الناز رجبیان، مدیر گالری اکنون، برگزاری نمایشگاه مجازی را یک فرصت مغتنم برای حضور هنرمندانی خارج از کشور در عرصه هنرهای تجسمی قلمداد میکند: «کار با هنرمندان و گالریهای بینالمللی دغدغه همیشگی گالری اکنون بوده است و البته تدارک و اجرای چنین برنامههایی دشواریهای زیادی را به همراه دارد. باوجوداین، شرایط کرونا امکانی را به وجود آورده است تا با برداشتن مرزها بتوانیم آثار هنرمندان خارج از ایران را در قالب نمایشگاههای مجازی برگزار کنیم. نمایشگاه «نوزده» را هم با خانم مرجان حبیبیان که خارج از ایران مشغول فعالیت هنری هستند تدارک دیدیم و آثار طراحی و نقاشی ایشان را که همگی در دوران کرونا خلقشده در قالب نمایشگاه مجازی برپا کردیم.» او توضیحاتی هم درباره رزومه و آثار مرجان حبیبیان، آرتیست نمایشگاه نوزده، ارائه میدهد: «مرجان حبیبیان از هنرمندان شناختهشدهای است که خارج از ایران فعالیت دارد. او متولد شهر تهران و فارغالتحصیل رشته نقاشی در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد است و سابقه تدریس در دانشگاه را هم دارد. حبیبیان بیش از 56 نمایشگاه در کشورهای ایران، اتریش و عمان برگزار کرده است که یازدهتای آن انفرادی بوده و جوایز مختلفی ازجمله جایزه جهانی وینزور نیوتون در سال 2000 را به دست آورده است.»
نوزده؛ کد پاندمیک
مرجان حبیبیان درباره انتخاب عنوان «نوزده» برای مجموعه نقاشیهایش میگوید: «نوزده همانند کدی عمل میکند که بدون هیچ زیادهگویی ما را مستقیم به موضوع پاندمیکی که جهان به آن گرفتارشده هدایت مینماید. درواقع این مجموعه ترجمهای ساده به زبان من از انعکاس مسائل، اخبار و تغییر و تحولات این پاندمیک در طول چندین ماه اخیر است و ایده و مفاهیم آن از دل واکنش من به این پاندمیک و مواجهه انسانها با آن برمیآید.» او سبک طراحی و نقاشی مجموعه «نوزده» را در ادامه تجارب پیشین خودارزیابی میکند: «در کارهایم اغلب سطوح آبستره اکسپرسیو و همچنین فیگوراتیو به کمک ایجاد بافتهای مختلف بهوسیله قلم و ابزارهای متفاوت وجود دارد که همواره در جستوجوی ارتقای این روش با ایجاد بافت و استفاده از ابزاری جدید هستم. تکنیک نقاشیها ، طراحی میکس مدیاست که روی بوم و مقوا و کاغذ انجام شده است. طراحیها با استفاده از قلم فلزی، مرکب و رنگ که مزین به بافتی با طرح بتهجقه و طرح سرو از نماد مهر (میترا) هستند، انجامشدهاند.» حبیبیان کانسپت آثارش در این مجموعه و دیگر مجموعههای نقاشی را مربوط به حالات روحی و روانی انسان و پرسشهایی از زندگی قلمداد میکند: «کانسپت کارهایم بیشتر حول محور تفکر، جهانبینی، حالات روحی و روانی انسان و همچنین تأثیراتی است که انسانهای اطرافم، افراد خانواده، آشنایان و حتی افرادی که مطالعه زندگیشان برایم جالب است برمن میگذارند و البته باید به تقابل این افراد با جامعه و زندگیشان هم اشاره کنم.» او میافزاید: «در این میان، اشیای ساده و گاه پیشپاافتاده که در ارتباط با زندگی انسانها هستند و گاهی حیوانات در کارهایم مؤثر میشوند. اینها بهنوعی در ارتباط با سؤالها و جوابهای من از زندگی هستند که همواره ذهن من را به خود معطوف میکنند.» این نقاش از برگزاری آنلاین نمایشگاه در دوران کرونا و معایب و محاسن آنهم میگوید: «اولین چیزی که درباره برگزاری نمایشگاه آنلاین به ذهن من میرسد، این است که این امکان چقدر خوب میتواند کمک کند تا باوجود مشکل پاندمیک در سراسر دنیا همچنان به نمایش آثار و بحث و تبادلنظر در این مورد ادامه دهیم. در ضمن بسیاری از مشکلات ازجمله طی مسافتهای طولانی و حملونقل آثار و سختیهای رفتوآمد را ندارد و این طبیعتا به روند کار سرعت میبخشد.» حبیبیان ادامه میدهد: «البته باید به سمت دیگر این مسئله هم نگاه کنیم که در این نوع از برگزاری، ارتباط مستقیم با مخاطب از دست میرود و مخاطب نمیتواند از نزدیک آثار را مشاهده کند. در اصل، دیدن نقاشی در ابعاد اصلی، جزئیات و رنگها تنها از طریق برگزاری نمایشگاه فیزیکی امکانپذیر است و طبیعتا نبود چنین شرایطی آثار را از تأثیرگذاری عمیقتر بر مخاطب دور خواهد کرد.»
اصالت با نشانههای ایرانی
او استفاده از طرحهای بتهجقه در برخی نقاشی و طراحیها و همچنین کارکرد این طرحهای سنتی را اینگونه شرح میدهد: «در کارهایم بهخصوص طراحیها از موتیفهای مختلفی مثل گلهای ریز و بافتهای سنتی استفاده کردم که در طول سالها دستخوش تغییر و تحولاتی شده و همیشه چه در ایران و چه در خارج کشور، مورد لطف صاحبنظران قرار گرفته است. استفاده از بتهجقه و سرو مهر (میترا) مدتها در ذهنم بود که این بار با ماندنم در ایران آن را در طراحیهایم عملی کردم. این طرح نهتنها بسیار مناسب با روش طراحی من است، بلکه با بیانی زیباتر به اصالـت بیشتر کارهایم کمک شایانی کرده است.»
بازخوانی تاریخ با طراحی
حبیبیان همچنین درباره برخی طراحیها که در نمایشگاه مجازی با عنوان مجموعه قاجار از آنها یاد شده است، میافزاید: «بهطورکلی این مجموعه در حال نمایش تماما زیر عنوان “نوزده” قرار میگیرد چون همه کارها در چندین ماه اخیر و بر اساس تفکرات و ذهنیاتم نسبت به این پاندمیک شکلگرفته است. بااینحال، از دیرباز وقتی به مطالعه تاریخ میپرداختم برخی از شخصیتهای تاریخی مثل بعضی از دختران شاهان قاجار مثلا تاجالسلطنه یا عصمتالدوله که هرکدام بهنوبه خود باوجود محدودیتهای دوره قاجار برای خانمها اهل مطالعه بودند و به دنبال راهی برای پیشرفت خود و زنان آن دوره میگشتند، برایم جالب بودند. این بار به خاطر کرونا توجهم به خواندن مطالبی درباره دورانی که وبا و طاعون در دوران قاجار در ایران همهگیر شده بود جلب شد و با مروری بر روی عکسهای آن دوره متوجه هماهنگــــی روش طراحی خودم با طرح شخصیتها و همچنین طرح روی البسه خانمهای آن دوره شدم و کلیتی هماهنگ را شکل دادم.»
