به گزارش اصفهان زیبا؛ تا به حال چقدر به این موضوع فکرکرده‌اید که بودن و یا نبودن زاینده‌رود چه نتایج و پیامدهایی دارد؟… به این نتایج و پیامدها دکتر راضیه جواهری رنانی، روانشناس بالینی و عضو هیئت علمی دانششکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اشاره می‌کند:
مکان‌هایی که زمان زیادی را در آن سپری می‌کنیم از جمله: خانه، محل کار، مدرسه و طبیعت می‌توانند تأثیر قابل توجهی بر سلامت روان افراد داشته باشند.
در روانشناسی از این عوامل به عنوان «عوامل محیطی سلامت روان» یاد می‌شود و کانون اصلی مطالعه روانشناسان محیطی است.
در این بین؛ محیط‌زیست، نقش مهمی در سلامت روان و رفاه انسان دارد.
تعامل با طبیعت باعث کاهش استرس، بهبود خلق و خو، افزایش احساس آرامش و رفاه کلی می‌شود.
طبیعت می‌تواند به معنای فضاهای سبز مانند پارک یا جنگل و فضاهای آبی مانند رودخانه یا ساحل، درختان موجود در یک خیابان شهری و گیاهان داخل آپارتمان باشد.
قرار گرفتن در محیط‌های طبیعی می‌تواند عملکرد شناختی، توجه و خلاقیت را بهبود بخشد و در عین حال علائم اضطراب و افسردگی را کاهش دهد.
طبیعت می‌تواند حس آرامش و بازسازی را فراهم کند و به افراد این امکان را می‌دهد تا از فشارهای زندگی روزمره جدا شده و در طبیعت دلنشین آرامش پیدا کنند.
عوامل محیطی مانند کیفیت هوا و آب می‌توانند به طور مستقیم بر سلامت روان تأثیر بگذارند.
آب، مایه حیات و عامل تداوم زندگی انسان و سایر گونه‌هاست و یکی از مهمترین اجزای زیبای طبیعت به شمار می‌رود. اما، زاينده‌رود به عنوان یکی از زيست‌بوم‌های آبی مهم کشور در تامین نیازهای اقتصادی، اجتماعی و زيست‌محيطی نقش اساسی داشت.
پیامدهای نبود زاینده‌رود
در سال‌های اخیر زاینده‌رود دچار خشکی شده است و این پدیده باعث تغییرات آب و هوا و اثرات زیست‌محیطی مرتبط با آن شده که بر سلامت روان افراد ساکن اصفهان نیز موثر است.
استرس و اضطراب مربوط به تغییرات آب و هوایی که به عنوان «اضطراب محیطی» یا «اضطراب آب و هوا» شناخته می‌شود، می‌تواند ناشی از نگرانی‌ها در مورد آینده، از دست دادن اکوسیستم و فقدان اقدام برای مقابله با چالش‌های محیطی باشد.
علاوه بر این، رویدادهای مرتبط با تغییرات آب و هوایی، مانند رویدادهای شدید آب و هوایی و جابجایی محیطی، می‌تواند منجر به پیامدهای نامطلوب سلامت روان در افراد و جوامع آسیب‌دیده شود.
افزایش دما با میزان بالاتری از پرخاشگری و رفتارهای خودآسیب‌رسان خشونت‌آمیز همراه است. همچنین بلایای مربوط به تغییرات آب و هوایی می‌تواند نرخ ابتلا به اضطراب و افسردگی را افزایش دهد، باعث مهاجرت و ترک زادگاه، آسیب‌های اجتماعی و نزاع بر سر تامین آب، عدم رعایت نکات بهداشتی به دلیل فقدان آب مورد نیاز، کاهش میزان جمعیت و فعالیت آن شود.
علاوه بر این، آسیب‌های اقتصادی از جمله: کاهش کیفیت زندگی افرادی که مشاغل وابسته به آب دارند مثل کشاورزان و به دنبال آن بیکاری، طلاق، اعتیاد و مواردی مانند رفتارهای خودآسیب‌رسان شود. بنابراین، زیرساخت‌های سیستم مراقبت‌های بهداشتی را تخریب می‌کند و در عین حال تقاضا برای مراقبت‌های بهداشتی را افزایش می‌دهد.
نتایج بودن زاینده‌رود
از آنجایی که حق طبیعی هر جامعه‌‌ای فضای آرام، باطراوت و شاداب است، احیای مجدد جریان زاینده‌رود باعث سرزندگی و طراوت مجدد اهالی آن شده و تاب‌آوری، بهزیستی روان‌شناختی و کیفیت کلی زندگی آنها را ارتقا می‌دهد. بنابراین، درک عمیق‌تر ارتباط بین محیط‌زیست و سلامت روان اهمیت ایجاد و حفظ محیط‌های سالم، پایدار و حمایتی را برجسته می‌کند.
این مورد شامل ارتقای دسترسی به طبیعت، طراحی محیط‌هایی که رفاه را تقویت می‌کند، مقابله با عوامل استرس‌زای محیط و ادغام ملاحظات سلامت روان در سیاست‌ها و اقدامات زیست‌محیطی است.
