معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی اصفهان با اشاره به اینکه برای رتبهبندی دانشگاهها، نظامها و معیارهای مختلفی وجود دارد، گفت: رتبهبندی بینالمللی شامل تایمز، شانگهای و کی یواس است و رتبهبندیهای داخلی در سطح وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و بر اساس نوع فعالیت و اهدافی که دانشگاهها به لحاظ آموزشی، پژوهشی، ارتباط با صنعت، نخبهپروری و میزان رضایت فارغالتحصیلان دارند، انجام میشود.
دانشگاه صنعتی اصفهان جزو پنج دانشگاه برتر کشور
حمیدرضا صفوی تأکید کرد: دانشگاه صنعتی اصفهان در همه رتبهبندیها جایگاه مشخصشدهای دارد و جزو دانشگاههای سطح یک کشور است. این میزان در مقیاسهای جهانی هم به همین صورت است؛ البته با افزایش تعداد مقالات و طرحهای ارتباط با صنعت در خارج دانشگاه، رتبهبندی مسیر بهتری را طی میکند و امیدواریم در سالهای آتی با شتاب بیشتری در این مسیر حرکت کنیم. او در خصوص وضعیت علمی دانشگاه صنعتی اصفهان و سطح علمی آن خاطر نشان کرد: ما جزو دانشگاههای سطح یک کشور و جزو پنج دانشگاه صنعتی کشور هستیم. این دستاوردی است که ناشی از همت همه اعضای خانواده بزرگ دانشگاه صنعتی، از جمله اعضای هیئتهای علمی، کارمندان و دانشجویان است و نشاندهنده ارتباط نزدیک این عزیزان در دانشگاه است. معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی اصفهان، کرونا و شیوع آن را عامل کاهنده سرعت رشد در دانشگاه و تغییردهنده شیوههای آموزشی عنوان کرد و افزود: شیوع بیماری کرونا بر مسائل آموزشی نیز مؤثر بود و امروز با بهبود وضعیت بیماری نسبت به گذشته امیدواریم که وضعیت بهتری در دانشگاه داشته باشیم.
حرکت به سمت دانشگاههای نسل چهارم
صفوی به تغییر مدیران در سطوح کلان و میانی و به دنبال آن تغییر سیاستها با تغییر دولتها اشاره کرد و گفت: در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تغییراتی را به لحاظ رویکرد دانشگاهها و تأثیرشان در جامعه داشتیم. ایجاد معاونت فناوری و نوآوری در وزارت علوم پیامد خاصی را در دانشگاهها ایجاد خواهد کرد و دانشگاهها را به سمت دانشگاههای نسل چهار پیش خواهد برد. دانشگاههایی که بتوانند نوآوری و فناوری را به جامعه هدیه بدهند، دانشگاههای نسل چهارم هستند؛ ولی ورود به نسل چهارم دانشگاهها و بحث انتقال دانش همراه با فناوری به جامعه، نکتهای است که در حال حاضر با ایجاد مراکز رشد و شرکتهای دانشبنیان در دانشگاه صنعتی اصفهان در حال طیشدن است. خوشبختانه با وجود زیرساختهایی که دانشگاه صنعتی اصفهان به دلیل مجاورت با شهرک علمیتحقیقاتی اصفهان دارد و مجاورت با انواع صنایع بزرگ، میتوانیم در این حوزه نیز پیشرو باشیم. او با اشاره به اینکه شهرک علمیتحقیقاتی به عنوان بزرگترین پارک علم و فناوری در کشور پیشتاز بوده است، ادامه داد: امیدواریم بتوانیم با این روند در زمینه فناوری و ایجاد شرکتهای دانشبنیان و توسعه آن در سطح جامعه رشد داشته باشیم و علاوه بر نقش و رسالتمان در زمینه ایجاد اشتغال و نوآوری، در تولید محصولات نیز نقش مؤثری داشته باشیم و بتوانیم این وظیفه را با شتاب بیشتری پیش ببریم.
مصرف تولیدات علمی کشور در سایر کشورها
بنا به گفته معاون پژوهش و فناوری دانـــشگاه صــنعتی اصفـــهان، ایران در زمینه تولید علم در منطقه، مقام اول و در دنیا رتبه شانزدهم را داراست؛ اما متأسفانه در بـــهکارگیری عـــلم جایـــگاه خـــوبی نداریم. تولیدات علمی ما در کـشورهای دیگر مصــرف میشـــود و بــســیاری از فارغالتحصیلان و نخبههای ما که بسیار موفق هم هستند، اقدام به مهاجرت میکنند. ما باید این تواناییها را در کشور حفظ کنیم و حفظ نخبگان فقط با تولید دانش نیست؛ بلکه با بهکارگیری دانش در عرصه عمل محقق خواهد شد. باید به آموزش دانشجویان بااستعداد درترم های آخر و ورود آنان به عنوان نخبگان علمی در زمینه تولید اشتغال و ثروت توجه کرد و برای ورودشان به عرصه اشتغال و تولید ثروت اهمیت داد.
مصرف بودجه تحقیقات دانشگاه در حوزه پرداخت حقوق
بحث همسانسازی حقوقها که بسیاری از بودجههای دانشگاه را به سمت خود کشیده، یکی از مشکلات دانشگاه صنعتی در سال ۱۴۰۰ بوده است. معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی اصفهان با اشاره به این موضوع گفت: بودجهای که قرار بود صرف تحقیقات و زیرساخت دانشگاه شود، به دلیل اهمیت نیروی انسانی و معیشت آنها در سال جاری، در آن محل هزینه شد و متأسفانه برای زیرساختهای پژوهشی و تجهیزات آزمایشگاهی و مشوقهای پژوهشی بودجه کمتری وجود داشت و این مسئله یک مشکل اساسی در همه دانشگاهها بود که با انباشت این مسائل در پایان سال، مشکلات اساسی را برای توسعه دانشگاه به وجود آورده است. صفوی تصریح کرد: امیدواریم در سال ۱۴۰۱ با واقعیکردن اعتبارات دانشگاه سال خوبی رقم بخورد و بودجههای دانشگاه در جایگاه خودش صرف شود.
مهاجرت نخبگان شدت یافته است
مهاجرت نخبگان در این سالها یکی از مهمترین مسائل کشور است. صفوی با اشاره به مهاجرت نخبگان فارغالتحصیل از دانشگاه صنعتی اصفهان در سالهای اخیر خاطر نشان کرد: تحریمهای ظالمانه متأسفانه تبعات اولیه و ثانویهای برای کشور داشته است. تبعات اولیه شامل فروشنرفتن نفت، نداشتن ارتباط سریع بانکی و تحمیل هزینههای مازاد برای دورزدن تحریمها بود که نظام حاکمیتی را دچار مشکلات عدیده کرد؛ اما بخشی از مشکلات ثانویه به وزارت «عتف» هم آسیب وارد کرده است. وقتی چرخش مالی کشور به لحاظ پروژههای بزرگ عمرانی با مشکل مواجه میشود، طبیعتا اشتغالزایی و ایجاد تحرک در زمینههای علمی در آن سخت خواهد شد. مشکل اشتغال باعث سرخوردگی فارغالتحصیلان و بهخطرافتادن امنیت شغلی آنها شد و باعث آن شد که نتوانند برنامهریزی درستی برای آینده خود داشته باشند. بنابراین نخبگان اگر بدانند در خارج از کشور شغل و جایگاه مناسبتری خواهند داشت، شروع به مهاجرت خواهند کرد.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی اصفهان ادامه داد: کشورهایی هم که با رشد جمعیت منفی مواجه هستند و میدانند فارغالتحصیلان کشورما سطح بالایی به لحاظ علمی دارند، دانشگاههای سطح یک ما را رصد میکنند و شروع به دعوت و پذیرش دانشجویان نخبه میکنند و برای ادامه تحصیل و گرفتن شغل برای آنها امکانات فراهم میکنند. او با اشاره به مهاجرت محسوس نخبگان در چند سال اخیر اضافه کرد: امیدواریم بتوانیم با رفع تحریمهای ظالمانه، دوباره چرخ اقتصاد و اشتغال را شتاب بیشتری بدهیم.
غفلت دانشگاه از بهعملرساندن تولیدات علمی
صفوی در پاسخ به این پرسش که دانشگاه صنعتی اصفهان در سطح تولیدات علمی چه جایگاهی دارد، گفت: دانشگاه صنعتی اصفهان در تولید مقالات علمی در میان دانشگاههای کشور، سطح خوبی دارد. مقالات چارک اول جایگاه خوبی دارند. تاکنون هیچوقت در تولید مقالات علمی کاهش نداشتهایم؛ ولی بسندهکردن به تولید علم و مقالات کافی نیست؛ بلکه کاربردیکردن این تحقیقات و به عرصه عمل رساندن برای ما ارزش بیشتری دارد. البته از طریق ادارهکل فناوری و ارتباط با صنعت، توانستیم وضعیت بهعملرساندن این تولیدات علمی را بهبود ببخشیم؛ هر چند که با ایدئالها فاصله داریم. لازم به ذکر است در ارتباط با صنایع وضعیت خوبی داریم و امیدوارم بتوانیم رویکرد دانشگاه در جهت فناوری و نوآوری را بهتر کنیم.
حرکت مؤثری در ارتباط با صنایع انجام نشده است
یکی از مسائل دانشگاه صنعتی ارتباط با صنعت و استفاده از نخبگان در بخش صنعت است که معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی اصفهان در خصوص این مسئله گفت: مراکز رشد و شرکتهای دانشبنیان مختلفی که توسط همکاران و دانشجویان ثبت شده، در حال تثبیت موقعیت و انتقال به شهرک علمیتحقیقاتی اصفهان هستند. خوشبختانه در این حوزه رشد خوبی داشتهایم و دانشجویان علاقهمند با محققان همکاری میکنند تا مسیر و پل ارتباط با صنعت را بهتر برقرار کنند. اگر بخواهیم تعداد شرکتها را معیار قرار بدهیم، شاید تعداد آنها زیاد نباشد، اما فعالیتها بسیار مؤثر و با علاقه انجام میشود. دانشگاه صنعتی به دنبال ارتباط با صنایع بزرگ و پرکردن خلأهای موجود با توان نیروهای داخلی است. در این زمینه توافقنامهها و تفاهمنامههای زیادی امضا شده و بستر این ارتباط بین محققان و صنعت به اندازه زیادی فراهم شده است؛ اما حرکت مؤثری در این بستر انجام نشده و بنا به گفته صفوی فقط بسترسازی کافی نیست و باید آنها را عملیاتی کرد.
او در ادامه، افزایش توان داخلی، تولید علم و ارتباط مؤثر دانشگاهها را یکی از ثمرات تحریمها عنوان کرد و افزود: در سالهای قبل بسیاری از تجهیزات از خارج از کشور وارد میشده است که امروز توسط محققان به ویژه در سطح دانشگاهها تولید واجرایی شده و اثرات مثبتی برای بومیسازی و تولید تجهیزات در کشور داشته است.