی و نظام کشاورزی کشورمان است. آن‌ها معمولاً درباره نوع کودهای مورد استفاده در کشاورزی، تعداد روزهای آفتابی و نحوه تأمین آب آشامیدنی سوالاتی مطرح می‌کنند؛ از جمله اینکه آیا آب از چاه‌ها تأمین می‌شود یا از طریق شیرین کردن آب رودخانه‌ها؟ این قبیل سؤالات نشان‌دهنده اهمیت ویژه‌ای است که گردشگران به پاکی و سلامت منابع زیست‌محیطی، به‌ویژه مواد غذایی و نوشیدنی‌های محلی می‌دهند.

این کارشناس گردشگری گفت: اطمینان از سلامت و عدم آلودگی این منابع، عاملی مهم در تصمیم‌گیری آن‌ها برای ادامه یا کاهش مدت‌زمان سفر است. مشاهده آلودگی‌های زیست‌محیطی، به‌ویژه آلودگی هوا، باعث نگرانی گردشگران می‌شود و می‌تواند در تبلیغ و توصیه‌های آن‌ها به دیگران برای سفر به آن مناطق تأثیر منفی بگذارد. این موضوع به‌ویژه درباره شهرهایی که به آلودگی هوا شهرت دارند، نمود بیشتری پیدا می‌کند.

کاهش تمایل سالخوردگان برای سفر به شهرهای آلوده

قاسمی می‌گوید: تعطیلی‌های ناشی از آلودگی هوا نیز نه‌تنها بر اقتصاد محلی، بلکه بر صنعت گردشگری تأثیر منفی می‌گذارد. با افزایش تعطیلی‌ها به دلیل آلودگی، به‌ویژه در شهرهای صنعتی و کلان‌شهرها، تمایل گردشگران، به‌خصوص افراد میان‌سال و سالخورده، سفر به این مناطق به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد. این امر تأثیر مستقیمی بر کاهش ورود گردشگران و درنتیجه کاهش درآمدهای گردشگری خواهد داشت.

او افزود: لذت گردشگری در محیطی با هوای پاک و منابع طبیعی مناسب می‌تواند عاملی باشد که گردشگران بیشتری را به کشور ما جذب کند. بااین‌حال، یکی از مشکلات اساسی در بیشتر کلان‌شهرهای ایران، آلودگی هواست. شهرهایی مانند اصفهان، تهران، اهواز و اراک، با وجود داشتن جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی، به دلیل آلودگی هوا، کمتر در اولویت گردشگران قرار می‌گیرند.

برای مثال، اصفهان با آثار تاریخی متعدد و شهرت جهانی، همچنان مقصد بسیاری از گردشگران است. اما این آلودگی هواست که نگرانی‌هایی را در رابطه با سلامت افراد ایجاد کرده و از لذت بازدید از این آثار می‌کاهد. بسیاری از گردشگران به‌ویژه در فصل‌های آلوده، ناچارند از تجهیزات حفاظتی مانند اسپری‌های ضدآلودگی استفاده کنند تا از تأثیرات منفی آلودگی بر سلامتی خود بکاهند.

با این حال، حتی وجود جاذبه‌های بسیار جذاب نیز نمی‌تواند تأثیر منفی آلودگی هوا بر تجربه گردشگران را به‌طور کامل جبران کند. نگرانی‌های مرتبط با مشکلات تنفسی و کیفیت هوا می‌تواند مانع بزرگی بر سر راه تجربه یک سفر لذت‌بخش و غنی فرهنگی باشد و این امر باعث می‌شود که بسیاری از گردشگران در انتخاب مقصدهای خود تجدیدنظر کنند.