به گزارش اصفهان زیبا؛ سیروز کبدی، از حادترین بیماریهای کبد و شیوع آن بیشازپیش شده است؛ از همین رو در این زمینه با دکتر جمشید هاشمی، ملقب به استاد آرام، درمانگر و روانشناس بالینی گفتوگویی داشتیم که حاصل آن را میتوانید در ادامه مطلب بخوانید. کبد، از مهمترین اندامهای غددی بدن است که وظایف مهمی را در بدن ایفا میکند و در بالای بخش راست شکم، درست زیر دیافراگم قرار دارد.
کبد صفرا، کلسترول، لسیتین، آلبومین خون که برای ازبینبردن مواد زائد بافتها ضروری است، پروترومبین که برای لختهخونی حیاتی است و آنزیمهای گوناگون را تولید میکند؛ ضمنا کبد هورمونهایی را که دیگر به آنها نیازی نیست غیرفعال کرده، آمینواسیدهای بسیاری که در ایجاد بافتها استفاده میشود را ترکیب میکند، پروتئین را به هنگام نیاز بدن به انرژی به قند و چربی تبدیل میکند، ویتامینها و مواد معدنی را در بدن ذخیره میکند و همچنین مواد مضر را از بین برده و داروها، سموم و مواد شیمیایی را از عفونتهای باکتریایی سمزدایی میکند.
در بیماری سیروز کبدی، اگرچه فعالیت بازسازیکنندگی ادامه پیدا میکند؛ اما نابودی پیشرونده سلولهای کبد از جایگزینی آن پیشی میگیرد. این بیماری همچنین باعث انحراف پیشرونده دستگاه عروقی میشود که در جریان خونیابی از میان کبد اختلال ایجاد میکند؛ اما تحلیل پیشرونده ساختار و عملکرد کبد ممکن است درنهایت منجر به مشکلات جدی کبدی و مرگ شود.
علائم بروز سیروز کبدی
در مراحل اولیه بیماری، ممکن است چیزی جز نفخ معده و سوءهاضمه به همراه گهگاهی تهوع و استفراغ وجود نداشته باشد. ممکن است درد در ناحیه شکم و ازدستدادن وزن نیز وجود داشته باشد. در مراحل پیشرفته، بیمار از تب درجه پایینی رنج میبرد. بیمار مبتلا به سیروز کبدی از بوی بد دهان، یرقان پوستی و عروق منبسط در شکم رنج میبرد. موی مایل به قرمزی همچون خال که به عنکبوتهای کوچک شبیه است ممکن است بر روی صورت، گردن، دستها و بالا تنه بدن ظاهر شود. شکم متورم و بادکرده میشود و ممکن است خونریزی زیادی نیز در معده وجود داشته باشد.
دلایل بروز سیروز کبدی
استفاده بیش از حد از الکل برای یک دوره طولانیمدت مهمترین دلیل بروز سیروز کبدی در بدن است. تخمین زده شده که از هر 12 فرد معتاد به الکلیسم مزمن در ایالاتمتحده آمریکا یک نفر دچار سیروز کبدی میشود.
اگر فرد مصرف الکل را کنار نگذارد، این بیماری میتواند به مرحله پایانی نقص کبد پیشرفت کند. سیروز کبدی ظاهرابا طول مدت استفاده از الکل و میزان مصرف روزانه آن مرتبط است. تحقیقات اخیر نشان میدهد که متوسط طول مدت مصرف الکل که منجر به ایجاد سیروز کبد میشود 10 سال است و تخمین زده میشود که میزان مصرف آن بیش از 500 میلیلیتر الکل در روز است.
تغذیه ضعیف میتواند عامل دیگری در بروز سیروز کبدی باشد و یک فرد الکلی مزمن معمولا از سوءتغذیه شدید رنج میبرد؛ زیرا او بهندرت غذا میخورد. دلایل دیگر بروز سیروز کبد مصرف بیشازحد غذاهای با چاشنی بالا، مصرف مداوم گنهگنه برای مدتزمانی طولانی در اقلیمهای استوایی و درمانهای دارویی برای رفع سیفیلیس، تب و سایر بیماریهاست. سیروز کبدی ممکن است همچنین از شرایط کاملا سمی بدن نیز بهوجود آید. در حقیقت، هر چیزی که دائم فشار زیادی به سلولهای کبد وارد میکند و منجر به تضعیف نهایی آن میشود را میتوان دلیل بروز سیروز کبدی نامید.
درمان از راه طبیعی
بیمار باید برای درمان استراحت کند. او باید کاملا از مصرف الکل در هر شکل آن بپرهیزد. بیمار باید برای مدت هفت روز از یک برنامه تمیزکردن کبد با استفاده از روزه آب میوه بهره ببرد. عصاره تازهگرفتهشده میوههایی همچون چغندر قرمز، لیموترش، میوه پاپایا و انگور را میتوان در طول این دوره مصرف کرد. این روزه را میتوان با یک رژیم غذایی میوه و شیر برای دو یا سه هفته ادامه داد.
در این رژیم غذایی، بیمار باید در روز از سه وعده غذایی از میوههای تازه و آبدار و شیر استفاده کند. میوهها میتواند شامل سیب، گلابی، انگور، گریپ فروت، پرتغال، آناناس و هلو باشد. یک لیتر شیر را میتوان در روز نخست مصرف کرد. این میزان را باید حدود 250 میلیلیتر در روز، تا دو یا دو و نیم لیتر افزایش داد. شیر باید تازه و جوشانده نشده باشد؛ اما در صورت علاقه میتوان آن را کمی گرم کرد. شیر را باید به آرامی و جرعهجرعه نوشید.
بعد از رژیم غذایی میوه و شیر، بیمار میتواند بهتدریج از یک رژیم غذایی متعادل که از سه گروه اصلی غذایی یعنی دانهها، آجیلها و غلات، سبزیها و میوهها و با تأکید بر غذاهای خام تشکیل شده است، استفاده کند. استفاده از یک رژیم غذایی پروتئینی با کیفیت بالا در درمان سیروز کبدی ضروری است. بهترین پروتئینهای کامل برای بیماران مبتلا به مشکلات کبدی از شیر بز، پنیر لور خانگی خام، دانههای جوانهزده، غلات و آجیلهای خام، بهویژه بادام به دست میآید.
مصرف سبزیهایی همچون چغندر، کدو قلیانی، کدو، بادنجان، گوجه، هویج، تربچه و میوه پاپایا در درمان این بیماری مفید است. تمام چربیها و روغنها را باید برای چند هفته از رژیم غذایی خود حذف کرد. بیمار مبتلا به سیروز کبدی باید از مصرف غذاهای تصفیه، فرآوری و قوطیشده، قند در هر شکل آن، ادویهها و چاشنیها، چای غلیظ و قهوه، غذاهای سرخشده، تمامی غذاهای آمادهشده در روغن حیوانی، روغن یا کره و تمامی گوشتهای غنی از چربی پرهیز کند. استفاده از نمک را باید محدود کرد. بیمار باید همچنین از مصرف تمام مواد افزودنی شیمیایی در غذاها و قرارگرفتن در معرض و سموم موجود در هوا، آب و محیط خودداری کند.
تنقیه با آب گرم را باید در طول درمان برای تمیزکردن رودهها استفاده کرد. اگر بیمار از یبوست رنج میبرد، باید تمامی تلاش خود را انجام دهد تا آن را در بدن خود از بین ببرد. استفاده از کمپرس با آب سرد و گرم به شکل متناوب بر روی ناحیه کبد در درمان سیروز مفید خواهد بود. مالش خشک در صبح و انجام تمرینات تنفسی و سایر ورزشها نیز میتواند به بیمار در غلبه بر سیروز کمک کند.