بررسی اهمیت شناخت الگوی فاطمی

فاطمه‌ای که نمی‌شناسیم

یکی از واقعیت‌های قابل‌درک و مشاهده برای همه مردم جهان، قرارگرفتن دنیا روی دور تند است؛ گویی قرار است جهان از یک پیچ پرشیب به‌سرعت عبور کند تا وارد مرحلۀ تازه‌ای شود. سرعت تحولات و حوادث جهانی به‌اندازه‌ای است که فرصت آزمون‌و‌خطا را از آدمی می‌گیرد.

تاریخ انتشار: ۰۹:۵۹ - سه شنبه ۲۰ آذر ۱۴۰۳
مدت زمان مطالعه: 2 دقیقه
فاطمه‌ای که نمی‌شناسیم

به گزارش اصفهان زیبا؛ یکی از واقعیت‌های قابل‌درک و مشاهده برای همه مردم جهان، قرارگرفتن دنیا روی دور تند است؛ گویی قرار است جهان از یک پیچ پرشیب به‌سرعت عبور کند تا وارد مرحلۀ تازه‌ای شود. سرعت تحولات و حوادث جهانی به‌اندازه‌ای است که فرصت آزمون‌و‌خطا را از آدمی می‌گیرد. در این وضعیت، انسان‌های هوشیار می‌دانند که نیاز به چهارچوبی مطمئن دارند تا استخوان‌هایشان لای چرخ‌دنده‌های این چرخ گردان، خرد نشود. اساسا ذائقۀ قهرمان‌جوی آدمی، همواره به‌دنبال یافتن نمونه‌های کامل‌تری از نسخۀ وجودی خود است تا ایمن‌تر حرکت کند. این نسخه‌های کامل، همان الگوهایی هستند که علاوه بر اثرگذاری بر فکر و گرایش و رفتار آدمی، شبیه‌پذیر و دست‌یافتنی‌ هم باشند؛ البته باید گفت که برخی از این الگوها، پوشالی و قهرمان‌نما بوده و برخی حقیقی و واقعی. هدف از تنظیم این ‌یادداشت‌، بررسی موشکافانۀ تمامی ابعاد یک الگوی واقعی و نمونۀ کامل انسانی است.

بهترین اسوه بانوان

این الگو، بزرگ‌بانویی است که تماشای زندگی او نمونه‌ای تمام‌عیار از زیست توحیدی است؛ نمونه‌ای که تمامی مردان و زنان مسلمان و غیرمسلمان را می‌تواند به اوج نزدیک کند و آن‌ها را از خطر سقوط در دره نجات دهد؛ البته باید دانست مراد از الگوبرداری از فاطمۀ زهرا (س)، در عین دست‌یافتنی‌بودن، نسخۀ دوم او شدن نیست؛ بلکه زیست در دامنۀ وجودی او و قدم‌گذاشتن در این مسیر زندگی است؛حیاتی که اگرچه کوتاه است، سراسر مبارزه و جهاد است. الگوی فاطمی دریای پهناوری از صبر، کار، معرفت و دفاع انقلابی است که ابعاد گوناگون معرفتی، اخلاقی، معنوی و جهادی دارد. ابعادی که جنبه‌های فردی، خانوادگی و اجتماعی فاطمۀ زهرا (س) را در بر می‌گیرد و پرداختن به آن نیاز به شناخت عمیق و همه‌جانبۀ زندگی مبارزه‌جویانۀ فاطمه زهرا (س) دارد.

تمام ابعاد زندگی این الگو، در ساحات سه‌گانه فردی و خانوادگی و اجتماعی برای الگوبرداری مشخص باشد؛ همچنین الگوی فاطمی دارای ویژگی‌هایی است که امام عصر(عج)، آن را الگویی برای خود می‌دانند و می‌فرمایند: فی ابنت رسول‌الله لی اسوه الحسنه؛ یعنی بهترین الگو برای دوره آخرالزمان، دختر رسول خداست. نکته دیگر اینکه در الگو قرارگرفتن یک زن سبقۀ قرآنی وجود دارد؛ آنجا که خداوند در آیات 10 تا 12 سورۀ تحریم، می‌خواهد الگوهای کافر و مؤمن را برای جهانیان اعم از زن و مرد ترسیم کند، از الگوهایی همچون حضرت آسیه و مریم، برای اهل ایمان و از افرادی همچون همسر حضرت لوط و همسر حضرت نوح، برای اهل کفر مثال می‌زند. باید توجه داشت؛ فارغ از دلایل قبلی که نشان می‌داد الگوی فاطمی، متناسب‌ترین الگو برای عبور از جادۀ پر‌پیچ‌وخم فعلی جهان است، این نکته هم اهمیت دارد که مسئله زن و نمایاندن الگویی همچون حضرت زهرا (س) به جهان، ضرورت دارد؛آن‌هم در وضعیتی که جهان امروز، دچار بحران بزرگی در این مسئله است که ازقضا، جوامع اسلامی با وجود داشتن چنین الگویی، دچار عقب‌ماندگی در صدور آن به دنیا هستند، الگویی که شاه‌کلید قفل مسئله زن در جهان است.

برای زیست فاطمی باید به دو نکته توجه داشت: اولین نکته این است که الگوبرداری از شخصیت حضرت زهرا (س) باید همه‌جانبه باشد؛ بدین معنا که چه راویان و چه الگوپذیران باید به تمامی ابعاد زندگی حضرت زهرا (س) بپردازند و از نگاه تک‌بعدی به ایشان بپرهیزند. باید بدانند چنانکه ساحات فردی و خانوادگی ایشان دارای اهمیت است، ساحت اجتماعی ایشان هم مهم است و بالعکس. دومین نکته دربارۀ الگوبرداری از زندگی صدیقه طاهره (س) این است که برای دستیابی به این الگو باید جایگزینی موقعیت داشت؛ یعنی خود را در موقعیت‌هایی قرارداد که حضرت زهرا (س) در آن بودند؛ سپس جزء‌به‌جزء و دقیق آن موقعیت را موشکافی و درباره آن تفکر کرد. این‌گونه است که می‌توان به الگوی فاطمی دست‌یافت و خود را در اقیانوس عمیق فاطمی قرار داد.