به گزارش اصفهان زیبا؛ حمل بار با اتوبوس بین‌شهری، شیوه جدید حمل بار در شهرهاست که در سال‌های اخیر، به‌ویژه در اصفهان بیشتر رونق گرفته و با وخامت حال اتوبوس‌های برون‌شهری و وضعیت نامناسب حمل مسافر، این مسئله بیشتر خودش را نشان داده است. خیابان کاوه و دفاتر باربری که در این خیابان هرروز بر تعدادشان افزوده می‌شود، ترافیک سنگینی را به خروجی شهر اصفهان تحمیل می‌کند و در کنار آن حمل بارهای غیرمجاز، تخلفی است که به دلیل نداشتن متولی مشخص هرروز اتفاق می‌افتد.
حمل بار (توشه غیرهمراه) با اتوبوس در سال‌های پیش به‌طور کل ممنوع بود؛ اما این مسئله در چند سال اخیر با تغییر قانون و ارائه مجوز حمل بار به اتوبوس‌ها بعد از کرونا، ماجرا را کمی پیچیده کرد. حالا با قطارشدن مغازه‌های حمل بار و باربری‌ها در خیابان کاوه، تخلف‌های زیادی دیده می‌شود و اتوبوس‌های برون‌شهری مبادرت به حمل بارهای غیرمجاز می‌کنند و توقف نامناسب آن‌ها در خیابان کاوه بر مشکلات این خیابان افزوده است؛ این در حالی است که به نظر می‌رسد اراده‌ای برای سامان‌دهی وضعیت موجود نیست.
حمل بار خارج از پایانه یا اتوماسیون‌های شهرداری ممنوع است
سال گذشته مختار داوودی، نایب‌رئیس کانون انجمن‌های صنفی رانندگان و دارندگان ناوگان مسافر کشور، به رسانه‌ها گفته بود، هر نوع بارگیری اتوبوس‌ها از مراکز بار خارج از پایانه یا اتوماسیون‌های شهرداری که وابسته به شرکت نبوده و فاقد ناوگان هستند، ممنوع است. بنا به گفته او، حمل بار (توشه غیرهمراه) در اتوبوس‌های بین‌شهری فقط از طریق انبار و بیجک شرکت‌های حمل‌ونقل مسافری مربوط امکان‌پذیر است.
بررسی این موضوع در شهر اصفهان ما را به سمت گفت‌وگو با حسین بیغمیان، رئیس اداره حمل‌ونقل مسافر اداره‌کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان اصفهان برد. او به دستورالعملی که به اتوبوس‌ها مجوز حمل بار غیرهمراه می‌دهد، اشاره می‌کند. در این دستورالعمل، اتوبوس‌ها می‌توانند هزارو600 کیلو بار حمل کنند؛ 800 کیلو بار همراه مسافر و 800 کیلو بار غیرهمراه.
بنا به گفته رئیس اداره حمل‌ونقل مسافر اداره‌کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان اصفهان ، ماده 24 ضوابط حمل‌ونقل مسافر می‌گوید؛ حمله توشه غیرهمراه با رعایت چهارچوب خاص و یک استاندارد و شرایط مشخص مجاز است. حمل مواد خطرناک غیربهداشتی و عفونت‌زا، مواد خوراکی بودار یا سریع‌الفساد، احشام، جنازه، موادمخدر و روان‌گردان، اسلحه، کالای مغایر با اصول ایمنی، کالای قاچاق و غیرقانونی ممنوع است و شرکت مسافربری موظف است به‌منظور شناسنامه‌دارکردن حمل توشه غیرهمراه و امکان ردیابی آن، به صدور بیجک توشه که در حکم سند حمل است، اقدام کند و یک نسخه از آن در اختیار راننده قرار گیرد و یک نسخه تحویل صاحب کالا یا نماینده او شود.
بیغمیان به «اصفهان‌زیبا» می‌گوید: «این قانون در دفاتری که داخل پایانه‌ها و انبارهایی که در پایانه‌های بار به شرکت‌ها تحویل می‌دهند، رعایت و این کار توسط انبارهای داخل پایانه‌ها مرتب انجام می‌شود؛ اما در انبارهایی که بیرون از پایانه‌ها و داخل خیابان کاوه مستقر هستند، چون زیر نظر اداره‌کل راهداری نیستند و زیر نظر اتحادیه جداگانه‌ای هستند و نظارتی از سمت ما وجود ندارد، رعایت نمی‌شود.»
حمل بار بدون بیجک غیرمجاز است
بیغمیان اضافه می‌کند: «شرکت‌های حمل‌ونقل مسافر باید برای بارهای غیرهمراه بیجک صادر کنند. بیجک صورت‌حسابی است که برای افراد در قبال دریافت بار صادر می‌شود. اگر بار قانونی بوده و بیجک نداشته باشد، پلیس‌راه می‌تواند آن را اعمال قانون کرده و به‌عنوان بار تجاری و تخلف حمل بار تجاری به ما معرفی کند تا در کمیسیون مربوط رسیدگی شود و با آن برخورد کنیم. حمل باری که بیجک نداشته باشد، غیرقانونی است. بیشتر انبارهای کالایی که بیرون از پایانه‌ها برای اتوبوس‌ها بارگیری انجام می‌دهند، بیجک ندارند و این تخلف است.» او به تخلف‌هایی که توسط اتوبوس‌های مسافربری برون‌شهری در خصوص حمل بار صورت می‌گیرد، اذعان دارد و اضافه می‌کند: «ما برای حل این مسئله بسیار جلسه گذاشتیم؛ حتی به‌صورت میدانی با معاون دادستان از محل بازدید کردیم. از پلیس برای کنترل و برخورد با این مشکل کمک خواستیم؛ اما همتی برای برخورد قاطع با این موضوع نیست.»
او به نظارت اداره‌کل راهداری و برخورد با شرکت‌ها و اتوبوس‌های متخلف در کمیسیون‌های مربوط اشاره و تأکید می‌کند: «پلیس راهنمایی و رانندگی، دادستان و شهرداری باید ورود جدی به این مسئله داشته باشند تا مشکل حل شود که همتی همگانی را می‌طلبد.»
رئیس اداره حمل‌ونقل مسافر اداره‌کل راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای استان اصفهان، به نداشتن نظارت بر انبارهای کالا و باربری‌ها در خیابان کاوه اشاره دارد. این اداره‌کل پیشنهاد اعطای مجوز این باربری‌ها و نظارت بر آن‌ها را داده، اما مخالفت شده و معتقد است شهرداری باید برای سامان‌دهی این انبارها و نظارت دقیق بر آن‌ها مکانی مناسب برایشان طراحی کند. بنا به گفته او، مکانی در مجاورت پلیس‌راه اصفهان پیشنهاد شده است که به دلیل مسافت طولانی و مشکلاتی که مردم در خصوص حمل کالا برای ارسال متحمل می‌شوند، با این طرح مخالفت شده است. بنا به گفته او، در دوران کرونا و رکود ناشی از فقدان مسافر و مشکلات شرکت‌های مسافربری و خطر ورشکستگی این شرکت‌ها، مجوز حمل بار بدون همراه برای اتوبوس‌ها صادر شد؛ اما حمل این بارها باید طبق ضوابط مشخص‌شده انجام شود که متأسفانه از این ضوابط عدول و تخلف صورت می‌گیرد.
با متخلفان به‌شدت برخورد می‌شود
بیغمیان از برخورد با موارد غیرقانونی و تخلف‌های محرزشده در کمیسیون‌های مربوط می‌گوید و اضافه می‌کند: «اصولا راننده و شرکت و مالک ناوگان در این تخلف سهیم هستند. ما در خصوص تخلف این افراد در کمیسیون‌های 11،12 و 14 رسیدگی می‌کنیم و برخورد قاطع با این افراد صورت می‌گیرد. در این کمیسیون‌ها با متخلفان با رأی جریمه نقدی یا بستن و مسدودکردن کارت هوشمند در قبال تخلف برخورد می‌شود. شرکت حمل مسافر وقتی صورت‌وضعیتی برای ناوگان و اتوبوس صادر می‌کند تا زمانی که اتوبوس مسافر را پیاده می‌کند، مسئول تضامنی مسافر و اتوبوس، راننده است. هرگونه تخلف راننده نیز با شرکت است و قانون شرکت را هم مسئول می‌داند. شرکتی نمی‌تواند اعلام کند راننده بدون اطلاع آن‌ها مبادرت به تخلف و حمل بار غیرمجاز کرده است. این بهانه در قانون پذیرفته نیست.»
عدول باربری‌ها از مجوزهای حمل بار
او همچنین از عدول باربری‌ها و انبارهای بیرون از پایانه‌های مسافربری از مجوزهای صادرشده می‌گوید و ادامه می‌دهد: «این باربری‌ها زیر نظر اتحادیه باربری‌ها و اتاق اصناف هستند و مجوزشان توسط آن‌ها صادر می‌شود. در اصل، مجوز آن‌ها تخلیه بار است و بارهایی را که از سایر مکان‌ها و استان‌ها ارسال می‌شود، باید تخلیه کنند؛ اما متأسفانه فراتر از وظایف عمل می‌کنند و بارگیری هم انجام می‌دهند. از مردم کالا تحویل می‌گیرند و با اتوبوس به سایر نقاط ارسال می‌کنند که این تخلف هم انجام می‌شود.»
بنا به گفته او، طبق قانون، انبارهایی که بیرون از پایانه‌ها مستقر هستند و اقدام به باربری می‌کنند، باید توسط راهنمایی و رانندگی اعمال قانون شوند و پلیس راهور می‌تواند آن‌ها را جریمه و از حمل بار ممانعت کند؛ اما اصغر زارع، رئیس‌پلیس راهور استان اصفهان، در گفت‌وگو با «اصفهان‌زیبا» حمل بار به‌وسیله اتوبوس‌های مسافربری را قانونی دانسته و اعلام می‌کند که این اتوبوس‌ها برای حمل کالا مجوز دارند.
با توقف دوبل اتوبوس‌ها برخورد قانونی می‌شود
بنا به گفته زارع، تغییر قانون حمل بار در سال‌های اخیر اجازه حمل بار را به اتوبوس‌ها داده است و درصورتی‌که اتوبوسی در خیابان به‌صورت دوبل ایستاده باشد و ترافیک ایجاد کند، با آن برخورد و اعمال قانون می‌شود. رئیس‌پلیس راهور ادامه می‌دهد: «البته مکان این باربری‌ها مناسب نیست و نباید مجوزی به آن‌ها داده می‌شد. حضور این باربری در خیابان کاوه باعث ترافیک و نارضایتی شده است؛ البته پلیس ماه‌هاست برای سامان‌دهی اتوبوس‌ها در حال برخورد بوده و وضعیت بهتری در خیابان کاوه ایجادشده است.»
او مجدد با تأکید بر اینکه پلیس راهور در صورت پارک دوبل می‌تواند با این اتوبوس‌ها برخورد کند، اضافه می‌کند: «اگر اتوبوس‌ها بار غیرمجاز داشته باشند، در صورت رؤیت توسط پلیس‌راه با آن‌ها برخورد می‌شود. متأسفانه پلیس بعضی وقت‌ها به خاطر بی‌توجهی برخی ادارات و دستگاه‌ها، باید وارد عمل شود و هزینه زیاد و نیرو برای این کار صرف کند؛ اما اگر اجازه تشکیل دفاتر را نمی‌دادند، الان مشکل نداشتیم. باید جایی را داخل ترمینال یا بیرون شهر برای آن‌ها در نظر می‌گرفتند تا مشکلات ترافیکی الان را نداشته باشیم.»
اغلب باربری‌های خیابان کاوه مجوز دارند
ایجاد باربری‌ها به‌صورت قارچ‌گونه در خیابان کاوه و البته اقدامات غیرقانونی آن‌ها برای تحویل بار غیرمجاز به اتوبوس‌ها، ما را به سمت پاسخ‌گویی رئیس اتاق اصناف برد.
محمد نمکی‌زاده، رئیس اتاق اصناف استان اصفهان نیز در خصوص حمل بار به‌وسیله اتوبوس‌های مسافربری در گفت‌وگو با «اصفهان‌زیبا» می‌گوید: «این مسئله مدت‌هاست که مورد مناقشه ماست و اعلام کردیم اتوبوس اجازه باربری ندارد؛ مگر بارهای بسیار کوچک.»
او البته تأکید می‌کند که نمی‌توان با این مسئله به‌صورت قهری و سلبی برخورد کرد و ادامه می‌دهد: «این شیوه موردتوافق ما نیست. از طرف دیگر، درآمد اتوبوس‌ها بسیار پایین است. الان اگر جدی عمل نمی‌کنیم، به این دلیل است که ازلحاظ تعداد اتوبوس مشکل داریم و اگر بخواهیم قهری عمل کنیم و درآمد اتوبوس را نادیده بگیریم، ممکن است همین چند اتوبوس مسافربری هم از دست برود؛ به همین دلیل از حقوق حقه خودمان عدول کردیم تا این موضوع سامان بگیرد. امید است با افزایش تعداد اتوبوس‌ها و وضعیت مناسب سیستم حمل‌ونقل مسافر با این مسئله جدی برخورد شده و وضعیت سامان‌دهی شود.»
نمکی‌زاده تأکید می‌کند: «بیشتر باربری‌های خیابان کاوه مجوز دارند و تعدادی هم به‌دنبال دریافت مجوز هستند. متأسفانه با راه‌اندازی سامانه صدور مجوزها، اختیار کنترل روی باربری‌ها از ما گرفته‌شده است. قبلا افراد به‌صورت حضوری برای دریافت مجوز مراجعه می‌کردند و راستی آزمایی می‌شدند؛ اما این اختیار از ما گرفته‌شده است. صدور بسیاری از مجوزها به‌صورت مجازی انجام می‌شود و ثبت‌محور است و راستی‌آزمایی نخواهند شد؛ مگر ارگانی به مسئله وارد و بررسی انجام شود که این مسئله برای ما مشکل‌ساز شده است.»
ورود دادستان به فعالیت انبارهای غیرمجاز
او البته به ورود دادستان اصفهان به مسئله و پلمب برخی انبارهای غیرمجاز اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «وضعیت موجود را به دادستانی اعلام کردیم و ورود پیدا کردند؛ اما سامانه به‌صورت کلی برای کشور دیده‌شده است و موارد خاص در سامانه دیده نمی‌شود. موارد مشابه زیادی در این خصوص داریم و به اطلاع مسئولان رساندیم.»
رئیس اتاق اصناف استان اصفهان معتقد است که باید مشکل حمل بار توسط اتوبوس‌ها با همکاری همه مسئولان شهری حل شود. به گفته متولی اتاق اصناف، تذکرهای کافی به باربری‌ها برای اقداماتشان داده‌شده است؛ اما مشخص‌شدن مکانی مناسب برای تجمیع این باربری‌ها و نظارت بر آن‌ها توسط شهرداری راه‌حل مؤثری است.
او همچنین به مشکلات فراوان ناوگان مسافربری برون‌شهری اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «در حال حاضر مشکلات ناوگان زیاد است و برخورد با این منبع درآمد اتوبوس‌ها مشکل‌ساز می‌شود. در حال حاضر مکان بسیار نامناسبی برای این کار در خیابان کاوه ایجادشده و باعث ترافیک شدید هم شده است. اگر مکانی به ما بدهند، می‌توانیم این کار را مدیریت کنیم. اتاق اصناف مکانی را هم پیشنهاد داده است و در صورت همکاری شهرداری می‌توان این باربری‌ها را سامان‌دهی کرد.»
نمکی‌زاده برخورد با حمل بارهای غیرمجاز و تشخیص آن را در حیطه اختیارهای پلیس امنیت اقتصادی می‌داند و اضافه می‌کند: «در این خصوص پلیس اماکن و امنیت اقتصادی به‌خوبی ورود پیدا می‌کنند و با همکاری خوب و تعاملی که بین ارگان‌ها وجود دارد، با تخلف‌ها برخورد می‌شود.»
او همچنین به وجود خط‌کش‌ها و قوانین مشخص برای حمل بار اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «البته گاهی مجوزها رعایت نمی‌شود و اگر ما تاکنون ورود پیدا نکردیم و برای برخورد با باربری‌ها اقدام‌هایی انجام ندادیم، به دلایل مختلفی است. ما مسئولیت اجتماعی هم داریم و رفاه مردم را باید در نظر بگیریم. ما نخواستیم با حرکتمان بحران را افزایش بدهیم؛ به همین دلیل تعامل بیشتری با رانندگان انجام دادیم و برای کسب درآمد حاصل از این امر همکاری داشتیم.»
او اما در ادامه از پیش‌قدم‌شدن اتاق اصناف برای برگزاری جلسه با حضور همه مسئولان در آینده نزدیک خبر داد تا مشکل با حضور متولیان این امر به‌صورت جدی حل شود.
حمل بار به‌وسیله اتوبوس‌ها در خیابان کاوه در حال حاضر جدای از حمل بارهای غیرمجاز و عدول از ضوابط و مقررات وجهه‌ای نامناسب همراه با ترافیک در خروجی شهر و این خیابان ایجاد کرده است که ورود فوری متولیان برای رسیدگی به این موضوع را می‌طلبد و امید است اهمیت این موضوع متولیان را به پای میز حل مسئله بکشاند.
