گفت‌وگو با حجج اسلام باقری و خدارحمی، امام‌جماعت و مسئول کانون فرهنگی مسجد امام‌حسن(ع)

مأمنی برای مردم محله

در حاشیه غبارآلود اصفهان، جایی که خیابان‌های انتهایی شهر به شهرک ولــی‌عــصــر(عــج) مـــی‌رســـنـــد، مـسـجـد امام‌حسن(ع) با ۴۰ سال سابقه مذهبی، همچون نگهبانی در این محله محروم، ایستاده است.

تاریخ انتشار: ۱۶:۱۶ - سه شنبه ۱۴ مرداد ۱۴۰۴
مدت زمان مطالعه: 3 دقیقه
مأمنی برای مردم محله

به گزارش اصفهان زیبا؛ در حاشیه غبارآلود اصفهان، جایی که خیابان‌های انتهایی شهر به شهرک ولــی‌عــصــر(عــج) مـــی‌رســـنـــد، مـسـجـد امام‌حسن(ع) با ۴۰ سال سابقه مذهبی، همچون نگهبانی در این محله محروم، ایستاده است.

مسجد امام‌حسن(ع) شهرک ولی‌عصر(عج) که تنها بر پایه کمک‌های مردمی اداره می‌شود، امروز درگیر موضوعی ناگفته است: از یک‌سو، نیت واقف که استفاده از فضای مسجد را صرفا به نماز و قرآن محدود کرده و از سوی دیگر، نوجوانان محرومی که چشم به فضای بلااستفاده زیرزمین مسجد دوخته‌اند و نیت واقف مانع انجام فعالیت‌های فرهنگی‌هنری در این مسجد شده است.

این محله، مسجد دیگری هم به نام مسجد، حسینیه و مجموعه فرهنگی حضرت ولی‌عصر(عج) دارد که با اجرای برخی برنامه‌ها در این محله فعال است.

مسئله وقف

مسجد امام‌حسن‌(ع)، با بیش از چهار دهه عمر، سال‌هاست درگیر معمایی فقهی بوده که آینده نوجوانان محله را تحت‌تأثیر قرار داده است.
بر اساس شواهد، برای زمین مسجد امام‌حسن‌(ع) بر اساس نیت واقف، تماما صیغه مسجد خوانده‌شده و بر اساس نیت واقف، تمام زمین فقط برای نماز و فعالیت‌های قرآنی وقف ‌شده است؛ حتی زیرزمین این مسجد را که قبلا برای نمازجماعت استفاده می‌شده و اکنون با ساخت شبستان جدید بلااستفاده مانده است، نمی‌توان برای ورزش‌های متناسب با قداست مسجد استفاده کرد.

نبود کلاس‌های ورزشی برای نوجوانان در این مسجد

حــجــت‌الاســلام مــهــدی بــاقــری‌سیانی، امام‌جماعت مسجد که در سابقه علمی خود افزون بر ۶۰ کتاب و مقاله چاپ‌شده دارد و مجموعه چهارجلدی «اجازات، اسناد و استفتائات آیت‌‌الله سید ابوالحسن اصــفــهــانــی» افزون بــر ســــه‌هـــزارو200 صفحه یکی از آن‌هاست،در گفت‌وگو با «هم‌محله» می‌گوید: «از ۱۳۷۶ تاکنون عهده‌دار مسئولیت امام‌‌جماعت این مسجد بوده‌ام و مسجد که آن زمان اتاق کوچکی بوده و سقف آن با ایرانیت پوشیده شده بود، به لطف خدا و کمک افراد خیر و نیک‌اندیش و برکت اقامه نمازجماعت، الان در دوطبقه کامل و زیبا ساخته ‌شده است.»

امام‌جماعت مسجد توضیح می‌دهد: «شــهــرک ولـــی‌عــصــر(عج) در حــاشــیــه اصفهان و منطقه محرومی واقع‌شده که مهاجرپذیر است و اقوام مختلفی از سراسر کشور در این محله حضور دارند؛ بنابراین فعالیت‌های این مسجد را نباید با مساجد مرکز شهر مقایسه کرد.»

این استاد حوزه و دانشگاه به تعامل مسجد با بنیاد المهدی اشاره می‌کند: «برنامه‌های انس با قرآن تا چند سال پیش به‌طور مداوم برگزار می‌شد؛ اما متأسفانه به دلیل مهاجرت نیروهای متخصص و مربی، این کلاس‌ها تعطیل شد.»

حجت‌الاسلام باقری ادامه می‌دهد: «در جنگ تحمیلی دوازده‌روزه اخیر، مسجد بر تأمین امنیت و ایجاد امنیت پایدار و گسترش چتر آرامش روانی از طریق تعامل ویژه امام مسجد و بسیج تمرکز پیدا کرد و موفقیت‌های خوبی در این زمینه ایجاد شد.»

او در خصوص علت فقدان کلاس‌های ورزشی برای نوجوانان در این مسجد می‌گوید: «با توجه به اینکه تمام زمین این مسجد وقف است و در همه جای آن نماز خوانده‌شده تاکنون مجوز شرعی برای برگزاری کلاس‌های ورزشی مانند پینگ‌پنگ و فوتبال‌دستی نیافته‌ایم؛ البته اگر چنین مجوزی به دستمان برسد، می‌توان تصمیم دیگری اتخاذ کرد.»

او می‌افزاید: «بارها از مراجع عظام درباره امکان استفاده ورزشی از زیرزمین مسجد سؤال کرده‌ام؛ اما پاسخ همیشه یکسان بوده است: در زمینی که تماما وقف نماز و قرآن شده است، چنین امکانی وجود ندارد؛ حتی زیرزمینی را که سال‌هاست بدون استفاده مانده هم نمی‌توان برای ورزش متناسب با شرایط مسجد مثل پینگ‌پنگ به کار گرفت.»

حجت‌الاسلام باقری با اشاره به تلاش‌هایش تأکید می‌کند: «اکنون نیز استفتای جدیدی انجام‌ شده است و منتظر پاسخ آن برای روشن‌شدن این موضوع هستیم.»

برگزاری فعالیت‌های فرهنگی بدون فعالیت‌های ورزشی

حجت‌الاسلام نعمت‌الله خدارحمی، مسئول کانون فرهنگی مسجد، در خصوص فعالیت نوجوانان در این مسجد می‌گوید: «ما در این مسجد طرح‌های متنوعی داریم: کلاس‌های آموزش قرآن، طرح دوره‌های معرفتی و دینی دوشنبه‌ها همراه با دورهمی نوجوانان و مسابقات پانتومیم، هیئت نوجوانان نادعلی، آموزش کامپیوتر، اردوهای درون‌شهری به کوه‌صفه، آموزش نرم‌افزارهای موبایل، طرح کارت نماز و برپایی موکب در دهه کرامت.»

او ادامه می‌دهد: «به دلیل محدودیت وقف مسجد برای نماز و قرآن، امکان برگزاری کلاس‌های ورزشی متناسب با قداست مسجد را نداریم.» مسئول کانون فرهنگی مسجد امام‌حسن‌(ع) ضمن اشاره به زمین چمن مصنوعی کنار مسجد که شهرداری گاهی اوقات به‌صورت رایگان در اختیارشان می‌گذارد، تصریح می‌کند:«این زمین تنها گزینه موجود برای ورزش نوجوانان است؛ اما کافی نیست. ما نیاز به فضای بهتری داریم که در تمام روزها و ساعات یا شب‌ها قابل‌استفاده باشد.»

خدارحمی در خصوص برنامه‌های آینده مسجد می‌گوید: «در حال برنامه‌ریزی برای اجرای “شبی در مسجد” و “سینما در مسجد” هستیم؛ ولی با وجود محدودیت وقف، در آینده هم احتمالا نمی‌توانیم برای فعالیت‌های ورزشی برنامه‌ای داشته باشیم.»

انتظار نوجوانان محله

علی، نوجوان ۱۵ساله محله، با ناامیدی می‌گوید: «همه دوستانم یا کار می‌کنند یا در کوچه‌ها پرسه می‌زنند. کاش می‌شد از همین زیرزمین خالی مسجد استفاده کرد. ورزش‌کردن در مسجد چه اشکالی دارد؟»

هومان، پسر ۱۶ساله، یکی از نوجوانان محله است. او اضافه می‌کند: «در مناطق دیگر شهر، مساجد سالن و امکانات ورزشی دارند. چرا ما نباید از چنین امکاناتی در مسجد محله‌مان برخوردار باشیم و همچنان در محرومیت هستیم؟»

در حیاط مسجد، نوجوانان همچنان به دیوارها تکیه داده‌اند. سایه غروب کم‌کم دیوارهای مسجد را دربر می‌گیرد. گویی نمادی از سایه‌ای است که بر استفاده نوجوانان از این محیط افتاده است.با این توضیح‌ها ضرورت حمایت و همکاری نهادها و ارگان‌های مرتبط احساس می‌شود تا با همدلی، همراهی و تأمین اعتبار موردنیاز، فضایی مناسب را برای برگزاری کلاس‌های ورزشی و فرهنگی در این محله محروم ایجاد کنند. آیا روزی خواهد رسید که در فضای مسجد امام‌حسن‌(ع) فرصت و امکان فعالیت های ورزشی و فوق برنامه فراهم شود.