کودکِ درون سینما زنده نیست!

جشنواره، فیلم، کودک و نوجوان! سه ضلعی که نه در کنار هم و نه جداگانه در جشنواره فیلم کودک و نوجوان به مقصد نمی‌رسند.

تاریخ انتشار: 00:13 - شنبه 1403/07/14
مدت زمان مطالعه: 3 دقیقه
کودکِ درون سینما  زنده نیست!

به گزارش اصفهان زیبا؛ جشنواره، فیلم، کودک و نوجوان! سه ضلعی که نه در کنار هم و نه جداگانه در جشنواره فیلم کودک و نوجوان به مقصد نمی‌رسند. جشنواره فیلم کودک و نوجوان یکی از جشنواره‌های متعددی است که بعد از انقلاب شکل گرفت و هدف آن، تقویت و گسترش سینما در بین مردم بوده است.

اگر قائل به ژانر کودک و نوجوان باشیم، قطعا این ژانر یکی از محروم‌ترین ژانر‌ها در سینمای ایران بوده است. به غیر از چند فیلم خوب که آن‌ها هم به دهه 60 و 70 بازمی‌گردد، ژانر کودک و نوجوان جایی در ذهن مردم ندارد. مشکل و مسئله ژانر کودک و نوجوان دو بخش دارد: بخش اول، مربوط به چرخه تولید در سینمای ایران است و همه ژانر‌ها را در بر می‌گیرد. سینمای ایران سال‌هاست دچار آفات و بیماری‌هایی شده که امروز پیکر بی‌جان آن نفس‌های آخر را می‌کشد و توضیح مفصل آن باشد برای فرصتی دیگر.

بخش دوم مسئله ژانر کودک و نوجوان به مخاطب و انتظارهایش بازمی‌گردد. حال پرسش این است: انتظارهای کدام قشر؟ کودک یا نوجوان؟ نوجوانان امروز نیازی دارند که هیچ‌کدام از فیلم‌های جشنواره نمی‌توانند آن را برآورد کنند و کودکان نیز وضعیت مشابهی دارند. فهم این امر کار پیچیده‌ای نیست و با نگاهی به گیشه و استقبال و نظرهای مخاطبان می‌توان فهمید که «شکست» تنها واژه‌ای است که می‌تواند وضع آن را بیان کند؛ همچنین اکران‌نشدن بسیاری از فیلم‌ها بعد از جشنواره گواهی بر این موضوع بوده و شاید علت اکران‌نشدن آن‌ها هم ترس از شکست در گیشه است.

رقیب فیلم‌های جشنواره برای مخاطب کودک، انیمیشن‌های پرزرق‌وبرق ‌هالیوودی است و رقیب فیلم‌های جشنواره برای مخاطب نوجوان، فیلم‌ها و سریال‌های‌ هالیوودی است که حتی اغلب آن‌ها رده سنی بزرگ‌سال دارند. پس ارزش سینمایی جشنواره مشخص است و نمی‌توانیم روی نسبت فیلم و جشنواره حسابی باز کنیم. نه فیلم‌های ارزنده‌ای در جشنواره اکران می‌شود، نه مخاطب علاقه‌ای به تماشای آن‌ها دارد که همگی ریشه در مسئله کلی سینمای امروز ما دارد.

اما مسئله بعدی، مسئله نسبت جشنواره و کودکان و نوجوانان است. پرسش این است: آیا جشنواره فیلم کودک و نوجوان به‌عنوان یک رویداد (Event) در شهر موفق است؟ از چند هفته قبل از جشنواره شاهد بنر‌های جشنواره در سطح برخی نقاط شهر هستیم؛ اما تمرکزگرایی جشنواره در مرکز شهر باعث شده است تعداد زیادی از مخاطب کودک و نوجوان رنگ پروانه‌ها را نبینند.

جشنواره برای کودکان خلاصه می‌شود به چند برنامه و کارناوال و آتش‌بازی و برای مخاطب نوجوان در خود جشنواره برنامه خاصی وجود ندارد. تنها بخشی که نوجوان حضور دارد، در المپیاد فیلم‌سازی است که مخصوص قشر خاصی از نوجوانان می‌شود و فراگیر نیست. انگار جایی برای عموم نوجوانان در جشنواره نیست. وجودنداشتن برنامه برای نوجوانان به این بازمی‌گردد که جشنواره صرفا یک رویداد نیست؛ پسوند سینمایی دارد و همین باعث می‌شود اگر ایده‌ها و برنامه‌های خوبی هم برای جذب مخاطب کودک و نوجوان بخواهد اجرا شود، مانعی وجود داشته باشد؛ چون نسبتی با جشنواره سینمایی ندارد.

شکی در این نیست که برای مخاطب کودک و نوجوان بیشتر از هر قشری باید کار کرد؛ زیرا پیشرفت کشور درگرو آنان است؛ اما درنهایت جشنواره فیلم کودک و نوجوان را نمی‌توان با وضع کنونی به‌رغم هزینه زیادش به‌عنوان یک گام رو به جلو در حوزه فرهنگ معرفی کرد؛ چون نه جشنواره فیلم است، نه رویدادی برای کودکان و نوجوانان؛ مگر آنکه مقصود از برگزاری جشنواره پیشرفت فرهنگ نباشد و جشنواره صرفا کاربرد دکوری داشته باشد. حل مسئله ژانر کودک و نوجوان درگرو حل مشکل کلی سینماست و این جشنواره نمی‌تواند آن را حل کند و به همین دلیل جشنواره سردرگم است.

شاید یکی از راه‌های خروج از بحران سردرگمی فعلی در جشنواره، تبدیل‌شدن جشنواره فیلم کودک و نوجوان به جشنواره کودک و نوجوان است تا اولا، از دام مشکلات سینما خارج شود و فرصت را مغتنم شمرده و تمرکزش بر مخاطبش باشد؛ ثانیا، بتوان بخش‌های دیگر را هم در جشنواره تعریف کرد که هم سلایق مختلف کودک و نوجوان را پوشش دهد و هم با ایده‌های نو و جذاب بتواند به عنوان یک رویداد موفق و جامع برای مخاطب کودک و نوجوان برگزار شود؛ ثالثا، شاخه فیلم هم به‌عنوان یکی از شاخه‌های این جشنواره با رویکردی دیگر برگزار شود و درنهایت به رویدادی تبدیل شود که هرسال کودکان و نوجوانان برای برگزاری آن لحظه‌شماری کنند.

دیدگاهتان را بنویسید

- دیدگاه شما، پس از تایید سردبیر در پایگاه خبری اصفهان زیبا منتشر خواهد‌شد
- دیدگاه‌هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد‌شد
- دیدگاه‌هایی که به غیر از زبان‌فارسی یا غیرمرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد‌شد

یک × 1 =