به گزارش اصفهان زیبا؛ اصفهان شهری است که کمتر می‌شود فکر کرد که سیل مهمان خیابان‌هایش بشود. شاید این خاطرجمعی را مدیون شیخ بهایی هستیم.
مدیون حکیمی که علمش در طراحی مادی‌ها و انهار شهر اصفهان راه را روبه سیل بسته است. اگر روزی رودخانه طغیان کند، که البته شاید دیگر نتوان به این موضوع فکر کرد، این مادی‌ها هستند که وظیفه تقسیم آب اضافی را بر عهده دارند.
کلمه مادی، در گویش عامیانه مردم اصفهان به جوی بزرگ و مجرای آبی گفته می‌شود که از رودخانه برای زراعت و کشاورزی یا مصرف شرب اهالی شهری جدا می‌شود و این واژه به لفظ فارسی قدیم به معنای ممر و مجرای آبی است که از رودخانه کوچک‌تر و از نهر بزرگ‌تر باشد، کلمه مادی در اصفهان نیز اصطلاحی محلی یافته و به‌صورت نهرآب درآمده است.
اما حالا که رودخانه از حرکتی عادی بی‌بهره شده است می‌توان به کارکرد دیگر نهرها پی برد. نهرها و مادی‌ها در زمان سیلاب و باران‌های شدید برای انحراف و هدایت آب‌ها نقش مؤثری خواهند داشت.
مادی‌ها نعمتی هستند که کمتر شهری از آن بهره‌مند شده و البته در طول سال‌ها نقش ویژه آن‌ها کم‌رنگ شده است.کارکرد مادی‌ها در فضای شهری جمع‌آوری آب‌های سطحی حاصل از نزولات جوی است. مادی‌ها به همراه جوی‌های منشعب از آن‌ها مانند شبکه‌ای در سطح شهر گسترده شده‌اند و آب باران و برف به سمت اين شبکه جريان يافته و انتقال می‌يابد و درنتيجه آب‌گرفتگی در معابر و گذرگاه‌های محلات به وجود نمی‌آمد. اين نيز عاملی بوده که در قسمت‌هايی که شهر جديد از پيش طراحی می‌شده است، در باب توسعه گذرها و معابر با خيالی آسوده‌تر، به طراحی شبکه شهری فکر کنند.
البته خشک‌سالی‌های اخیر برخی از این مادی‌ها را در مناطق شهری به بن‌بست کشانده که کارکرد آن‌ها در این سیلاب و آب‌گرفتگی‌ها را کم اثر کرده است. با وجود این انهار و مادی‌ها در سال‌های اخیر، دیدیم که با بارندگی شدید در اصفهان، آب‌گرفتگی در سازه‌های تازه شهری دردسرساز شد.
آب‌گرفتگی‌های شدید در برخی زیرگذرها و رینگ‌های ترافیکی که حرکت در شهر را مختل کرد و باعث نگرانی مردم شد؛ اما چرا آب‌هایی که می‌تواند با هدایت در این مادی‌ها کمی از مشکل فرونشست شهر را کاهش دهد، این‌گونه باعث دردسر می‌شود. این موضوع به بی‌توجهی مسئولان به معماری اسلامی و سنتی و اجرای طرح‌های دفع آب‌های سطحی اشاره می‌کند.
حالا با حادثه‌ای که برای برخی شهرها مثل مشهد پیش آمد و البته تجربه تکرار آب‌گرفتگی‌های دردسرساز در اصفهان، ممکن است اصفهان هم در چالش غافلگیری ناشی از بی‌تدبیری گیر کند و سیل حادثه‌ساز شود؟ با توجه به هشدارهای هواشناسی برای تغییرات جوی ونگرانی از اتفاقات اخیر نظر مدیریت بحران استانداری را دررابطه با میزان آمادگی شهر جویا شدیم.
منصور شیشه‌فروش، مدیرکل مدیریت بحران استانداری اصفهان در خصوص وضعیت اصفهان و نقشه راه شهر برای فرار از معادله غافلگیری می‌گوید که اقدامات پیشگیرانه انجام و جلسات برگزار شده است. او اضافه می‌کند: اجرای طرح‌های پیشگیری از سیل انجام شده، اما کافی نیست و ممکن است حوادثی مثل مشهد در اصفهان هم اتفاق بیفتد.
شیشه‌فروش از ابلاغ دستور به شهرداری‌ها برای اجرای کامل طرح‌های جمع‌آوری و هدایت آب‌های سطحی می‌گوید و تأکید می‌کند، در بخش‌هایی از شهر اصفهان طرح‌ها انجام شده و نیاز است این روند تکمیل بشود.
او با اشاره به آب‌گرفتگی‌های اخیر در بعضی مناطق شهر اصفهان اشاره می‌کند، باید الزامات پیشگیری از سیل انجام بشود و طرح‌های توسعه باید پیوست کاهش خطر داشته باشند.
مدیرکل مدیریت بحران استان با اشاره به بازگشایی کانال‌ها بیان می‌کند که لازم است شبکه مادی‌ها در همه مسیرها بازگشایی بشود تا آب‌های اضافی بارش‌ها انتقال پیدا کند.
او اظهار می‌کند، که شهرداری مناطق در برخی محله‌ها باید مقاطع آسیب‌پذیر را شناسایی کنند. بنا به گفته او خیلی از پل‌های زیرگذر مشکل آب‌گرفتگی دارند و باید چاه‌های جذبی داشته باشند و ملاحظات ایمنی در آن‌ها رعایت شود.
شیشه‌فروش پیشنهاد می‌دهد که مدیران شهرداری باید از آب‌گرفتگی‌های اخیر در شهراصفهان درس بگیرند و مناطق را بررسی کنند و کنترل سیل را انجام بدهند. بازگشایی مسیرهای آبراهه در اراضی شیب‌دار و سایت‌ها و اجرای طرح‌های کنترل سیلاب و اصلاح حوضچه‌های کنترل سیل و سیل‌بندها در مناطق مسکونی و رینگ‌های حفاظتی و اراضی در اختیار پادگان‌ها از دیگر تأکیدات شیشه‌فروش بود.
ابلاغ اجرای طرح‌های هدایت آب‌های سطحی در محور گذر بهارستان و زیرگذر قلعه‌شور به شرکت عمران بهارستان و شرکت عمران اسپادانا و ایمن‌سازی انجام شده است تا برای کنترل آب‌های سطحی از این مناطق که شیب‌دار هستند انجام بشود.
او البته به اجرای طرح‌های آبخیزداری در استان و ساماندهی رودخانه اشاره می‌کند و تأکید می‌کند به اداره راه هم ابلاغ کرده، پل‌هایی که توان عبور سیلاب را ندارند، تقویت شوند و مشکلاتی که در خصوص کنترل سیلاب در شهر احصا شده است، کنترل و رفع شود. حالا باید منتظر ماند و دید که شهر تا چه اندازه آماده شده است.
