فعالیت های انجمن حمایت از کودکان چتر نیلی در گفت‌وگو با مدیران سمن؛ نوید بابایی و حسن اقبالی

زیر چتر نیلی

انجمن حمایت از کودکان «چتر نیلی» در 9محله کمتربرخوردار شهر قرار دارد و خانه‌ها معمولا اجاره‌ای است و کودکان منطقه حاشیه شهر در این مکان‌ها خدمات آموزشی را رایگان یا با حداقل هزینه از این انجمن دریافت می‌کنند.

تاریخ انتشار: ۱۳:۴۶ - سه شنبه ۱ مهر ۱۴۰۴
مدت زمان مطالعه: 5 دقیقه
زیر چتر نیلی

به گزارش اصفهان زیبا؛ انجمن حمایت از کودکان «چتر نیلی» در 9محله کمتربرخوردار شهر قرار دارد و خانه‌ها معمولا اجاره‌ای است و کودکان منطقه حاشیه شهر در این مکان‌ها خدمات آموزشی را رایگان یا با حداقل هزینه از این انجمن دریافت می‌کنند.

نوید بابایی متولد سال 1364 فارغ‌التحصیل از دانشگاه علامه طباطبایی تهران و دارای مدرک دکتری حقوق اسلامی و مدیر حقوقی دانشگاه کاشان است که به مدت پنج سال با سمت عضو هیئت‌علمی گروه حقوق اسلامی در این دانشگاه فعالیت می‌کند. او مدیرعامل یک «سمن» فعال به نام انجمن حمایت از کودکان «چتر نیلی» و از استادان فعال این انجمن در محله امیرالمؤمنین است.

فعالیت‌هایی را در انجمن حمایت از کودکان چتر نیلی دارم

مدیرعامل انجمن حمایت از کودکان چتر نیلی و استاد فعال در محله امیرالمؤمنین تصریح می‌کند: «در محله امیرالمؤمنین و در انجمن حمایت از کودکان چتر نیلی فعالیت‌هایی را انجام می‌دهم. این انجمن در 9 محله کمتربرخوردار خورزوق، حصه، اسلام‌آباد، ناصرخسرو، خوراسگان، یحیی‌آباد، روستای کرچگان و شهر کاشان فعال است. خانه‌ها معمولا اجاره‌ای است و کودکان منطقه حاشیه شهر در این مکان‌ها خدمات آموزشی را رایگان و یا با حداقل هزینه از انجمن دریافت می‌کنند.»

او خاطرنشان می‌کند: «این خدمات آموزشی به کودکان بازمانده از تحصیل هم ارائه می‌شود. خدمات ما در حوزه‌های درسی، گروه‌های سرود، کلاس قرآن، کلاس زبان انگلیسی، کلاس‌های هنری و در مهدکودک هم ‌کلاس‌های خلاقیت برای کودکان زیرشش سال ارائه می‌شود. خدمات کتابخانه و سانس‌های ورزشی برای آن‌ها در نظر گرفته‌ شده است و هرماه یک‌بار حدود 200 پک مواد غذایی بین خانواده‌های نیازمند توزیع می‌شود. درواقع با این عملکرد در تلاش هستیم یک نقطه امیدی در این محله‌ها که فراموش شده‌اند، ایجاد کنیم. یکی از شعبه‌های انجمن حمایت از کودکان چتر نیلی در محله امیرالمؤمنین قرار دارد که از سال 1396 فعالیت خود را آغاز کرده است.»

بابایی درمورد کمبود و اهمیت رسیدگی بیشتر شهرداری به این محله می‌گوید: «بزرگ‌ترین کمبود این است که مردمان این محله همه مهاجر هستند و ازدحام مهاجران اینجا زیاد است. این اتفاق نتیجه یک سری تبعیض‌ها و بی‌عدالتی بوده است که این مهاجران فکر می‌کردند اگر از روستا و شهر خود مهاجرت کنند و به این محله بیایند، امکانات بهتری در اختیارشان قرار می‌گیرد و عده‌ای از آن‌ها وقتی به این محله آمدند در یک قطعه زمینی بدون مجوز شروع به ساخت‌وساز کردند. این اتفاق موجب شده که در طی این سال‌ها تراکم مهاجران را در این محله ببینیم.»

او ادامه می‌دهد: «زمانی که تعداد این مهاجران در محله‌های اصفهان زیاد می‌شود مشکلات و مسائل زیادی هم به دنبال آن به وجود می‌آید؛ از مسائل فرهنگی گرفته تا مسائل اشتغال، اعتیاد و معضل‌های زیادی در این نوع محله‌ها بروز پیدا می‌کند.»

کارهای ارزشمند شهرداری برای کاهش مشکلات محله

استاد دانشگاه فعال در محله امیرالمؤمنین اظهار می‌کند: «انصافا شهرداری منطقه در این محله فعالیت‌های زیادی داشته است. با دایرکردن فرهنگ‌سرا و ورزشگاه در دل محله امیرالمؤمنین کار ارزشمندی برای مردم این محدوده انجام شده است. احداث خیابان‌های جدید مانند خیابان آرمان در ناصرخسرو توسط شهرداری باعث شده که ارزش زمین‌های این محدوده افزایش پیدا کند. همکاری شهرداری با بسیج محله در کاهش مشکلات این محدوده بسیار مؤثر است.»

او می‌افزاید: «اگر به انتهای محله امیرالمؤمنین(امیرعرب) بروید، خانه‌های زیادی را می‌بینید که ساکنان آن‌ها ازنظر مالی بی‌بضاعت هستند و فقر در این خانه‌ها بیداد می‌کند. در این خانه‌ها توزیع ارزاق از طریق انجمن چتر نیلی انجام می‌گیرد و با همکاری بسیج محله و فعالیت انجمن خانواده‌های بی‌بضاعت برای کمک‌رسانی شناسایی می‌شوند.»

بابایی تصریح می‌کند: «انجمن چتر نیلی حدود دوهزار از کودکان بدسرپرست و بی‌سرپرست را تحت پوشش قرار داده و در 9 نقطه حاشیه‌ای اصفهان در محله‌های کمتربرخوردار فعال است. کمک‌های خیران به این انجمن بسیار محدود است و در ماه حدود 12 تا 13 میلیون به این انجمن کمک می‌شود و مابقی این کمک‌ها توسط مدیران و مربی‌هایی است که از زندگی‌شان گذشته‌اند و فی سبیل الله این کار را انجام می‌دهند.»

مدیرعامل انجمن حمایت از کودکان چتر نیلی عنوان می‌کند: «کودکان به سه گروه سه تا هفت سال، هفت ‌تا 12 سال و گروه سنی 12 تا 18 سال تقسیم‌بندی شدند و ارائه آموزش‌ها برای این سه گروه سنی انجام می‌شود و برای هر گروه برنامه‌های آموزشی مجزا در انجمن وجود دارد. در محله ناصرخسرو حدود 40 کودک را ازنظر تربیتی، اخلاقی و درسی به نقطه‌ای رساندیم که گروه سرود این کودکان امروز در شبکه سه صداوسیما برنامه اجرا می‌کنند و به‌طور حرفه‌ای فعال هستند. کارهایی که در این انجمن انجام‌گرفته موجب شده این کودکان به شکوفایی برسند. اگر این انجمن در این محله‌ها فعال نبود شاید این کودکان اکنون در زندان به سر می‌بردند.»

حقوق‌دان باید انسان اخلاق‌گرایی باشد

او تأکید می‌کند: «به نظرم این انجمن تاکنون بسیار مؤثر عمل کرده و فعالیت انجمن در کاهش مشکلات و آسیب‌های محله بسیار مؤثر بوده و کودکان و نوجوانان توانستند از برنامه آموزشی و مشاوره‌ای بهره کافی ببرند. بنده از سال 1396 در این انجمن فعالیت دارم. ما بر روی کرامت انسانی و عزت‌نفس این کودکان کار کردیم و سعی بر این بوده که کودکان و نوجوانان احساس توانمندی کنند و به این باور برسند که فراموش نشده‌اند و بتوانیم امید را در دل آن‌ها زنده کنیم. البته رویکردمان این نیست که مردم را به این نوع کمک‌ها وابسته کنیم و گداپروری کنیم. سعی داریم که راه و مسیر درست زندگی‌کردن و توانمندشدن را به آن‌ها آموزش دهیم.»

زیر چتر نیلی؛ امیدی برای کودکان محله امیرالمؤمنین(ع)

به گفته حسن اقبالی، مسئول انجمن حمایت از کودکان چتر نیلی، امروز بیش از دوهزار کودک در پناه چتر نیلی از خدمات تربیتی، آموزشی و مددکاری برخوردارند. کلاس‌ها و برنامه‌های آموزشی متنوعی در این مرکز برگزار می‌شود؛ از مهارت‌های اجتماعی، حل مسئله و زبان‌آموزی گرفته تا آموزش‌های روان‌شناختی، قرآنی، ورزشی، شغلی، هنری و مهارت‌های مطالعه. کودکان با حضور در این کلاس‌ها نه‌تنها سواد علمی و مهارت‌های پایه را فرامی‌گیرند؛ بلکه فرصت می‌یابند توانایی‌های فردی و اجتماعی خود را نیز پرورش دهند.

شور زندگی در کلاس‌های ساده

در فضای ساده اما پرشور انجمن، صحنه‌هایی شکل می‌گیرد که حکایت از زنده‌بودن امید دارد. کودکانی که روی نیمکت‌ها و صندلی‌ها می‌نشینند، با شوق درس می‌خوانند و تمرین می‌کنند.در گوشه‌ای، گروهی با مدادرنگی‌های کوتاه‌شده نقاشی می‌کشند؛ خانه‌ها، پرنده‌ها و چترهایی که همه زیر آن جمع شده‌اند. در کارگاهی دیگر، کودکان با خمیرهای رنگی و نرم به خلق مجسمه‌ها و شکل‌های تازه مشغول‌اند یا با سازهای ساده ضرب می‌گیرند و آوازهای کودکانه می‌خوانند. این فعالیت‌ها، فراتر از سرگرمی، به آن‌ها می‌آموزد چگونه تخیل و خلاقیت را ابزار ساختن آینده زندگی‌شان کنند.

سفره‌ای ساده، دوستی خالصانه

ظهرها پس از پایان کلاس، آموزش‌ها به سفره‌ای مشترک بدل می‌شود. بچه‌ها کنار هم روی فرش می‌نشینند و ظرف‌های ساده غذا گشوده می‌شود: پلو، خورشتی معمولی، ماکارونی، کمی نان تازه. لقمه‌ها میان دوستان تقسیم می‌شود، صدای خنده‌های کودکان در فضا می‌پیچد و صمیمیتی کودکانه و ساده شکل می‌گیرد که شاید در هیچ کتاب درسی یافت نشود. برای بسیاری از این کودکان، همین وعده ساده نشانی است از اینکه تنها نیستند و جایی هست که می‌توانند به آن تعلق داشته باشند.

خانواده‌ها؛ نیمه مهم مسیر نیلی

چتر نیلی اما تنها به آموزش کودکان اکتفا نمی‌کند. باور انجمن این است که رشد و تربیت پایدار، بدون توجه به خانواده‌ها ممکن نیست؛ به همین دلیل، کارگاه‌ها و آموزش‌هایی برای خانواده‌ها، به‌ویژه مادران، برگزار می‌کنند تا آنان نیز اصول تربیت فرزند باکرامت‌محوری را بیاموزند. چنین آموزش‌هایی به خانواده‌ها کمک می‌کند تا در کنار فرزندانشان مسیر توانمندسازی را مطمئن‌تر و استوار طی کنند.

همیاری خیران و حمایت‌های معیشتی

حمایت‌های انجمن گاه با کمک خیران کامل می‌شود. سبدهای کالایی و بسته‌های معیشتی در اختیار خانواده‌های شناسایی‌شده قرار می‌گیرد تا بخشی از بار سنگین زندگی‌شان کاسته شود. هرچند این کمک‌ها مقطعی است؛ اما می‌تواند زمینه‌ساز آرامش نسبی باشد تا خانواده‌ها انرژی بیشتری برای توجه به رشد فرزندانشان داشته باشند.

چالش‌های بزرگ در مسیر

باوجود همه این تلاش‌ها، مسیر چتر نیلی خالی از چالش نیست. نبود مکان ثابت و اجاره‌نشینی، کمبود فضای آموزشی مناسب و فرسودگی تجهیزات، از مهم‌ترین مشکلات این انجمن به شمار می‌آید. همین محدودیت‌ها سبب می‌شود که ظرفیت بالقوه انجمن برای پوشش کودکان بیشتر محقق نشود. بسیاری از کودکانی که در انتظار حمایت هستند، پشت در می‌مانند؛ چراکه امکانات موجود پاسخگوی حجم نیازها نیست. حمایت نهادها و سازمان‌های مربوط می‌تواند به گسترش این چتر کمک کند.

چشم‌انداز آینده؛ چتری گسترده‌تر

بااین‌حال، چشم‌انداز آینده همچنان روشن است. حسن اقبالی و همکارانش باور دارند که با تداوم حمایت مردم و نهادهای مسئول، می‌توان دامنه فعالیت‌ها را گسترش داد. برنامه‌های انجمن در آینده شامل کلاس‌ها و کارگاه‌های تازه، رویکردهای نوین آموزشی و فرهنگی و ایجاد فضای گسترده‌تر برای ارتباط خانواده‌ها و کودکان با انجمن خواهد بود. هدف نهایی این است که هیچ کودک و خانواده‌ای در محله‌های کم‌برخوردار اصفهان، از آموزش، تفریح و فرصت‌های رشد محروم نماند.