ریزش قیمت خودرو با پالس واردات؟

به گزارش اصفهان زیبا؛ تخصیص یک میلیارد دلار ارز برای واردات خودرو، خبری است که طی هفته‌های گذشته از سوی رئیس‌کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد مطرح شده است. به گفته رئیس‌کل بانک مرکزی، برای سال آینده نیز تخصیص ارز برای واردات خودرو انجام می‌شود. عبدالناصر همتی و محمدرضا فرزین این سیاست را راهی برای شکستن انحصار در بازار خودرو می‌دانند؛ اما کارشناسان خودرو معتقدند با اختصاص یک‌میلیارد دلار ارز فقط می‌توان 60 تا 70هزار خودرو وارد کرد که ممکن است بازار خودروهای وارداتی را بهبود بخشد؛ اما تأثیر چندانی روی بازار خودروهای داخلی نخواهد گذاشت و ممکن است صرفا خبرهای واردات خودرو تأثیر مقطعی روی قیمت‌ها داشته باشد. مشکل انحصاری‌بودن صنعت خودرو نیز با واردات خودرو برطرف نخواهد شد، بلکه صنعت خودرو زمانی رقابتی خواهد شد که سیاست‌های صنعت خودرو اصلاح و پای سرمایه‌گذاری‌های خارجی به این صنعت باز شود.

دلالی در توزیع خودرو

یکی از کارشناسان صنعت خودرو در این‌ باره به «اصفهان زیبا» گفت: از اول سال تا الان بیش از ۱۳هزار خودرو وارد کشور شده است. اگر در نیمه دوم سال هم بتوانند ۱۳هزار خودرو وارد کنند، درمجموع واردات خودرو به بیش از ۲۰هزار خودرو خواهد رسید. اما مسئله مهم این است که این خودروها با چه شرایطی و با چه قیمتی قرار است در بازار توزیع شوند. واقعیت این است که الان سیستم توزیع خودروها مشکل دارد.

بابک صدرایی بیان کرد: به خاطر وجود سامانه، دلالی گسترش پیدا کرده است. درواقع دلال‌ها این خودروها را در پارکینگ‌های نمایشگاه‌ها گذاشته‌اند و عملا می‌بینیم که در سطح شهر تردد ندارند؛ بنابراین فعالیت سامانه یکپارچه خودرو به‌جای سامان‌دهی بازار، نظم آن را برهم زده است؛ از این رو سیستم توزیع خودرو نباید از طریق سامانه یکپارچه باشد، بلکه سیستم توزیع باید به‌گونه‌ای باشد که اختلاف قیمت بین بازار و کارخانه از بین برود تا دلال‌ها به امید گران‌شدن خودرو در بازار این خودروها را در پارکینگ نگهداری نکنند و عرضه خودرو افزایش یابد.

صنعت با واردات رقابتی نمی‌شود

صدرایی گفت: وزیر اقتصاد می‌گوید دولت اجازه انحصار در هیچ حوزه و صنعتی را نمی‌دهد و همه صنایع باید با رقیب خارجی خود رقابت کنند. بین حرف تا عمل در اقتصاد سیاسی ایران فاصله زیادی وجود دارد. برای اینکه این مهم محقق شود باید بازارهای ما شفاف شود و به ثبات اقتصادی و سیاسی برسیم و ارتباط با کشورهای خارجی بهبود یابد و سرمایه‌گذاری‌های خارجی را جذب کنیم. صرف اینکه خودرو وارد کنیم، نمی‌توان با اطمینان گفت که صنعت خودرو رقابتی خواهد شد.

او تأکید کرد: تخصیص یک‌ونیم میلیارد دلار برای واردات خودرو یعنی واردات 50 تا 60هزار خودرو که این میزان تأثیری در رقابتی‌شدن صنعت خودرو ایجاد نمی‌کند؛ فقط به لحاظ روانی می‌تواند برای مقطعی بازار را کنترل کند.

این کارشناس صنعت خودرو بیان کرد: به ازای هر ۲۳ خودروی داخلی تنها یک خودرو وارد می‌شود؛ این در حالی است که سهم مونتاژی‌ها از تولید، بالای ۳۰۰ هزار دستگاه در سال گذشته بود؛ بنابراین سهم خودروهای وارداتی همچنان در اقلیت خواهد بود.

صدرایی تصریح کرد: قطعا افزایش عرضه خودروهای مونتاژی به لحاظ اشتغالی که ایجاد می‌کنند در اولویت قرار می‌گیرند. به نظر من هرچقدر رقابت آزادانه‌تر شود این مشکل توازن بین خودروهای مونتاژی و وارداتی برطرف می‌شود و بازار به تعادلمی‌رسد.

او خاطرنشان کرد: هرچقدر بازار آزادتر، شفاف‌تر و غیرمهندسی‌تر شود، چه خودروی مونتاژی، چه وارداتی و چه داخلی با شرطی که به قیمت مناسب عرضه شود، می‌تواند جایگاه و سهم مناسب خودش را پیدا کند.

واردات تأثیر در بازار داخلی ندارد

بررسی‌ها نشان می‌دهد دو خودروساز بزرگ داخلی در سال 1402، در مجموع بیش از یک‌میلیون و 100هزار خودرو تولید کرده‌اند؛ همچنین اگر آمار خودروهای تولیدشده توسط خودروسازان مونتاژکار را به این میزان تولیدات اضافه کنیم، حجم خودروهای تولیدشده سال گذشته به نزدیک 1.4 میلیون دستگاه می‌رسد؛ بنابراین اگر دولت واقعا عزم ایجاد رقابت در بازار خودرو را دارد و به‌دنبال زدودن انحصار از این بازار است، حداقل باید شاهد واردات 30درصد از حجم خودروهای تولیدشده در طول سال باشیم. به بیانی دیگر، بازار خودرو با فرض اینکه دو خودروساز بزرگ سالانه حدود یک‌میلیون و 100هزار خودرو تولید می‌کنند، برای این است که رقابتی‌شدن نیاز به واردات بیش از 300هزار دستگاه خودرو دارد.

امیرحسن کاکایی، کارشناس صنعت خودرو نیز به «اصفهان زیبا» گفت: با اختصاص یک‌میلیارد دلار برای واردات فقط می‌توان 70هزار دستگاه خودرو وارد کرد. با این میزان واردات می‌توان انتظار بهبود بازار خودروهای وارداتی را داشت؛ اما چون دولت مدتی است ارز برای تولید اختصاص نداده و تولیدکننده خودرو با مشکل ارزی مواجه و علاوه بر آن با کمبود و قطعی انرژی هم درگیر بوده است، تولید تاکنون روند کاهشی داشته؛ بنابراین نباید انتظار داشت این واردات در بازار خودرو داخلی تأثیری مثبت بگذرد.

او بیان کرد: صنعت خودرو با توجه به مشکلاتی که وجود دارد، توان رقابت ندارد و این واردات هم نخواهد توانست این صنعت را رقابتی کند. تولیدکننده داخلی با توجه به شرایط نه می‌تواند از این ارزان‌تر خودرو به مصرف‌کننده تحویل دهد و نه می‌تواند کیفیت را بالاتر ببرد.