به گزارش اصفهان زیبا؛ سریال «مهیار عیار» توانسته توجه زیادی را به خود جلب کند و در نظرسنجیهای اخیر مجموعههای تلویزیونی، در صدر قرار گیرد. این استقبال عمومی از سریال، به دلیل داستان تاریخی و شخصیت قهرمان جوانمرد آن، «مهیار» است که سید جمال سیدحاتمی آن را کارگردانی کرده است؛ مجموعهای که با داستان جذاب خود و ارتباط نزدیک با فرهنگ بومی ایرانی، بینندگان زیادی را به خود جذب کرده است؛ بهخصوص اینکه ماجرای مهیار در شهر اصفهان در دوران صفویه روایت میشود؛ دورانی که اصفهان در اوج شکوفایی و پایتخت ایران بوده است.
کاربرد عناصر فرهنگیتاریخی ایران و بهطور مشخص اصفهان در سراسر فیلم بهخوبی از زمان خود آگاهی میدهد. در کنار این مورد، بازیگران سریال، ازجمله کامران تفتی، متین ستوده، بهنام تشکر و رامین ناصرنصیر، نقشهای خود را بهطور قابلقبولی ایفا کردهاند و بهویژه از بازیگرانی هستند که مردم آنها را میشناسند و این موضوع باعث همراهی مخاطبان با سریال میشود.
روایت جذاب بدون پایان زیبا
در نگاه اول، داستان سریال برای بینندگان جذاب به نظر میآید. مهیار، قهرمان داستان، بعد از پشیمانی از گذشته خود، به عیاری قابلاعتماد برای مردم تبدیلشده و با چالشهای مختلف روبهرو میشود؛ اما نکتهای که در فیلمنامه به چشم میخورد، این است که وقتی کمی دقیقتر به شخصیتها نگاه میکنیم، آنها را منحصربهفرد نمییابیم. درواقع، بیشتر شخصیتها، ازجمله ماهملک خاتون، مسعودبیگ و حتی خود مهیار، تنها در قالب تیپهای شناختهشده و کلیشهای ظاهر میشوند و از عمق و پیچیدگی لازم برخوردار نیستند؛ بااینحال، کشمکشهای درونفردی که برای شخصیت اصلی، مهیار، رخ میدهد و گرهگشاییها و رهایی از آنها، به نحوی است که مخاطب را با خود همراه میکند؛ اما پایان خوش و بیهدف فیلم، به دل نمینشیند.
البته هرگاه این نکته مطرح میشود، سازندگان سریالها ادعا میکنند که هدف از این پایان، ایجاد فضای مناسب برای ادامه داستان در فصلهای بعدی است؛ اما این توجیهها، درواقع هیچگونه مبنای منطقی برای ساختار نهایی سریال ندارند. در چنین شرایطی، اگر قرار است ادامه داستان در فصلهای بعدی مدنظر قرار گیرد، بهتر است پایانها بهطور اصولی و قابلقبول شکل بگیرند.
این ضعفها، بهویژه در پایانبندی سریالها، در بسیاری از مجموعههای تلویزیونی ساختهشده در سالهای اخیر دیده میشود. اگر از ضعف در پرورش و سرانجامرساندن فیلمنامه بگذریم، میتوان یکی از دلایل آن را شتابزدگی در تولید برخی از سریالهای سیما دانست.
متأسفانه، پایانهای خوشخیالی که به بهانه انتظار مردم برای عاقبتبهخیری شخصیتها ساخته میشود، بهطورمعمول تنها یک توجیه است. اگر به نظرسنجیها مراجعه کنید یا از اطرافیان خود پرسوجو کنید، متوجه خواهید شد که مردم دیگر چندان به اینگونه پایانهای بیسروته علاقه ندارند.
باوجوداینکه فیلمنامه «مهیار عیار» چندان قوی نیست، شخصیت عیاری که برای نجات مردم و جبران خطاهای گذشته پا در مسیر جوانمردی میگذارد، از مقبولیت عمومی برخوردار است؛ بااینحال، مسئلهای که باید به آن توجه کنیم، این است که فیلمهای امروزی از مؤلفههای فرمی بهرهمند نیستند. وقتی تصمیم میگیرید داستان خود را با فیلم بیان کنید، باید آن را به زبان سینما تبدیل کنید. درواقع، هر بخش از فیلمنامه باید بهطور مؤثر و هنری از طریق تصاویر، نماها و طراحی صحنهها بیان شود.
متأسفانه در بسیاری از فیلمهای تلویزیونی، داستانها تنها از طریق دیالوگها منتقل میشود و در دکوپاژها، طراحی صحنه و دیگر مؤلفههای سینمایی، هیچ حرفی برای گفتن وجود ندارد. این موضوع ممکن است در طول پخش فیلم مخاطب را متوجه خود نکند؛ اما وقتی قرار است دوباره فیلم را تماشا کند، بعید است که علاقهای به آن داشته باشد.
احیای گذشته با جلوههای ویژه
یکی از نکتههای مهم در سریال «مهیار عیار» استفاده از جلوههای ویژه و طراحی بناهای تاریخی است. در بسیاری از لوکیشنها در کنار طراحی صحنه، از جلوههای ویژه استفادهشده که بهخوبی محدودیتهای طراحی صحنه را جبران کرده است؛ اما بازسازی سهبعدی بناهای تاریخی، بهویژه در بخشهای مربوط به اصفهان، بهنظر مصنوعی میآید و در برخی موارد، از باورپذیری فیلم کاسته است؛ البته باید علت این موضوع را در بودجه محدود فیلم و زمان اندک اختصاصدادهشده به تولید جستوجو
کرد.
فرصتی برای بهبود در آینده
بااینحال، نمیتوان از نکتههای مثبت کارگردانی غافل شد. یکی از نقاط قوت سریال، تنوع و تعدد لوکیشنها و بازیگر و بازسازی لوکیشنهاست که نشاندهنده تولید بسیار چالشبرانگیز آن است.
درنهایت، سریال «مهیار عیار» باوجود برخی نواقص که ممکن است به چشم بیاید، همچنان در درجه اول تولید پیچیده و سنگینی داشته که در مدتزمان کوتاه به سرانجام رسیده و همچنین با استقبال مردمی مواجه شده است. اگرچه ضعفهایی در فیلمنامه، پایانبندی و استفاده از جلوههای ویژه دیده میشود، با توجه به جذابیت داستان و استقبال مردم، این سریال به یکی از موفقترین تولیدهای تلویزیونی اخیر تبدیل شده است.
البته، اگر سازندگان بخواهند در فصلهای آینده این مجموعه را به شکل بهتری گسترش دهند، لازم است به مسائلی همچون شخصیتپردازی دقیقتر، تقویت مؤلفههای سینمایی و توجه بیشتر به جزئیات جلوههای ویژه و طراحی دکور بپردازند.
