افزایش قیمتهای اخیر نتیجهای جز حذف اقلام خوراکی استراتژیک از سفره برخی از خانوادهها بهدنبال نداشته است. به دنبال این موضوع، دولت برای حمایت از حقوق مصرفکنندگان، سامانه اینترنتی راهاندازی کرده است تا تمامی مردم بدون واسطه با قیمت مصوب کشوری اقلام موردنیاز را به میزان مشخص خریداری کنند.
دردسر خرید اینترنتی
قیمت برنج، گوشت قرمز، مرغ و روغن خوراکی در هفتههای پایانی سال اوج گرفت تا فروشگاههای آنلاین از عرضه این اقلام اجتناب کنند. مشاهده میدانی نشان میدهد فروشگاههای آنلاین ابتدا از فروش برنج ایرانی خودداری کردند و خریداران با مراجعه به سایت با پیغام «موجود نیست» یا «بهزودی» روبهرو میشوند. دسته دیگری از فروشگاههای آنلاین نیز از تنوع برنجهای عرضهشده در فروشگاه کاستهاند و تنها یک یا سه نوع برنج ایرانی را در کیسههای چهار و پنجکیلوگرمی بهصورت محدود به فروش میرسانند. در مرحله دوم، مرغ از فروشگاههای اینترنتی حذف شد تا خریداران برای خرید مراجعه حضوری داشته باشند؛ البته اکنون مشکلی در توزیع حضوری این کالا در سطح شهر وجود ندارد. حالا بررسی میدانی از حذف گوشت قرمز، روغن و حتی کنسرو ماهی از فروشگاههای آنلاین حکایت میکند. قیمت اعلامی گوشت در بعضی از سایتها هفته گذشته مرز 300هزار تومان را رد کرد و اکنون هر کیلوگرم آن تا 330هزار تومان هم در سایتها قیمت خورده است. هرچند گوشت قرمز با قیمتی کمتر از 300 هزار تومان در قصابیهای شهر عرضه میشود، انتشار اخباری درخصوص گرانی این کالا و نامعلوم بودن آینده قیمتی آن موجب شده است فروشگاههای آنلاین توزیع گوشت قرمز را متوقف کنند؛همچنین عرضه روغن خوراکی و کنسرو ماهی کاهش محسوسی یافته است و تنها یکی دو نوع از این اقلام خوراکی روی تعدادی سایت فروش اینترنتی قرار دارد. در این میان، عمدهفروشان هم از فروش عمده اقلام خوراکی خودداری میکنند؛ چراکه معتقدند آینده قیمت دستهای از اقلام خوراکی مشخص نیست و قیمتها باید به ثبات برسد تا بتوان نرخ نهایی را باتوجه به سود و زیان مشخص کرد.
سود نجومی دلالان
به گزارش اقتصادآنلاین، به گفته مقامات ارشد اتاق بازرگانی تهران، اکنون تفاوت قیمت از درب کارخانه تا مصرفکننده در بخشهای مختلف کالایی به ۲۰ تا ۵۰ درصد رسیده است. گزارشها نشان میدهد دلالبازی دلیل عمده گرانی برنج، گوشت قرمز، مرغ، روغن و… است و دلالان با کاهش عرضه، گرانفروشی، شایعهپراکنی، ایجاد التهاب و تحریک خرید مردم در تلاش برای قیمتسازی و درآمدزایی هستند؛برای نمونه، یکی از نمایندگان مجلس دلالبازی را علت اصلی گرانی برنج ایرانی خواند. به گزارش ایسنا، رسول فخری، نماینده مردم لاهیجان، دراینباره گفت: «قیمتی که برنج در بازار عرضه میشود با قیمتی که محصول از کشاورز خریده میشود، تفاوت چشمگیری دارد… از افزایش قیمت برنج در بازار هیچ سودی به جیب کشاورز نمیرود. بیشتر این افزایش قیمت به دلالان و جو روانی که دربازار ایجاد شده است، باز میگردد.»
شروع توزیع اینترنتی با نرخ دولتی
گرانیهای اخیر، دولت را بر آن داشته است تا اقلام خوراکی اساسی را بهصورت اینترنتی با قیمت دولتی عرضه کند. به گزارش ایلنا، علیرضا جاوید عربشاهی، مشاور مدیرعامل سازمان تعاون روستایی، از توزیع هوشمند برنج ایرانی شیرودی با قیمت کیلویی ۴۲هزار تومان در سامانه بازرگام از 17 بهمنماه خبر داد؛ همچنین به گزارش فارس، اسماعیل قادریفر، مدیرعامل سازمان تعاونی روستایی کشور، از توزیع گوشت گوسفندی و گاوی منجمد در روزهای جاری بهصورت آنلاین خبر داد. این اقلام به قیمت مصوب ستاد تنظیم بازار عرضه خواهد شد. با این اوصاف دولتمردان دست به کار شدهاند تا نبض بازار اقلام خوراکی را در دست گیرند و دست دلالان را کوتاه کنند. علاوه بر این، موفقیتآمیز بودن فروش اینترنتی برنج و گوشت قرمز میتواند شروعی برای توزیع دیگر اقلام خوراکی بهصورت آنلاین و با نرخ مصوب باشد. از سوی دیگر، طبق توضیحهای مشاور مدیرعامل سازمان تعاون روستایی، توزیع اینترنتی اقلام خوراکی مانعی برای احتکار تلقی میشود؛ زیرا افراد باتوجه به فرمول، خرید انجام میدهند و اگر شخصی از یک آیپی در هفته بیش از اندازه سفارش ثبت کند، آیپی آن شخص مسدود خواهد شد.