پایه حقوق اداره کار یکی از دغدغه‌های دولت‌ها طی چند ده اخیر بود. آن‌ها باید میان تورم، مطالبات کارگری و کارفرمایان توازن ایجاد کنند؛ ولی دست‌کم در طول سال‌های اخیر هیچ‌کدام از ذی‌نفعان از کف دستمزد تعیین‌شده راضی نبودند. بررسی‌ها نشان می‌دهد در سال اول دولت سازندگی، اصلاحات، مهرورزی و تدبیر و امید، کف حقوق اداره کار دست‌کم 18درصد افزایش یافته است. اگر همین روند برای سال 1401 ادامه داشته باشد حقوق‌ها کمتر از یک میلیون تومان افزایش پیدا می‌کند. ولی آیا دولت رئیسی تابوشکنی خواهد کرد؟
حداقل حقوق در گذر زمان
کف دستمزد اداره کار یک سال قبل از دولت سازندگی دو هزار و 490 تومان بود تا اینکه سال 1369 در نخستین سال دولت هاشمی رفسنجانی با وجود تورم 9درصد سالیانه کف حقوق و دستمزد به سه هزار تومان رسید. افزایش 20درصد حقوق و دستمزد در سال اول دولت همه را متعجب کرد؛ ولی در سال 1370 کف دستمزد با افزایشی بیش از 66درصد به پنج هزار تومان رسید. دولت سازندگی سال 1376 کف دستمزد را به 25 هزار و 446 تومان رساند و به دولت اصلاحات تحویل داد. در مجموع این هشت سال دولت سازندگی کف حقوق از دو هزار و 490 تومان به 25 هزار و 446 تومان رسید تا افزایشی 1021درصدی رقم خورده باشد. در طول هشت سال دولت سازندگی کف حقوق اداره کار بیش از ده برابر رشد کرد.
سال اول دولت اصلاحات کف دستمزد با افزایشی 18درصدی به 30 هزار و 153 تومان رسید. دولت خاتمی در طول هشت سال سالانه به طور متوسط کمتر از 25درصد حقوق را افزایش داد تا اینکه سال 1384 آن را به 122 هزار و 592 تومان رساند و به دولت مهرورزی تحویل داد. در مجموع هشت سال دولت اصلاحات، کف دستمزد 481درصد رشد کرد؛ یعنی بیش از چهار و نیم برابر شد تا اینکه کف دستمزد در سال اول دولت احمدی‌نژاد به 150 هزار تومان رسید و نتیجه آن رشد 22درصد حقوق‌ها در سال اول این دولت بود.
1392، آخرین سال فعالیت دولت احمدی‌نژاد، حداقل حقوق مورد تأیید اداره کار به 487 هزار و 200 تومان رسید. در مجموع هشت سال کار این دولت 397درصد یعنی کمی کمتر از چهار برابر رشد کرد. از دولت سازندگی تا مهرورزی روند افزایش حقوق نزولی بود تا اینکه در دولت تدبیر و امید افزایش حقوق روند سریع‌تری گرفت. سال 1393 کف دستمزد با افزایشی نزدیک به 25درصد به 608 هزار و 910 تومان رسید. سال 1400 نیز کف حقوق به سه میلیون و 500 هزار تومان رسید. در مجموع هشت سال دولت روحانی، کف حقوق دست‌کم 718درصد رشد یعنی بیش از هفت برابر شد.
احتمال افزایش حداقل حقوق
سال اول دولت سازندگی، کف دستمزدها 20درصد افزایش یافت. سال اول دولت اصلاحات نیز حقوق‌ها 18درصد افزایش داشت و در سال اول دولت احمدی‌نژاد حقوق‌ها 22درصد رشد کرد تا اینکه در سال اول دولت روحانی حداقل حقوق اداره کار 25درصد بالا رفت. با این حساب اگر روند افزایشی حقوق‌ها در سال اول هر دولت ادامه‌دار باشد، حقوق و دستمزدها برای سال آینده بیشتر از 25درصد رشد پیدا می‌کند. ضمن اینکه بررسی اطلاعات گذشته نشان می‌دهد دولت‌های جدید همیشه در سال اول و سال‌های پایانی به دنبال افزایش بیشتر حقوق‌ها بوده‌اند و در میان آن سال‌ها تمایل چندانی برای رشد حقوق و دستمزد نشان نمی‌دادند. با این حساب کارشناسان عقیده دارند حداقل حقوق سال آینده کمتر از 18درصد نخواهد بود. مقایسه روند افزایش حداقل حقوق در دولت خاتمی، احمدی‌نژاد و روحانی نشان می‌دهد دولت‌ها در سال اول دستمزد را با درصد بالایی افزایش دادند و سه سال بعدی در مقابل افزایش حقوق ایستادگی کردند. اگر همین روند در دولت رئیسی تا سال 1404 ادامه داشته باشد حداقل حقوق اداره کار رقمی بالاتر از 12 میلیون تومان خواهد شد و اگر افزایش حقوق در دولت سیزدهم مانند دولت سازندگی باشد در پایان سال 1404 کف حقوق و دستمزدها بالاتر از 15 میلیون تومان خواهد شد.
