
کتاب «هنر، معاصر، اصفهان (درآمدی بر هنر معاصر در اصفهان)» است که به کوشش «علیرضا ارواحی»، «رسول کمالی» و «مرتضا بصراوی» تألیف شده و درآمدی برای یافتن ردپای هنر معاصر در اصفهان و نسبت آن با نوجویی در هنر این شهر و همچنین شناخت مفهوم هویت در بستر هنر است و در عین حال، به مؤلفههای هنر معاصر در اصفهان و هویت هنر جدید در اصفهان و تشابه و تفاوت موجود میان آثار هنر امروز با غرب نیز میپردازد.این کتاب از سوی موزه هنرهای معاصر اصفهان و توسط انتشارات سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان منتشر شده و با درآمدی که توسط «علیرضا ارواحی»، «رسول کمالی» و «مرتضا بصراوی» نگارش شده در دو بخش تنظیم شده است.












حسین فلاحی، هنرمند مینیاتوریست اصفهانی، در 83سالگی درگذشت.او را میتوان مشهورترین نگارگر معاصر اصفهان در نگاه گردشگران خارجی نصفجهان دانست؛ نگارگری که نامش در مجلههای مختلف خارجی، از جمله راهنماهای معتبر گردشگری (مانند لونلی پلنت) ثبت شده و خودش هم به واسطه هنر نگارگری به اقصانقاط دنیا سفر کرده است.
























همواره یکی از مهمترین پرسشها برای من درباره هنر معاصر اصفهان این بوده که با توجه به نزدیکی اصفهان و تهران و آشنایی هنرمندان اصفهانی با تحولات هنری آن شهر، چرا جریان هنر مدرن و معاصر در اصفهان حدود چهلوپنج سال بعد از تهران ظهور کرده است؟ برای یافتن پاسخ این پرسش تصمیم گرفتم که مطالعه و پژوهش در دورههای قبلتر تاریخ هنر اصفهان را انجام دهم. برای همین سراغ هنر و هنرمندان اواخر قاجار و اوایل پهلوی رفتم. ابتدا در دوره فوقلیسانس درباره زندگی و آثار حاج میرزا آقا امامی و تحولات زمان او کار کردم که نتیجهاش در قالب یک کتاب چاپ شد.












به آتلیهاش که پا میگذاری، انگار در یک خانه موزه دیدنی قدم گذاشتهای. در و دیوار با رنگ و نقشهای بیمثال تزیین شده است. کارها هم غالبا مثل خودش شوخ و شنگ و پر از رنگ و زندگیاند.کنار هر تابلو که بایستی، روایتی با تو میگوید و شعری ساز میکند.سیاحت در کارگاه و گالری امیرهوشنگ جزیزاده فقط به دیدن تابلوها ختم نمیشود؛ بلکه طرحهایش را میتوان بر آثار قلمزنی، میناکاری، معرق، منبت و… هم دید که تنوعشان آدم را شگفتزده میکند و عجیب اینکه هنوز و در 88 سالگی تقریبا روزی چند ساعت کار میکند بدون خستگی و هیچ اثری از ملال!استاد جزیزاده را خیلیها به هنر و هنرمندی میشناسند.مینیاتوریست و طراح برجسته فرش اصفهان که بیش از پنج دهه سابقه کار هنری دارد و نامش با نام هنر ایران به نیکی عجین است. هرچند که گفتوگوهای مختلفی با استاد جزیزاده تاکنون انجام شده است ولی گپ و گفت با او همچنان خالی از لطف نیست.












کتابهای مرمت خیال (بر اساس زندگی استاد حسین مصدقزاده)، من یک نگارگرم(بر اساس زندگی استاد هوشنگ جزیزاده)، مجموعه مقالههای هندی محمدعلی صاعد و مجموعه داستانهای برگزیده دومین دوره جایزه ملی جمالزاده، از سوی دفتر تخصصی ادبیات و زبان و مرکز آفرینشهای ادبی قلمستان در هفته فرهنگی اصفهان وابسته به سازمان فرهنگی اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان در ششمین روز از هفته فرهنگی اصفهان رونمایی میشود.












گفتوگوی آنلاین شهردار اصفهان با چهره جهانی معاصر نگارگری ایران، اولین اقدامی بود که اصفهان پس از ثبت جهانی این هنر انجام داد. ثبت هنر مینیاتور به نام ایران و سه کشور دیگر در فهرست میراث ناملموس بشر، خبر بسیار خوبی بهویژه برای اصفهان محسوب میشود؛ چــراکــه نه فــقـط چـهــرههای تاریخی صاحبنامی از این خطه در هنر نگارگری بــرخــاستــهانــد که چــهــرههای معاصر ارزشمندی از جمله محمود فرشچیان، امیرهوشنگ جزیزاده و اکبر مصریپور هم پرچم اصفهان را در این حوزه برافراشته نگهداشتهاند. حفاظت از میراث و منظر شهر، محور گفتوگوی آنلاینی بود که بین قدرت اله نوروزی، به عنوان چهره حقوقی و مدیریت شهری اصفهان، از یک سو و محمود فرشچیان، در جایگاه چهره هنری بینالمللی اصفهان، انجام شد و بهجز نگارگری، پای بلندمرتبهسازی، ارگ جهاننما، رودخانه سن و زایندهرود هم به میان آمد.












آذر امسال، مخصوصا برای ما که در اصفهان زندگی میکنیم، ماه نگارگری بود. در ابتدای این ماه، دروازهدولت، میدان مرکزی شهر، به مناسبت نکوداشت روز اصفهان (اول آذر) به دیواره پازلی بیست لتی ویژهای مزین شد که بر خود آثار نگارگری استاد امیرهوشنگ جزیزاده را داشت. در آخرین روزهای همین ماه هم خبر رسید که یونسکو با ثبت جهانی پرونده مینیاتور موافقت کرده است. برای من البته این دو رویداد جالب به سه رویداد تبدیل شد؛ چون در آخرین روز پاییز به دیدار نگارگر شهیر شهر رفتم؛ آنهم به همراه کارگردان فیلم مستندی که قرار است به زودی اصفهان را از زاویه متفاوتی به جهانیان و خود اصفهانیها نشان دهد و این ارائه کامل نخواهد بود اگر تصاویری از هنر نگارگری مکتب صفوی اصفهان در آن نباشد.












پاییز امسال با خبر خوش ثبت جهانی مینیاتور به نام ایران و سه کشور دیگر، همراه بود. این خبر واکنشهای مثبت و منفی مختلفی در پی داشت، به همین دلیل در گفتوگوی تلفنی با «مهران هوشیار»، دانشیار دانشکده هنر دانشگاه سوره تهران، سعی کردیم درباره روند ثبت جهانی این پرونده، میراثدارانش و مفاهیمی که از سوی ایران به جامعه جهانی درباره موضوع مینیاتور (یا به عبارت بهتر، نگارگری) ارائه شده، صحبت کنیم.












«هنر مینیاتور» (نگارگری) در پانزدهمین اجلاس کمیته بینالدول میراث فرهنگی ناملموس در فهرست میراث جهانی ناملموس یونسکو به ثبت رسید. پروندهای که پیشتر به صورت مشترک با کشورهای ترکیه، آذربایجان و ازبکستان تهیه و به یونسکو ارسال شده بود و بعد از آن با اعتراض کشور افغانستان مواجه شد. حضور چند کشور در کنار ایران برای ثبت جهانی نگارگری حرف و حدیثهای فراوانی را درباره چرایی اشتراک ایران با این سه کشور در راه ثبت جهانی مینیاتور بهوجود آورد. این پرسش و همچنین باخبرشدن از اهمیت این اقدام ما را به گفتوگو با دکتر اصغر جوانی، استاد دانشگاه هنر اصفهان، ترغیب کرد؛ گفتوگویی که در آن این استاد دانشگاه به بایدها و نبایدهای ثبت جهانی هنر نگارگری ایران پرداخت و به برخی اشتباههای مصطلح حوزه هنر تصویری ایران اشاره کرد.












نام دو میراث مهم ایرانیان به فهرست میراث جهانی بشر افزوده شد؛ دو عنوانی که کاملا به اصفهان مرتبط بودند. اولی مینیاتور یا هنر نگارگری که اگر بخواهیم مهمترین چهرههای تاریخیاش را نام ببریم، قطعا بسیار زیاد به اصفهانیها میرسیم و دومی هم مراسم زیارت کلیسای تادئوس مقدس است که به دلیل وجود جلفای نو در اصفهان و جمعیت قابلتوجه ارامنه مسیحی در این شهر، خطوربطی به نصف جهان پیدا میکند و میتواند هدیهای در آستانه سال نوی میلادی برای همه ارامنه ایران محسوب شود.