به گزارش اصفهان زیبا؛ چهارشنبه، سی‌ام آبان ماه، در ادامه رسیدگی به گزارش کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها، طرح اصلاح موادی از قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی در صحن علنی مجلس بررسی و در همین راستا اعلام شد که برای طول دوره شورای ششم نیز در این دوره مدت هفت‌ساله امکان‌پذیر نیست و با این شرایط، عمر شورای ششم در خردادماه سال آتی پایان می‌یابد و با اعلام دبیر ستاد انتخابات کشور، دوره هفتم شوراهای اسلامی شهر و روستا در 30 خردادماه برگزار خواهد شد. در رابطه با اصلاح برخی قوانین انتخابات شوراها و برطرف‌شدن ابهام‌های موجود از این طریق، «اصفهان زیبا» با ابوالفضل ابوترابی، نماینده مردم تیران و کرون و نجف‌آباد و عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها گفت‌وگو کرد.
به گفته ابوترابی، مهم‌ترین تحول در انتخابات شوراها که خردادماه پیش رو داریم، بحث انتخابات تناسبی است. او می‌گوید: «در این دوره انتخابات شوراها رویکرد تناسبی‌بودن تنها برای تهران انجام می‌شود؛ اما دوره‌های بعدی در کلان‌شهرها و مراکز استان و در ادامه برای کل ایران انجام خواهد شد.»
چهارمدل شیوه برگزاری انتخابات
عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها با بیان این نکته که انتخابات تناسبی پیچیدگی‌های خاص خود را دارد، عنوان می‌کند: «از نظر شیوه برگزاری، ما چهار مدل انتخابات داریم که نوعی از آن انتخابات رأی‌گیری بر اساس اکثریت است و این نوع انتخابات هم‌اکنون داخل کشور در حال اجراست. اما شیوه اول به سبک اکثریت مطلق است؛ بدین معنا که هر نامزد اگر 50 درصد به‌علاوه یک‌رأی بیاورد، صاحب اکثریت آرا خواهد شد. شیوه دوم نیز به‌صورت اکثریت نسبی است که در آن، فرد باید اکثریت نسبی آرا را کسب کند که این‌ها مفاهیم ساده‌تری نسبت به دو شیوه دیگر دارند. همچنین تناسبی اکثریتی هم داریم و سپس «شیوه تناسبی نسبی.»
نماینده مردم نجف‌آباد در مجلس شورای اسلامی با اشاره به دو شیوه دیگر انتخابات به‌صورت تناسب اکثریتی و تناسبی نسبی، مطرح می‌کنـد: «این دو حالت نسبت به دو شیوه مرسوم کشور پیچیدگی بیشتری دارند. در حال حاضر بسیاری از انتخابات‌های ما نتایجش ساده است؛ یعنی در قالب اکثریت نسبی، که هر کسی بیشتر رأی آورد (بیشتر از 20 درصد) به مجلس یا شورا راه می‌یابد. اما ما قصد داریم مدل اکثریت تناسبی را در انتخابات آتی در کلان‌شهر تهران داشته باشیم.»
او با بیان این نکته که در این مدل انتخابات معمولا لیست‌ها اهمیت دوچندانی پیدا می‌کنند، خاطرنشان می‌کند: «در این شیوه مردم می‌توانند به یک لیست رأی دهند و نیازی نیست اسامی نوشته شود که درحال حاضر امکان‌پذیر نیست؛ اما در قانون آینده این امکان دیده می‌شود.»
ابوترابی با اشاره به اینکه معمولا در انتخابات بسیاری از کشورهای دنیا لیست مبناست، می‌گوید: «در این موارد می‌شود رنگی را برای هر لیست انتخاب کرد و مردم هم رنگ موردنظر خود را انتخاب کنند که دیگر نیاز به نوشتن اسم هم نباشد. البته ما در این مدل انتخابات اجازه دادیم افرادی که تمایل داشته باشند به‌صورت انفرادی هم در انتخابات حاضر شوند.»
عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها با یادآوری این نکته که هرکسی فقط می‌تواند در یک لیست قرار گیرد و حضور در چند لیست ممنوع است، تصریح می‌کند: «این نوع انتخابات آغازی است برای حزبی‌شدن که فواید آن را با مثالی و برای شما بازگو خواهم کرد.»
او یادآوری می‌کند: «در مجلس دهم 42درصد از مردمی که پای صندوق رأی آمدند به اصولگراها رأی دادند و 51 درصد هم به اصلاح‌طلبان؛ به همین خاطر درصد بالایی که در آن زمان وارد مجلس شدند، از اصلاح‌طلبان بودند. این یعنی 40 درصدی هم که به اصولگراها رأی دادند، نماینده‌ای داخل مجلس نداشتند. البته این شرایط می‌تواند برعکس هم باشد.»
نماینده مردم نجف‌آباد در مجلس شورای اسلامی ادامه می‌دهد: «حالا ما می‌خواهیم روند انتخابات را به سمتی ببریم که آن 51 درصدی که رأی دادند معادل همان 51 درصد نماینده خود را داشته باشند و در مقابل آن 42 درصدی که نادیده گرفته شدند نیز در مجلس یا شورا معادل 42درصد خودشان وزن داشته باشند.»
او با تأکید بر اینکه در این شیوه انتخابات از همه عقاید و مواضع در شوراها و مجلس حضور خواهند داشت، می‌گوید: «اگر برای مجلس دهم هم این قانون وضع شده بود، در این شرایط از این 51 درصد اصلاح‌طلبان و 42 درصد اصولگراها که سر لیست بودند، وارد مجلس می‌شدند و تقریبا شانزده هفده نفر اصلاح‌طلب و حدود سیزده چهارده نفر اصولگرا به نیابت از چند تفکر حضور داشتند.»
انتخابات تناسبی، مشوقی برای حضور مردم پای صندوق‌های رأی
این نماینده استان اصفهان در مجلس تصریح می‌کند: «در انتخابات تناسبی اگر هر حزب تا 5 درصد آرا هم رأی آورد، یکی از سر لیست‌هایشان می‌تواند در مجلس یا شورا حاضر شود. درنتیجه تضارب آرا به وجود می‌آید و مردم با هر تفکر و عقیده‌ای، نماینده‌های خود را برای تصمیم‌گیری به مجلس و شورا روانه می‌کنند؛ فضایی که به‌نوعی می‌تواند مشوق مردم برای حضور بیشتر پای صندوق‌های رأی باشد؛ آن‌طور که بسیاری از کشورها از این رویکرد استفاده می‌کنند و این قانون را در انتخابات خود دارند.»
عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها با بیان اینکه طبق سفارش سازمان ملل زمانی که ما می‌خواهیم مدل انتخابات خود را تغییر دهیم نباید عجله کنیم و باید این تغییر تدریجی رخ دهد، ادامه می‌دهد: «طبق این توصیه ما در ایران نیز برای برگزارکردن انتخابات تناسبی به همین صورت پیش خواهیم رفت و برای اینکه این مدل انتخابات برای مردم قابل‌فهم شود، فعلا از تهران شروع کرده‌ایم و در مرحله اول انتخابات در تهران تناسبی خواهیم کرد و در دوره‌های بعد آن را به سایر شهرهای کشور تعمیم خواهیم داد.»
او با اشاره به این نکته که مردم تهران معمولا با سیستم انتخابات و لیست‌دادن در آن آشنا هستند، عنوان می‌کند: «این شیوه از انتخابات جدید است و حتما معایبی نیز دارد؛ برای مثال در شمارش آرا و ثبت‌نام ممکن است مشکلاتی پیش بیاید که البته با کسب تجربه طی امسال و سال‌های آینده به‌صورت تدریجی این مشکلات را هم رفع خواهیم کرد.»
تقویت احزاب با انتخابات تناسبی
ابوترابی همچنین خاطرنشان کرد: «دوره گذشته انتخابات مجلس مصوب کردیم که انتخابات را تناسبی برگزار کنیم؛ اما متأسفانه این موضوع از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام رد شد. اکنون برای انتخابات شوراها ایرادات اشاره‌شده از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام را برطرف و قوانین را مصوب کردیم که ان‌شاءالله امید داریم مجمع نیز همراهی لازم را در این خصوص داشته باشد تا بتوانیم آن را به قانون تبدیل کنیم؛ آنچه هدف اصلی مجلس است.»
عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها با اشاره به اینکه ریزقوانین دیگری هم در این راستا برای تغییر وجود دارد که خیلی چشم‌گیر نیستند، عنوان می‌کند: «در اصلاحات جدید، کارمندان شهرداری می‌توانند عضو شورا شوند و نیاز به استعفا ندارند؛ همچنین آزمونی نیز برای شرکت در شورا وجود داشت که در قانون جدید حذف شد.»
او با بیان اینکه هم‌اکنون برنامه زمان‌بندی‌شده انتخابات سال آینده اعلام شده است و وارد فاز انتخابات شده‌ایم، می‌گوید: «کارهای اولیه صورت گرفته و در وزارت کشور عملا ستاد انتخابات تشکیل شده است. زمان‌بندی ثبت‌نام و انتخابات هم هیچ تغییری پیدا نکرد. شورای عالی شوراها هم طرحی به مجلس برای هفت‌ساله‌شدن دوره شورا ارائه داد که به این دوره نخواهد رسید؛ ضمن اینکه معلوم هم نیست این طرح بتواند رأی بیاورد.»
نماینده مردم نجف‌آباد با اشاره به اینکه فعلا قانون انتخابات تناسبی در کمیسیون رأی آورده ولی این مستلزم این است که در صحن هم رأی بیاورد، ادامه می‌دهد: «سال گذشته انتخابات تناسبی برای تهران در صحن رأی خوبی آورد که احتمال می‌دهیم برای انتخابات تناسبی شورای شهر تهران هم برای سال آینده رأی خوبی کسب کند.»
او در ادامه مطرح می‌کند: «انتخابات تناسبی یک حسن بزرگ دارد. هم‌اکنون احزاب ما در کشور قوی نیستند؛ به همین خاطر باید به سمت حزبی‌شدن برویم. درحال حاضر برخی از افرادی که در انتخابات رأی می‌آوردند، پس از پیروزی پاسخگوی مردم نیستند. ما می‌خواهیم افراد و گروه‌ها عملکرد حزبی داشته باشند تا آن حزب پاسخگوی مردم باشد. در واقع ازجمله اهداف تناسبی برگزارشدن انتخابات، این است که احزاب پاسخگوی عملکردشان در آینده باشند؛ چرا که آن حزب باید برای رأی‌آوری در سال‌های آتی تلاش کند.»
