به گزارش اصفهان زیبا؛ دوگانه عدالت یا بی‌عدالتی آموزشی حالا دردسرساز شده است؛ همه چیز از مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی آغاز شد. مصوبه‌ای که بر اساس آن، تأثیر قطعی سوابق تحصیلی دانش‌آموزان در پایه‌های یازدهم و دوازدهم در کنکور سراسری مورد تأکید قرار گرفت. البته پیش‌تر تأثیر معدل پایه دهم هم مصوب شده بود که با اعتراضات صورت گرفته و ورود رئیس مجلس به ماجرا، این یکی حذف شد.
شورای عالی انقلاب فرهنگی می‌گوید که این مصوبه با هدف افزایش عدالت آموزشی و کاهش استرس ناشی از کنکور تدوین شده است. اما برخی از والدین دانش‌آموزان نظری کاملا متفاوت با نظر این شورا دارند و نسبت به تأثیر قطعی معدل در کنکور ابراز نگرانی کرده‌اند و معتقدند که این امر ممکن است به ناعدالتی آموزشی منجر شود.
حرف مجلس به کرسی ننشست
بر اساس مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در آزمون سراسری سال ۱۴۰۴، سوابق تحصیلی پایه‌های یازدهم و دوازدهم با تأثیر قطعی ۶۰ درصد در نمره نهایی کنکور اعمال می‌شود. سهم نمرات نهایی پایه یازدهم ۲۰ درصد و پایه دوازدهم ۴۰ درصد از این ۶۰ درصد است.
مجلس اما این مصوبه را قبول ندارد. اخیرا سخن‌گوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس گفته بود: «کمیسیون به این نتیجه رسید که تأثیر قطعی فقط برای پایه دوازدهم باشد، ولی نه با ۶۰ درصد. باید درصد معدل را کاهش دهیم و پیشنهاد کمیسیون این بود که اثر معدل به‌صورت قطعی ۴۰ درصد باشد. در پایه دهم نظر کمیسیون این بود که اساسا تأثیر معدل حذف شود و در پایه یازدهم تأثیر مثبت باشد.»
آقای سخن‌گو می‌گوید مجلس نه‌تنها این مصوبه را قبول ندارد، بلکه انتظار دارد رئیس‌جمهور هم به‌هیچ‌عنوان این مصوبه جنجالی را امضا نکند: «نشست شورای عالی انقلاب فرهنگی کاملا عادلانه برگزار نشده و قطعا خروجی آن قابل‌قبول نبوده است، رئیس‌جمهور هم نباید چنین مصوبه‌ای را امضا کند.»
به گفته عظیمی‌راد، رئیس سازمان سنجش در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی غایب بوده چون دعوت نشده و به گفته سخن‌گوی کمیسیون آموزش مجلس این عدم دعوت هم به این خاطر بوده که شورا جلسه را گزینشی برگزار کرده تا افکار مخالف با مصوبه جنجالی کمتر حضور داشته باشند.
سخن‌گوی کمیسیون آموزش مجلس همچنین با تأکید بر اینکه اگر رئیس مجلس در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی ورود نداشتند، قطعا تأثیر معدل پایه دهم در آزمون سراسری حذف نمی‌شد، گفت: «طبق گفت‌وگویی که با منادی رئیس کمیسیون آموزش مجلس داشته‌ام با ورود دکتر قالیباف تأثیر معدل پایه دهم در آزمون سراسری حذف شد و خوشبختانه ایشان از این موضوع به‌خوبی دفاع کرده‌اند. با تمام این تفاسیر کمیسیون آموزش مطالبه‌گر چنین مهمی است.»
نه مجلس راضی است، نه دانش‌آموزان
اما رمضان رحیمی، نماینده استان اصفهان در مجلس شورای اسلامی که عضو کمیسیون آموزش مجلس هم هست، با تأیید صحبت‌های سخن‌گوی این کمیسیون و در گفت‌وگو با «اصفهان‌زیبا» گفت: «در کمیسیون قرار بر این شد که تأثیر پایه دهم حذف شود، پایه یازدهم تأثیر مثبت و پایه دوازدهم تأثیر قطعی داشته باشد. اما در جلسه اخیر شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب شده که هم پایه یازدهم و هم دوازدهم تأثیر قطعی داشته باشند که این موضوع مورد تأیید اعضای کمیسیون مجلس نیست.»
عظیمی‌راد پیش از این گفته بود انتظار می‌رفت اصلاحات کاملی بر مصوبه‌ای که سراسر پر از ایراد و اشکال بود اعمال می‌شد؛ از وزیر علوم در مورد جزئیات نشست اخیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اخباری کسب شده، فایل مطروحه تنها در مدح و تعدیل مصوبه تأثیر قطعی کنکور بوده، به بیانی جلسه یک‌جانبه و هدفدار پیش رفته است.
حالا رحیمی نماینده استان اصفهان هم تأکید می‌کند که وزیر هم‌نظر با مجلس است و قرار است در جلسات آینده باز هم این موضوع پیگیری شود و با صاحب‌نظران و افراد ذی‌نفع در این موضوع مشورت شود تا بهترین تصمیم گرفته شود. ضمن اینکه دو نفر از کمیسیون آموزش هم در شورای عالی انقلاب فرهنگی حضور دارند.
این عضو کمیسیون آموزش مجلس ضمن اشاره به ورود قالیباف به تصمیمات شورا و نظر مثبت رئیس مجلس درخصوص نظر کمیسیون آموزش تأکید کرد که دانش‌آموزان و والدین آن‌ها هم نظر مثبتی نسبت به چنین مصوبه‌ای ندارند و در گفت‌وگو با نمایندگان مجلس هم این نارضایتی خود را مطرح کرده‌اند.
رحیمی می‌گوید تأثیر معدل پایه دوازدهم که از قدیم‌الایام بوده و غیرعادی نیست ولی تأثیر پایه یازدهم یک سالی هست نهایی شده و این یعنی دانش‌آموز باید دوباره در امتحان دروس نهایی پایه یازدهم شرکت کند و این موضوع مشکل‌ساز می‌شود.
اینکه چرا شورای عالی انقلاب فرهنگی با وجود مخالفت مجلس بر مصوبه خود پافشاری می‌کند، سوالی است که رحیمی در پاسخ به آن می‌گوید: «نمی‌دانم! اما در نطق اخیر خود در بهارستان هم تأکید کردم که باید تجدیدنظر صورت بگیرد و کارشناسانی از آموزش‌وپرورش، مجلس، شورا و نهاد ریاست‌جمهوری باشند و روی این موضوع تخصصی صحبت و بحث و بررسی کنند و به یک راه چاره کارشناسی شده برسند.»
نظر شورا: مصوبه‌ای به نفع دانش‌آموزان مناطق محروم
شورای عالی انقلاب فرهنگی البته دلایل خود را دارد. می‌گوید ضمن اینکه استرس دانش‌آموزان کمتر می‌شود، عدالت آموزشی هم تقویت می‌شود. ابراهیم سوزنچی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در شفاف‌سازی مصوبه جنجالی، توضیحات بیشتری داده است: «مجلس در سال ۹۲ با تصویب قانون سنجش و پذیرش، شورای سنجش را ایجاد کرد تا درباره تأثیر معدل تصمیم‌گیری کند. بر اساس این قانون باید تأثیر معدل به ۲۵ درصد قطعی می‌رسید تا اینکه درنهایت به ۸۵ درصد برسد. این قانون را شورای نگهبان رد کرد.
شورای نگهبان نامه‌ای خطاب به نمایندگان نوشت که از وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی است. سپس مجلس قانون خود را اصلاح می‌کند و ماده ۴ به این قانون اضافه می‌شود مبنی بر اینکه شورای سنجش و پذیرش باید مصوبات شورا مدنظر داشته باشد. در ادامه مدام یک سال قطعی و یک سال مثبت بود اما هر سال که شورای سنجش می‌خواست قطعی کند، سروصدا ایجاد می‌شد. در نهایت شورا دید که قانون مجلس اجرا نمی‌شود، بنابراین این مصوبه را به تصویب رساند.»
طبق گفته‌های این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، مصوبه اولیه‌ای که نوشته شده، شامل تأثیر قطعی پایه ۱۱ و ۱۲ بوده که در بستر جلسات متعدد با رئیس سازمان سنجش برگزار شده و به خاطر سهمیههایی بوده که مصوبه مجلس است.
سوزنچی می‌گوید: «وقتی متن اولیه را در شورای عالی ارائه دادیم فقط پایه ۱۲ تصویب شد. بعد که دولت شهید رئیسی روی کار آمد هر سه پایه پیشنهاد دادند و اتفاقا هم مصوب شد. تا قبل از این مصوبه امتحانات تقلب اتفاق میافتاد سؤالات لو می‌رفت و برخی مدرسههای غیرانتفاعی سؤالات را میخریدند و در اختیار دانش‌آموزان قرار می‌دادند. تعداد زیادی معدل بالا داشتیم که تأثیر مثبت در کنکور داشت. »
این عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه افزود: «در سال ۹۸ مطالعه‌ای داشتیم. ۸۵ درصد از دهک‌های بالا در کنکور قبول میشدند چون ۲۵ درصد تأثیر مثبت معدل جلو بودند. با مصوبه ما ۵۶ درصد از دهک‌های بالا هستند. آمار قبولی در دانشگاه شریف نشان میدهد که از ۸۵ درصد دهک بالای اقتصادی به ۶۰ درصد از دهک بالای اقتصادی کاهش یافته است.»
نظر مجلس: مصوبه‌ای به ضرر دانش‌آموزان مناطق محروم
اما برخلاف اعتقاد سوزنچی، سخن‌گوی کمیسیون آموزش مجلس معتقد است که با این مصوبه، برعکس در حق دانش‌آموزان مناطق محروم اجحاف می‌شود: «مصوبه تأثیر قطعی معدل اجحافی جدی در حق دانش‌آموزان مناطق ضعیف محسوب می‌شود و قطعا مغایر با عدالت آموزشی است.»
عظیمی‌راد می‌گوید: «این مصوبه باعث نقض عدالت آموزشی شده است. در حالی‌که طراحان مصوبه تأثیر قطعی معدل ادعا می‌کنند این مصوبه باعث حذف مافیای کنکور می‌شود، اما ما ثابت کرده‌ایم با این کار نه‌تنها مافیای کنکور حذف نشده، بلکه مافیای امتحانات نهایی هم اضافه شده است. ضمن اینکه گاهی اختلاف معدل در مدارس مناطق کم‌برخوردار نسبت به مدارس مناطق مرفه‌نشین به ۱۵ نمره هم می‌رسد. حتی کیفیت تدریس در مدارس مناطق مختلف، با یکدیگر متفاوت است.»
حواستان به سوابق تحصیلی باشد
به هرحال بر همین اساس و با تغییرات صورت‌گرفته، داوطلبانی که سابقه تحصیلی کامل در پایه‌های یازدهم و دوازدهم ندارند، باید نسبت به ایجاد این سوابق از طریق شرکت در امتحانات نهایی اقدام کنند.
ضمن اینکه دانش‌آموزانی که از نمرات خود رضایت ندارند، می‌توانند در امتحانات ترمیم معدل شرکت کنند تا نمرات بهتری کسب کنند. و حالا که این تغییرات صورت گرفته، دانش‌آموزان و داوطلبان کنکور باید برنامه‌ریزی دقیقی برای موفقیت در آزمون سراسری داشته باشند و اهمیت بیشتری به سوابق تحصیلی خود در پایه‌های یازدهم و دوازدهم بدهند.
البته تا اینجای کار، فعلا نظر شورای عالی انقلاب فرهنگی غالب شده اما باید منتظر ماند و دید ماراتن بهارستان و شورا بر سر مصوبه جنجالی درنهایت چه سرانجامی دارد. آیا در کش‌وقوس موافق و مخالفت‌ها، «مصلحت دانش‌آموزان» در نظر گرفته می‌شود؟
