به گزارش اصفهان زیبا؛ از قدیمالایام هرزمان که میخواستند در وصف کسی سخن بگویند، میگفتند لابد خانواده طرف خوب بوده است، خوب تربیتش کردهاند که حالا اینطور شده است. همانند همین امروز که به باور همگان، خانه و خانواده نقش مهمی در بقای فرهنگ ایرانیاسلامی، تربیت فرزند و تربیت نسل جدید جامعه دارد.
بههمینخاطر درصدد این برآمدیم که بررسی داشته باشیم مبتنی بر اینکه در سطح شهر اصفهان کانونهای فرهنگی، مساجد و بهطورکلی گروههای فرهنگی، چه بخشی از فعالیتهایشان متوجه نهاد خانواده است؛ بهخصوص که مطابق با آمار اعلامشده، بیشترین تعداد و اثرگذاری کانونهای فرهنگی در کشور، از آن اصفهان است.
با این اوصاف انتظار میرود مساجد و گروهها و کانونهای فرهنگی سطح شهر در این راستا فعالیت تأثیرگذاری داشته باشند. در این زمینه به گفتوگو با مسئولان برخی از کانونهای مساجد مطرح سطح شهر پرداختیم.
دغدغه پرداختن به نهاد خانواده در میان کانونها به چشم میخورد؟
در پاسخ به اینکه تاکنون کدامیک از فعالیتهای مجموعهتان با توجه به اثرگذاری بر خانوادهها بوده است،
محمد توکلیزاده، مسئول کانون «رهپویان وصال» به «اصفهانزیبا» میگوید: «در سالهای پیش، مجموعه شاخه متأهـلان داشتـه و بهصـورت جلسهمحور به سبک زندگی و…میپرداخته است. همچنین برنامههای تفریحی معرفتی و دورهمی متأهلان بهصورت ماهانه برگزار میشده است. اما این برنامهها چهار سال پیش برگزار میشده و یک سال است بهطور کامل غیرفعال شده است.»
مصطفی اخوان، مدیرعامل مجموعه فرهنگی «شهید مفتح» نیز در پاسخ به این سؤال میگوید: «هدف گروه تربیت موالیان امام زمان(عج) است. قبلا برنامههای مشخصی درحیطه متأهلان، انتخاب همسر و اصول تربیت فرزند در مجموعه برگزار شده؛ ولی فعلا بهصورت متمرکز برنامهای پیشبینی نشده و آخرین برنامه مجموعه حدودا شش ماه پیش بوده است.»
دلیل عدم برگزاری مجدد چنین جلساتی را در مجموعه مفتح از اخوان جویا شدیم که او دلیل عدم برگزاری این جلسات را تغییرات ساختاری مجموعه و جابهجایی مکان جلسه اعلام کرد.
علیرضا خاکسار، عضو شورای سیاستگذار مجموعه فرهنگی «آیینه» هم میگوید: «حجتالاسلام داستانپور مسئول مجموعه آیینه، بهصورت مشترک مسئول گروه فرهنگی فانوس و باران هستند؛ با این تفاوت که تمرکز آیینه بر جلسات و برنامههای فرهنگی پسران و فانوس متمرکز بر دختران است. به همین خاطر بحثهای تربیت فرزند و جلسات مختص متأهلان را در این حیطه ارجاع به برنامههای فانوس میدهیم که بهصورت متعدد درحال برگزاری است.»
ایمان مدنی، از اعضای شورای مجموعه فرهنگی «شهید اژهای» با اشاره به اینکه تمرکز مجموعهشان بر نوجوان است، عنوان میکند: «اخیرا برنامهای با این محوریت نداشتهایم؛ زیرا ترجیحمان بر این است که به نوجوانان و دانشجویان بپردازیم.»
علی عشوری، مسئول مجموعه عاشوراییان هم در این راستا بیان میکند: «قبلا جلساتی برای کادر تشکیلاتیمان برگزار میشد. این جلسات سالهای قبل توسط کارشناسان مطرح خانواده مانند دکتر فرهنگ و شهاب مرادی برگزار شده است؛ اما اخیرا اولویت گروه مسائل دیگری است و مسئولان فرهنگی شهری درخواستی از این بابت ندارند و بودجه مشخصی برای این کار اختصاص ندادهاند.»
فهیمه فخاری، مسئول کانون متأهلان «فانوس»، با اشاره به فعالیتهای گروه در این سالها بیان میکند: «برنامههای گروه فانوس صرفا به جلسات ختم نمیشود؛ بلکه ما یک کانون مختص به متأهلان با همین عنوان داریم. این کانون با پیشنهاد حجتالاسلام داستانپور و همفکری شورای فانوس در سال 88 شروع به فعالیت کرد. ابتدا همایشهای شهری در مورد تربیت فرزند، روابط زوجین و خواستگاری بهصورت فصلی برگزار شد. ازآنجاییکه فانوس بر مدار دخترهاست، تلاش ما این بوده کـه یک مجموعه کاملی را به دختران ارائـه دهیـم که از برنامههای کودک در کانون کودکان برای دختربچهها شروع میشود تا در ادامه به مباحث خواستگاری، انتخاب همسر و تربیت فرزند پرداخته شود؛ همچنین بهطورخاص در این راستا جلسات «زندگی بهوقت محبت» جلسات مستمری است که ماهانه برگزار میشود و مخاطبش، همه زوجهای جوان هستند و محدودیت ثبتنام قشر خاصی را ندارد. این جلسات چهار سال است که برگزار میشود و سخنران جلسات «بهوقت محبت» حجتالاسلام داستانپور است. هدف این جلسات تحکیم خانواده است؛ زیرا تمرکز دشمن فروپاشی خانواده ایرانی است.»
او درباره مکان جلسات «بهوقت محبت» اظهار میکند: «بهدلیل کاهش هزینهها و امکان شرکتکردن بدون محدودیت مالی مخاطب، قصد بر این است که مکانهای کمهزینهای را هماهنگ کنیم؛ به همین خاطر عمدتا در سالن علامه مجلسی و حسینیه قائمیه برگزار شده است. اخیرا مازاد بر کارشناس روابط همسران، کارشناس طب سنتی هم در این جلسات دعوت میشود. علاوه بر این فانوس طی این سالها جلسات “تمشک بلورین” و جلسات تربیت فرزند را هم برگزار کرده که بازخورد خوبی را در سطح شهر داشته است.»
درباره مخاطب جلساتشان هم مطلع شدیم که همسران در کنار یکدیگر در جلسه حاضر میشوند و در حاشیه برنامه در مکانی مجزا برای کودکان هم برنامههای مختلف برای استفاده بهتر خانوادهها از جلسه دارند.
مهدی ابوطالبی، مسئـول مرکز فرهنگی «شهید بهشتی» درباره فعالیتهای مرکز بهشتی در حیطه استحکام خانواده میگوید: «اعضایی که آشناییشان با مجموعه به دانشآموز و دانشجوییشان برمیگردد، پس از متأهلشدن به همراه همسرانشان به مرکز خانواده میپیوندند. مرکز برای اعضای خود هیئتهای خانگی، برنامههای تفریحی و سفر، نشستهای سیاسی، تربیت فرزند، جلسات زوجین، قرضالحسنه و برنامهها و جلسات مشاورهای و تربیتی برگزار میکند. عمدتا جلسات با حضور زوجین در کنار یکدیگر تشکیل میشود. هیئت خانگی مجموعه بهشتی هم بهصورت هفتگی و سایر برنامههای فراخوان داده میشود.»
عبدالرسول اسماعیلی، مسئول مجموعه فرهنگی «باران» درباره فعالیت این گروه درزمینه مباحث خانواده میگوید: «باران سالهاست برنامههای تفـریحی، سفـرهای زیارتیسیاحتی، جلسات مذهبی و جلسات مشاورهای برای متأهلان کادر خود ارائه میدهد. جدا از هیئت هفتگی هر هفته سهشنبهها برنامهها و جلسات مختص متأهلان تحت عنوان «محفل نوکران حسین» ویژه کادر باران بهصورت کلاسهای مجزا برگزار میشود. همچنین در طول سال سفرهای مختلفی ازجمله شمال و مشهد برای اعضای خود دارد. این جلسات در غالب مشاوره زوجین و جلسات معرفتی برگزار میشود.»
حامد قاسمی، مسئول مجموعه فرهنگی «صیاد شیرازی» واقع در مسجد «امام حسن مجتبی (ع)» با اشاره به فعالیت این مسجد در راستای اعتلای خانواده میگوید: «به موضوعات مؤثر و مختلفی بهصورت قرارگاهی در کانون فرهنگی مسجد پرداخته میشود که یکی از محورهای مهمی که بسیار در آن فعالیت مؤثر داشتهایم، استحکام خانواده است. طــرح «ایران جوان بمان» با زیرمجموعههای مشاوره، تسهیل ازدواج، معرفی ازدواج، فرزندآوری، نشستهای خانوادگی و تبیین فرزند آوری با حضور اساتید مطرح استانی با محوریت سبک زندگی ایرانیاسلامی به فعالیت میپردازد. زمان برگزاری این طرح بهصورت مستمر در روزهای یکشنبه و سهشنبه است؛ همچنین درخصوص کمک به کاهش ناباروری و بد باروری بهوسیله همکاری با مجموعه رویان اصفهان نشستهای عمومی برگزار و زمینه ارتباط خانوادههای نابارور با پژوهشکده فراهم شد.»
مرضیه کیوانفر، مسئول خواهران کانون فرهنگی مسجد «ملک» با تأکید بر برنامههای منظم و مستمر این کانون برای حفظ بنیاد خانواده بیان میکند: «ما هر چهارشنبه طرحی تحت عنوان «خوب بمان» داریم. این طرح به مباحث تربیت فرزند، جلسات مشاوره خانواده، فرزندآوری و ارتباط با همسر میپردازد. همچنین جلسات «مادرانه» در روزهای شنبهها برای مادران باهدف تربیت فرزند برگزار میشود. در حاشیه این جلسه برای کودکان کلاسهای مجزا برگزار میشود.»
علی نصر، مسئول تربیتی مجموعه فرهنگی مسجد «نورباران» که رویکردش عمدتا دخیلکردن خانوادهها در برنامههاست، بیان میکند: «در ابتدا مجموعه فقط دانشآموزی بوده؛ اما تصمیم گرفتیم خانوادهها را هم دخیل کنیم؛ زیرا عمده وقت بچهها در کنار خانواده میگذرد و لازمه فعالیت فرهنگی و تربیتی مؤثر این است که خانوادهها هم هوشیار و همگام شوند؛ به همین دلیل مجموعه خانوادگی کسا را تشکیل دادیم. اعضای این مجموعه پدر و مادر بچههایی هستند که در مدارس تحت عنوان طرح «گرا» به تیم ما اضافه شدند. علاوه بر دخیلکردن خانوادهها در برنامههای اجرایی گروه، مباحث مشاورهای و تربیت فرزند برای خانوادهها در اردوهایمان برگزار میشود.»
اقدامات گروههای فرهنگی نیاز به رصد دارد
آنچه بیان شد، خلاصهای از گفتوگو با مسئولان برخی کانونها و مساجد سطح شهر بود؛ مساجد و کانونهایی که به گفته خودشان، برخی از آنها اقدامات گستردهای در این راستا داشتهاند و برخی دیگر اصلا اولویتی برای پرداختن به این امر نداشتهاند.
از آنجا که این مساجد و کانونها نقش حلقههای ارتباطی میان مردم و حاکمیت دارند، لازم است تا بیش از گذشته به اهمیت نقش و جایگاهشان پرداخته شود؛ یعنی تبیین بیشتری صورت گیرد که اقدامات آنها در بهبود مشکلات مختلف ازجمله مشکلات حوزه خانواده چقدر میتواند تأثیرگذار باشد؛ همچنین لازم است تا نظارتی هم بر عملکردشان انجام شودو کارآمدی اقدامات صورتگرفته، موردبررسی قرار گیرد.