به گزارش اصفهان زیبا؛ در شرایط بحران، مدیریت استرس و اضطراب حیاتی است.
با پذیرش احساسات، محدودکردن اخبار منفی، حفظ امور روزانه، تمرین تنفس عمیق و تقویت ارتباط با اطرافیان می‌توان فشار روانی را کاهش داد.
مراقبت از کودکان، سالمندان و خود، نخستین گام برای حفظ تعادل روانی در دل آشوب است.
ترس کودکان عمیق‌تر است
یک روان‌شناس و مشاور خانواده با اشاره به شرایط بحرانی مانند جنگ، گفت:
بمباران رسانه‌ای و انتشار اخبار منفی می‌تواند اثرات روانی عمیقی بر گروه‌های آسیب‌پذیر مانند کودکان، سالمندان و مادران باردار داشته باشد.
سمیه طاهری اظهار کرد: کودکان به واسطه سیستم عصبی در حال رشد خود، به شدت مستعد تأثیرپذیری از استرس و اضطراب ناشی از وقایع بیرونی هستند.
شنیدن مکرر اخبار جنگ، مرگ یا آوارگی، می‌تواند منجر به بروز اختلالات اضطرابی، شب‌ادراری، کابوس‌های شبانه و افت تحصیلی در آن‌ها شود.
به گفته او، کودکانی که شاهد ترس والدین هستند، ترس را دوچندان تجربه می‌کنند.
طاهری افزود: استرس مزمن در دوران بارداری می‌تواند به بروز عوارض جسمی مانند فشار خون بالا یا زایمان زودرس منجر شود.
او تصریح کرد: افزایش هورمون‌های اضطراب مانند کورتیزول ممکن است به رشد مغزی جنین آسیب برساند و خطر بروز مشکلات شناختی یا رفتاری در سال‌های آینده را بالا ببرد.
این روان‌شناس و مشاور خانواده گفت: سالمندان، به‌ویژه افرادی که تجربه بحران‌های مشابه در گذشته را داشته‌اند، در رویارویی با اخبار منفی ممکن است دچار بازگشت خاطرات دردناک، افسردگی، بی‌خوابی و کاهش میل به زندگی شوند.
او تصریح کرد: اضطراب می‌تواند وضعیت جسمی این افراد را وخیم‌تر کند.
این موضوع به‌ویژه در افرادی که دچار بیماری‌های قلبی یا فشار خون هستند، بیشتر دیده می‌شود.
پیگیری دائم اخبار منفی اعتیادآور است
طاهری با بیان اینکه پیگیری بی‌وقفه اخبار منفی می‌تواند به اعتیادی روانی تبدیل شود، ادامه داد:
این چرخه ذهن را گرفتار اطلاعات نگران‌کننده می‌کند و فرصت ریکاوری روانی را از فرد می‌گیرد.
به گفته او، در کودکان و سالمندان، این پیگیری می‌تواند با سردرگمی، خستگی ذهنی و احساس بی‌پناهی همراه شود.
این روان‌شناس تأکید کرد: محدودکردن زمان تماشای اخبار، انتخاب منابع مطمئن و معتبر و ارائه محتوای متناسب با سن می‌تواند گام‌هایی مهم در کاهش فشار روانی باشد.
او گفت: والدین باید تلاش کنند با زبان ساده و آرام‌بخش به سوالات کودکان پاسخ دهند و در حضور آن‌ها از بحث‌های سنگین پرهیز کنند.
طاهری به روش‌های کاهش اضطراب اشاره کرد:
ایجاد فضای امن خانوادگی،
پیروی از برنامه‌های روزمره،
انجام فعالیت‌های گروهی مانند قصه‌خوانی،
تنفس عمیق و مدیتیشن
می‌تواند به کاهش اضطراب کمک کند،
او اضافه کرد: فراهم‌سازی دسترسی به روان‌درمانگران یا مشاوران اجتماعی، به‌ویژه در زمان بحران و جنگ، ضرورتی انکارناپذیر است.
حفظ سلامت روان در شرایط بحرانی
کودکان درک کاملی از ابعاد بحران و جنگ ندارند؛ اما اضطراب بزرگ‌ترها را به صورت عمیق حس می‌کنند.
مهم است که در حضور آن‌ها، تا حد امکان از بحث‌های نگران‌کننده، صدای آژیرها یا تصاویر تلخ دوری شود.
با پرسش‌های آن‌ها باید با صداقت آرام‌بخش پاسخ داد و از طفره یا تندی پرهیز کرد.
برای سالمندان نیز حفظ احترام، شنیدن خاطرات و پرهیز از القای ناتوانی، در بازسازی حس ارزشمندی حیاتی است.
توجه به تغذیه، خواب و حمایت عاطفی این دو گروه، پایه‌ای برای سلامت روان خانواده است.
هیچ‌چیز مانند حس تعلق و ارتباط، ترمیم‌کننده روان زخم‌خورده نیست.
درددل با دوستان، همدلی با همسایگان و باخبرشدن از احوال اطرافیان، می‌تواند حس تعلق را در افراد تقویت کند؛
حتی یک پیام ساده یا لبخند می‌تواند دل کسی را از تنهایی نجات دهد. استرس
در صورت امکان، تشکیل گروه‌های کوچک آنلاین برای گفت‌وگو، مطالعه یا عبادت جمعی، لنگری معنوی و عاطفی خواهد بود.
نشانه‌هایی مانند بی‌خوابی مزمن، کابوس‌های شبانه، گوشه‌گیری، گریه‌های بی‌دلیل یا پرخاشگری ناگهانی را نباید به شرایط نسبت داد و نادیده گرفت.
این‌ها علامت‌هایی است که نشان می‌دهند روان نیاز به مراقبت دارد.
در دسترس‌بودن روان‌شناسان، مددکاران اجتماعی یا حتی مشاوران تلفنی باید در اولویت نهادها قرار گیرد.
باید توجه داشت که کمک‌گرفتن نشانه ضعف نیست؛ بلکه بیانگر آگاهی و احترام به خود است./ ایمنا
