به گزارش اصفهان زیبا؛ منطقه ۶ شهرداری اصفهان ۶۷۰۷ هکتار مساحت دارد که ۵۴۵۳ هکتار آن در حریم و ۱۲۵۵ هکتار (تقریبا معادل ۱۹ درصد از مساحت کل) در محدوده قانونی است. منطقه ۶ از نظر مساحت چهارمین منطقه در بین مناطق شهرداری اصفهان است که محله تخت‌فولاد یکی از محلات قدیمی و کم‌برخوردار در بین 13 محله منطقه ۶ است. مساحت تقریبی این محله، ۱۰۵ هکتار است که عمده آن را بافت مذهبی تشکیل می‌دهد. جمعیت محله تخت‌فولاد بالغ بر ۵۷۱۳ نفر با تراکم جمعیتی ۵۷ نفر در هکتار و بعد خانوار ۳.۹ نفر است که قالب سنی آن ۶۵ سال به بالا بوده و 31 درصد بافت جمعیتی آن مهاجر هستند. همکاران ویژه‌نامه «هم‌محله» با مشاهده میدانی و گفت‌وگو با ساکنان محله، معضلات را احصا کردند. در این خصوص برای چگونگی رفع معضلات محله تخت‌فولاد، گفت‌وگویی انجام دادیم با علی باقری، مدیر منطقه 6 شهرداری اصفهان که در ادامه می‌خوانید.
به نظر می‌رسد بافت فرسوده در این محله زیاد است. برای ساماندهی این بافت چه اقداماتی را در دستور کار قرار داده‌اید؟
مساحت بافت فرسوده منطقه ۶ معادل ۴۷.۷ هکتار است که در دو محله همت‌آباد و تخت‌فولاد قرار گرفته است و ۱۷ هکتار از محدوده ۱۰۵ هکتاری تخت‌فولاد را بافت فرسوده تشکیل می‌دهد. خوشبختانه براساس دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های اخیر به شهرداری‌های کشور ابلاغ شده است که می‌توانند از بسته‌های تشویقی مربوط به بافت فرسوده ازجمله همراهی و کمک در موضوع ضوابط شهرسازی و استفاده از تراکم رایگان و همچنین وام کم‌بهره برای احیای بافت فرسوده استفاده کنند تا این مجموعه‌ها بازآفرینی شوند. همان‌طور که مستحضر هستید عمده محدوده تخت‌فولاد را قبرستان تخت‌فولاد و همچنین گلستان شهدا تشکیل می‌دهد که مساحت قبرستان تخت‌فولاد معادل ۳۸.۲ هکتار و مساحت محدوده گلستان شهدا ۱۰.۳ هکتار بوده و مابقی مساحت به رقم تقریبی 56.5 هکتار بافت مسکونی است.
به گفته ساکنان، محدوده احمدیه در محله تخت‌فولاد با معضلات مختلفی روبه‌روست. در این مجموعه قرار است چه اقداماتی انجام شود؟
محدوده احمدیه به‌عنوان یکی از محدوده‌های واقع در محله تخت فولاد به مساحت تقریبی ۱.۶۵ هکتار بوده که کاربری آن تقریبا به‌عنوان فضای سبز و خدمات عمومی و مذهبی پیش بینی شده است. در حال حاضر بیش از ۷۰ درصد محدوده ۱۱ هزار متر مربعی محله احمدیه به‌عنوان کاربری خدمات عمومی و مذهبی بوده که بالغ‌بر ۷۰ درصد آن معادل ۵۴ پلاک به مساحت ۵۱۶۰ مترمربع تملک شده و بخش دیگری از آن به‌صورت پارک و فضای سبز قرار دارد. همچنین مابقی آن معادل ۲۰ پلاک به مساحت ۲۲۰۰ مترمربع نیازمند آزادسازی و تملک است که در حال حاضر در حال توافق با مالکان آن هستیم. امسال مبلغ ۲۰۰ میلیارد ریال به‌عنوان بودجه عمرانی منطقه ۶ برای محله احمدیه پیش بینی شده است. این محله دارای زمین ورزشی به مساحت ۴۲۰۰ متر مربع و پارک محلی به مساحت ۲۵۰۰ متر مربع است.
با توجه به اینکه این محله میراثی محسوب می‌شود، موضوع ساخت‌وساز در آن مطرح نیست؛ به جای آن، تمرکز بر محوطه‌سازی و ساماندهی فضاهاست تا وسعت محدوده تخت‌فولاد افزایش پیدا کند و فضایی مناسب برای استفاده شهروندان فراهم شود. این فضا می‌تواند به‌عنوان مرکز فرهنگی، مذهبی و تاریخی مورد بازدید قرار گیرد و بستری مناسب برای برگزاری رویدادهای فرهنگی و مذهبی باشد. تملک زمین‌ها در این محله مشکلات و موانع خاص خود را دارد؛ برای موفقیت شهرداری در این طرح، علاوه بر تأمین مالی، همکاری و مشارکت مالکان و شهروندان نقش تعیین‌کننده‌ای دارد؛ بنابراین از مالکان و معتمدان محلی درخواست می‌شود این همکاری را افزایش دهند تا بتوان بخش باقی‌مانده را سریع‌تر تملک کرد و طرح اجرایی آن با پیش‌بینی اعتبارات لازم به مرحله اجرا برسد.
وجود ساختمان‌های قدیمی، فرسوده و فاقد استحکام و همچنین ریزدانگی و تراکم جمعیت بالا و وجود زمین‌های فاقد سند و قولنامه عادی از مهم‌ترین مشکلات این محله است. برای این معضل چه راهکاری دارید؟
با توجه به اجرای طرح خدمات عمومی و فضای سبز این محله سرنوشت خوبی پیدا می‌کند. شهرداری برای کمک به شهروندان با اخذ اقرارنامه محضری، منازل مسکونی و زمین‌ها را تملک کرده است.
وجود مشاغل مختلف ازجمله تعمیرگاه‌ها و مغازه‌های قطعه‌فروشی که در حاشیه خیابان سجاد قرار دارد، از دیگر معضلات است. در این خصوص قرار است چه اقدامی انجام دهید؟
صرف مشاغل این‌چنین در این بافت منع قانونی ندارد؛ ولی وقتی حقوق شهروندی رعایت نشود و با سد معبر و ایجاد آلودگی صوتی آسایش شهروندان مختل شود، موضوع متفاوت می‌شود. این موضوع طی جلسات مختلفی با سازمان میادین و ساماندهی مشاغل شهرداری اصفهان مطرح شد و آن سازمان پیگیر اقدام و رفع این مشکل است و شهرداری منطقه نیز به‌صورت مجدانه پیگیر حل این موضوع بوده است.
سد معبر در محله تخت‌فولاد با توجه به اینکه روزهای پنج‌شنبه، جمعه، شهروندان برای زیارت قبور شهدا به گلستان شهدا و خانواده‌ها به تخت‌فولاد مراجعه می‌کنند، باعث نابسامانی این محدوده شده است. آیا راهکاری در این زمینه دارید؟
با اجرای اقدامات ترافیکی و عمرانی و همچنین نصب مانع‌ها در پیاده‌روها و استفاده از خودروی متحرک پلیس برای بهبود تردد عابران و سواره‌ها اقدام شده است. برای این موضوع استفاده از امکانات مختلفی از جمله کمک از پلیس راهور و همچنین پارکینگ زیرسطحی در زیر سالن گلستان شهدا و پارکینگ‌های مجاور گلستان شهدا تعبیه شده تا بخشی از فضای پارکینگ مورد نیاز خودروها تأمین شود. توسعه پارکینگ هم‌سطحی کنار سالن اجتماعات گلستان شهدا که در حال اجراست و با تکمیل آن نزدیک به ۵۰ جای پارک برای خودروها فراهم می‌شود؛ همچنین در خیابان لسان‌الارض موضوع توسعه پارکینگ ضلع شمالی گلستان شهدا در دست اقدام است که امیدوارم پس از تملک و توافقی که با مالکان انجام می‌شود، بتواند بخشی از پارکینگ مورد نیاز را تأمین کند. اقدام دیگر مذاکره‌ای است که با مجموعه هوا و فضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی انجام شده است تا بتوانیم بخشی از فضای در اختیار آن سازمان را به پارکینگ گلستان شهدا اختصاص دهیم. در صورت تحقق این موضوع مسئله کمبود پارکینگ برای خودروها کاملا رفع خواهد شد. در کنار این اقدامات زائران محترم گلستان شهدا نیز با استفاده از حمل‌ونقل عمومی و عدم پارک خودرو در مکان‌های نامناسب می‌توانند تا حدی به بهبود شرایط کمک کنند.
خیابان شهید كیانی عرض بسیار کمی دارد و وجود بازار كوثر در این خیابان باعث مشكلات ترافیكی شده است. در این خصوص قرار است چه اقدامی انجام شود؟
مقرر شده است که این بازار به مکان دیگری منتقل شود. برای جابه‌جایی این بازار با مدیرعامل محترم سازمان میادین مذاکره کردیم و قطعه زمینی برای احداث بازار روز کوثر مشخص و همچنین پیگیر موضوعات مربوط به امور اداری و احداث مجموعه در آینده‌ای نزدیک هستیم تا بتوانیم این مجموعه را از این خیابان منتقل کنیم.
معضل سگ‌های ولگرد یکی دیگر از مشکلات است که ساکنان را آزرده‌خاطر می‌کند. برای این موضوع چه اقدامی را در دستور کار دارید؟
روزانه شهروندان برای رفع این معضل با سامانه 137 تماس می‌گیرند و پس از بررسی موضوع سگ‌ها، زنده‌گیری و به محل‌های پیش‌بینی‌شده انتقال داده می‌شوند.
با توجه به اینکه تخت‌فولاد برای کارتن‌خوابی معتادان، جای دنجی است، بسیاری از معتادان شب‌ها در این محل تردد می‌کنند و می‌خوابند. آیا ضرورت راه‌اندازی یک گرمخانه در این محله احساس نمی‌شود؟
با توجه به وجود گرم‌خانه‌ها در خارج از شهر احداث گرمخانه در داخل محل و شهر ضروری نیست. با توجه به گزارش‌ها و بازدیدها در گشت‌های تخلفات شهری به افراد مذکور تذکر داده شده و کارتن‌خواب‌ها یا معتادان به کمپ‌های مربوطه منتقل می‌شوند. با توجه به اهمیت آثار موجود در تخت‌فولاد مدیریتی مجزا در شهرداری اصفهان تشکیل شده و وظیفه حفاظت و مرمت میراث مذکور و شناساندن جاذبه‌های آن به گردشگران و بهره‌برداری فرهنگی از آن به این مدیریت واگذار شده است؛ از طرف دیگر با توجه به اهمیت نحوه بازسازی و مرمت آثار تاریخی اغلب پروژه‌های مرمتی با نظارت سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان انجام می‌شود.
بسیاری از بقعه‌ها، بناها و تکیه‌ها در تخت‌فولاد از قدمت بسیار زیادی برخوردار است. برای نگهداری این آثار ارزشمند چه اقدامی در دستور کار دارید؟
در این خصوص قراردادی برای بازسازی و تعمیرات اساسی و نگهداری بقعه‌ها و بناها با اداره عمران و واحد تعمیرات و نگهداری بسته شده است. همچنین نورپردازی بقایا به همت سازمان زیباسازی انجام می‌شود. وسایل بازی نیز در مجاورت باغ طوبی نصب شده و شهروندان از آن استفاده می‌کنند. موضوعات بهداشتی و نظافتی به‌صورت روزانه بررسی و انجام می‌شود و موارد تخلف هم به همت بخش حقوقی پسماند خدمات شهری پیگیری می‌شود.
شهرداری اصفهان با محوریت مجموعه تخت‌فولاد از ابتدای دهه 80 طرح ساماندهی و احیای آرامستان تاریخی تخت‌فولاد را دنبال و با نگاه تاریخی و گردشگری اقدام به مرمت و بازسازی تکایا کردند. در دوره جدید مدیریت شهری با توجه به شرایط پساکرونا و لزوم تمرکز و تقویت اعتبارات در حوزه مرمت اعتبار قابل توجهی برای این امر اختصاص یافت. ظرف دو سال اخیر 28 تکیه شامل عملیات ساماندهی محوطه‌ها و پیاده‌راه‌ها، رفع فرونشست، مرمت پشت‌بام‌ها، چهارطاقی‌ها و بقعه‌ها، جداره‌ها و گنبدها مرمت شد. یکی از مأموریت‌های مجموعه تخت‌فولاد حفظ و نگهداری بقاع و تکایای تاریخی است.
به گفته ساکنان نبودن نور کافی و مناسب در تخت‌فولاد معضلاتی را به وجود آورده است. برای رفع این معضل چه کردید؟
خرید و اجرای روشنایی گذر خوانساری به تعداد ۴۶ پایه چراغ و ۹۲ عدد پروژکتور با هزینه تقریبی ۱۸ میلیارد ریال، تعویض پروژکتورهای دکل‌های تخت‌فولاد به تعداد ۸۴ پروژکتور ال‌ای‌دی ۳۰۰ وات با هزینه بالغ‌بر ۸ میلیاردو‌پانصد میلیون ریال، بهینه‌سازی موتورخانه باغ طوبی بالغ‌بر ۹ میلیارد ریال، بهینه‌سازی موتورخانه دهش با هزینه بالغ ۵ میلیارد ریال، احداث نیروگاه خورشیدی ۲۰کیلوواتی در باغ طوبی با هزینه بالغ بر ۷ میلیارد ریال، خرید و اجرای روشنایی گذر بابا رکن‌الدین در دو فاز با نصب تعداد ۸۰ عدد و ۱۶۰ پروژکتور با هزینه بالغ بر ۱۶میلیارد ریال در دستور کار قرار گرفته است.
درخواست‌هایی جهت بهبود روشنایی خیابان فیض حدفاصل خیابان واله تا میدان بسیج وجود دارد که برنامه‌ریزی‌های لازم انجام شده و در روزهای آینده انجام خواهد شد جهت ارتقای کیفیت بصری محله و ساختمان‌های قدیمی در شب، پروژه‌های نورپردازی به‌صورت مستمر در حال اجراست و هر سال تعدادی از این نقاط نورپردازی می‌شود. با توجه به لزوم ترویج گردشگری شبانه و در راستای کاهش نقاط جرم‌خیز در شب و افزایش امنیت تعداد 11 بقعه یا تکیه تخت‌فولاد نورپردازی شده است.همچنین شش گذر اصلی مجموعه تخت‌فولاد شامل گذر تکیه خلیلیان ،گذر تکیه مقدس،خیابان آیت‌الله خوانساری، گذر بابارکن‌الدین، گذر کازرونی، گذر معلم عملیات روشنایی انجام پذیرفت. همچنین سه عدد برج نوری تخت‌فولاد در راستای بهینه‌سازی و تقویت روشنایی ارتقا یافت.
تخت‌فولاد به‌عنوان یک مقصد گردشگری مذهبی در جهان حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. سالانه چه تعداد گردشگر از این مکان تاریخی و مذهبی بازدید می‌کنند؟
مجموعه تخت‌فولاد به‌عنوان یکی از مقاصد گردشگری معنوی در سطح ملی است؛ لذا برگزاری رویدادهای فرهنگی و گردشگری و تولید بیش از صد عنوان کتاب یا مقاله با موضوع تخت‌فولاد ازجمله اقدامات مجموعه تخت‌فولاد در راستای خواناسازی و شاخص‌سازی این پهنه تاریخی و معنوی بوده است. سالیانه بیش از 40 هزار نفر در قالب بازدیدهای گروهی از این پهنه تاریخی بازدید می‌کنند. همچنین اخیرا در راستای دسترسی آسان و خواناسازی تخت‌فولاد، ظرفیت گردشگری مجازی و کتابخانه دیجیتال تخت‌فولاد در اختیار زائران و گردشگران قرار گرفته است.
