افزایش و کاهش قیمت لبنیات

کرونا تولید لبنیات را از ابتدای سال کاهش داد و برخی تولیدکنندگان محصولات لبنی، برای جبران هزینه‌هایشان قیمت‌ها را افزایش داده‌اند. حالا گرانی برخی محصولات صدای تعزیرات را درآورده است. سیدیاسر رایگانی، سخن‌گوی سازمان تعزیرات در مصاحبه‌اش با رسانه‌ها می‌گوید که «از نگاه ما وضعیت فعلی گران‌فروشی است»؛ در این شرایط دیگر طبقات فقیر جامعه باید قید شیر و پنیر و ماستشان را هم بزنند. لبنیات جزو کالاهای اساسی در سبد خانوارهاست. بر اساس آمارها سرانه مصرف شیر و لبنیات در ایران برای هر نفر سالانه ۱۱۷ کیلوگرم است که حدود ۴۸ کیلوگرم کمتر از میانگین مصرف جهانی است. افزایش قیمت این محصولات اما منجر به سقوط بیشتر سرانه مصرف شیر و لبنیات نسبت به متوسط جهانی می‌شود. گرانی محصولات لبنی با واکنش برخی نمایندگان مجلس همراه شده است. ولی اسماعیلی در این‌باره گفت: در عرض 20 روز قیمت پنیر 400 گرمی به 6500 تومان رسیده است.

محصولات لبنی ساده افزایش قیمت ندارند

بر اساس آماری که پیش‌تر متولیان اصفهان اعلام کردند، از زمان شیوع کرونا میزان تولید محصولات لبنی در اصفهان بیش از 30 درصد کاهش یافته است. پیش از شیوع کرونا تولید محصولات لبنی ۱۲۵۰ تن در روز بود که اکنون به زیر هزارتن در روز کاهش یافته است. بااین‌حال مدیرعامل اتحادیه صنایع لبنی استان اصفهان گرانی محصولات لبنی را تکذیب می‌کند. هومان امیری این‌گونه توضیح می‌دهد: هیچ‌کدام از کارخانه‌های تولید محصولات لبنی اصفهان قیمت را افزایش نداده‌اند، این افزایش قیمت ممکن است از سوی کارخانه‌های سایر استان‌ها باشد. کارخانه‌های سایر استان‌ها را نمی‌توان مدیریت کرد و تعزیرات و سازمان نظارت و بازرسی باید مدیریت کنند. البته شهروندان می‌توانند برند محصول لبنی که افزایش قیمت داده را به همراه مکان توزیع آن به اتحادیه نیز گزارش دهند تا پیگیری لازم انجام شود. امیری بیان می‌کند: قیمت محصولات لبنی ساده که سر سفره خانوارها قرار می‌گیرد و شامل ماست ساده، پنیر ساده و شیر است، به‌هیچ‌عنوان تا زمانی که مجوز داده نشود افزایش پیدا نخواهد کرد؛ اما قیمت محصولات لاکچری مانند دوغ‌نعناع، ماست‌موسیر و محصولاتی ازاین‌دست افزایش قیمت دارند که در این خصوص باید بر اساس آنالیز قیمتی مشخص، قیمت مصوب این محصولات اعلام شود تا خودسرانه افزایش پیدا نکند. امیری ادامه می‌دهد: ازآنجایی‌که محصولات لبنی لاکچری افزودنی دارد، خوش‌طعم‌تر است و درصد چربی آن افزایش پیدا می‌کند و بسته‌بندی‌های متفاوت دارد. قیمت‌های این محصولات نیز متفاوت است و احتمال افزایش قیمت دارد. او تأکید می‌کند: هزینه تولیدکنندگان محصولات لبنی افزایش‌یافته، ضمن اینکه دامدار شیر را با قیمت سه‌هزار تومان به تولیدکننده می‌فروشد. اگرچه هنوز افزایش قیمتی صورت نگرفته، ولی ما به دنبال این هستیم که در سال جاری محصولاتمان را درصدی افزایش قیمت دهیم؛ نامه‌نگاری هم کــرده‌ایم، ولـی هــنوز ســازمان حمایت مصوبه‌ای اعلام نکرده است. مدیرعامل اتحادیه صنایع لبنی استان اصفهان اذعان می‌کند: برای سامان‌دهی به بازار محصولات لبنی دولت باید دست در جیبش کند و در این شرایط به تولیدکننده نهایی یارانه بدهد تا قیمت‌ها تثبیت شود و میزان مصرف محصولات لبنی افزایش پیدا کند.

انفعال متولیان

مرجع کارشناسی و مبارزه با گران‌فروشی سازمان حمایت است. 12 قلم کالای لبنی شامل قیمت‌گذاری در سازمان حمایت می‌شوند و کالاهای لبنی غیر از این‌ها شامل قیمت‌گذاری نمی‌شوند. بااین‌حال تولیدکنندگان می‌گویند باوجود گذشت سه ماه از سال هنوز مصوبه‌ای از سوی این سازمان در خصوص تعیین‌تکلیف قیمت محصولات لبنی اعلام‌نشده است. سید یاسر رایگانی، سخن‌گوی سازمان تعزیرات حکومتی گفت: ابتدای هر سال برای کالاهایی که شامل قیمت‌گذاری می‌شوند تصمیم‌گیری می‌شود، اما برخی کارخانه‌های لبنی قیمت بعضی اقلام را به‌صورت خودسرانه افزایش می‌دهند. از سوی دیگر باکری، دبیر انجمن صنایع لبنی در گفت‌وگو با رسانه‌ها اعلام می‌کند که وقتی ده سال است گران‌فروشی محصولات لبنی انجام می‌شود، یعنی بخشی از کار ایراد دارد. با برآورد اثربخشی افزایش قیمت در بخش خرد اقتصاد و بنگاه‌های تولید می‌توان افزایش قیمت را تعیین کرد و نرخ‌ها را تغییر داد. گرانی محصولات لبنی به داستانی دنباله‌دار تبدیل‌شده است. هربار هم مسئولان مقصر اصلی را طرف مقابل می‌دانند و از زیر بار مسئولیت شانه خالی می‌کنند. نه‌تنها حمایتی از مصرف‌کنندگان محصولات لبنی انجام نمی‌شود و سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان دربرخورد با این قضیه منفعل عمل می‌کند، بلکه برای جلوگیری و مقابله با گران‌فروشان نیز اقدام اساسی صورت نگرفته است. حالا این مصرف‌کنندگان هستند که باید تاوان این کم‌کاری‌ها را پس دهند. لبنیات ارتباط مستقیمی با سلامت مردم جامعه دارد. متخصصان تغذیه و کارشناسان بارها هشدار داده‌اند که به خاطر گرانی شیر و لبنیات و ناتوانی در تأمین این ماده مغذی، سلامتی خود را ازدست‌داده‌اند؛ زنگ خطر به صدا درآمده و به‌زودی شاهد موجی از بیماری‌های استخوانی و اسکلتی بین مردم جامعه خواهیم بود.