به گزارش اصفهان زیبا؛ معاملات مسکن مجهز به کد رهگیری هم از معاملات صوری جلوگیری می‌کند و هم اینکه به واسطه ثبت در سامانه املاک و اسکان می‌توان دامنه داده‌هایی که از آن‌ها برداشت آماری می‌شود را افزایش داد.
ضعف آماردهی در بازار مسکن اصفهان به خوبی محرز است. طی همین روزهای اخیر برای نوشتن گزارش «چشم مستأجران به مسکن ارزان خشک شد» پیگیر آمار مستأجران اصفهانی شدیم؛ اما سازمان‌های متولی آماردهی مربوط به این بخش را به سرشماری نفوس و مسکن سال 95 موکول کردند؛ برخی دستگاه‌های استان نیز اعلام کردند که هیچ آماری از اینکه چنددرصد اصفهانی‌ها مستأجرند ندارند! این ضعف آمار در خصوص تعداد خانه‌های خالی در اصفهان نیز صدق می‌کند.
دریافت کدرهگیری برای معاملات مسکن علاوه براینکه از بروز تخلفات جلوگیری می‌کند با ثبت اطلاعات رسمی در سامانه املاک و اسکان می‌تواند بستری برای شفاف‌سازی معاملات مسکن و اینکه چه تعداد خانه خالی در اصفهان وجود دارد، نیز باشد.
بازار سیاه برخی املاکی‌هابرای کد رهگیری
پـیش‌تر املاکی‌ها برای دریافت کدرهگیری مستأجران را موظف به پرداخت هزینه می‌کردند. برخی مستأجران نیز به خاطر شرایطی همچون شرط داشتن کدرهگیری برای دریافت وام ودیعه مسکن ناچار به پرداخت این هزینه‌ها می‌شدند. در این بین بازار تخلفات نیز حسابی داغ شد.
تا جایی که خبرها حاکی از این بود که در حالی هزینه صدور کد رهگیری برای معاملات مسکن شامل فروش، اجاره، انتقال سرقفلی و پیش‌فروش بین ۵ تا ۱۰هزار تومان است، برخی بنگاه‌های املاک با سوءاستفاده از شرایط تا 5 میلیون تومان بابت این کد از متعاملین دریافت می‌کنند! دریافت کدرهگیری برای برخی املاکی‌ها بازار سیاه راه انداخت و به دنبال این هرج و مرج ها حسام عقبایی، نایب‌رئیس اتحادیه مشاوران املاک پایتخت اعلام کرد که «در خصوص ثبت کد رهگیری هیچ دفتر مشاور املاکی حق دریافت وجه ندارد. دریافت کد رهگیری برای معاملات رایگان و بدون هیچ هزینه‌ای است و فقط مشاوران حق دریافت حق کمیسیون (حق‌العمل تنظیم قرارداد) مربوط به معامله را دارند.»
رواج قراردادهای صوری با معاملات فاقد کد
رئیس اتحادیه مشاوران املاک اصفهان به اصفهان زیبا می‌گوید: به مشاوران املاک اصفهان گوشزد کرده‌ایم که به طور حتم برای انجام معاملات مسکن کدرهگیری دریافت کنند، ادارات، ارگان‌ها، مدارس و بانک‌ها و مؤسسات دولتی اصالت قراردادها را ملزم به کدرهگیری می‌کنند؛ از این رو تمامی مشاوران املاک مکلف‌اند کد رهگیری برای قراردادهای معامله مسکن ثبت کنند.
مـهدی حـجازی خـاطرنشـان می‌کند: آموزش و پرورش اعلام کرده که ثبت نام در مدارس ملزم به داشتن کد رهگیری مسکن است تا از این طریق دانش‌آموزان بتوانند در همان منطقه خودشان به مدرسه بروند؛ ضمن اینکه بانک‌ها برای دادن ودیعه مسکن اصالت قولنامه را با کدرهگیری می‌سنجند.
حجازی ادامه می‌دهد: کدرهگیری باید از سامانه املاک و اسکان گرفته شود و طبق ضوابط و مقررات قانون این کارصورت بگیرد کدرهگیری اصلات قراردادهای مسکن را نشان می‌دهد و از معاملات صوری جلوگیری می‌کند.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک اصفهان اذعان می‌کند: درصورتی که مشاوران املاک ملزم به دریافت کد رهگیری نشوند معاملات صوری رواج پیدا می‌کند؛ علاوه براین به واسطه ثبت قراردادها در سامانه املاک و اسکان و دریافت کدرهگیری خانه‌های خالی شناسایی می شوند.
او تأکید می کند: ثبت کدرهگیری باعث می‌شود آمارهای دقیقی از معاملاتی که انجام شده ارائه کرد.
خانه های خالی شناسایی می‌شوند
غیر رسمی بودن شکل ثبتی معاملات، زمینه‌ساز بروز تخلفات بسیاری است که از جمله مهم‌ترین آن می‌توان به فروش یا اجاره یک ملک به تعداد زیادی از افراد اشاره کرد؛ اما زمانی که مستأجر یا خریدار خانه، کد رهگیری برای معامله خود دریافت می‌کند، می‌توانند با وارد‌کردن پلاک ثبتی از شرایط سند ملک مورد نظر مطلع شوند.
این سامانه با سازمان ثبت‌احوال در ارتباط است و با احراز هویت فرد، از امکان جعل عنوان و تخلفاتی از این دست جلوگیری می‌کند.
یک کارشناس مسکن به اصفهان‌زیبا می گوید: پیش‌تر این بهانه آورده می‌شد که دریافت کدرهگیری برای قراردادهای مسکن هزینه بر است؛ ولی دیگر بهانه‌ای وجود ندارد؛ چون ثبت معاملات در این سامانه کاملا رایگان است و مالکان و مستأجران می توانند قراردادهایشان را در سامانه ثبت کنند و کدرهگیری دریافت کنند. تبعات دریافت‌نکردن کدرهگیری برای معاملات مسکن این است که خانه مالک به عنوان خانه خالی شناسایی می‌شود.
فرشید ایلاتی بیان می‌کند: این شفافیت به نفع مالک، مستأجر و حکومت است؛ چون با دریافت کدرهگیری قراردادها به طور رسمی ثبت می‌شود؛ در برخی مواقع مالک قرارداد دارد و به طور رسمی ملکش را اجاره داده است، ولی چون اطلاعاتی از این معاملات به واسطه نداشتن کدرهگیری در سامانه املاک وجود ندارد، ملکش به عنوان خانه خالی شناخته می شود و این ملک مشمول مالیات می شود.
این کارشناس مسکن خاطرنشان می‌کند: علاوه براین دوطرف معامله می توانند اطلاعات و قراردادهایشان را در سامانه املاک و اسکان ثبت کنند. این فرایند پیش‌تر مستلزم این بود که طرفین معامله به بنگاه های املاک مراجعه کرده و حق کمیسیون درخواست می کردند. این باعث شده بود تا برخی مالکان تمایل نداشته باشند قراردادهایشان را ثبت کنند.
