به گزارش اصفهان زیبا؛ در حالی که قوانین کار کشور به‌صراحت بر حمایت از تمامی کارگران تأکید دارد؛ اما در عمل، بسیاری از کارگران روزمزد خارج از دایره حمایت‌های قانونی قرار می‌گیرند.
کارگران روزمزد، به‌ویژه نظافت‌چی‌ها، با مشکلات متعددی مانند نداشتن امنیت شغلی، نبود بیمه، پرداخت‌های ناعادلانه و نبود نظارت قانونی مواجه هستند. در قانون کار، اشاره مستقیمی به کارگران روزمزد نشده است؛ اما دلیل بر این نیست که این دسته از کارمندان مشمول قانون کار نمی‌شوند.
این افراد هم مانند دیگر کارگران، از مزایای مشخص‌شده در قانون کار بهره‌مند می‌شوند. بر همین اساس، کارفرما باید حقوق و مزایای مختلف کارگر ازجمله مزد روزانه فرد را بدون توجه به روزمزدبودن آن‌ها و بر اساس قرارداد کارگر روزمزد پرداخت کند.
کارگران روزمزد از قانون آگاهی ندارند و به دلیل ترس از نداشتن امنیت شغلی گاهی با کمتر از حق‌وحقوق خود مشغول فعالیت می‌شوند.
با توجه به تعطیلات نوروز امسال، کارمندان پس از 18 روز تعطیلی سرکار حاضر می‌شوند و آخر ماه حقوقشان به‌صورت کامل پرداخت می‌شود؛ حتی اگر کار هم نکنند.
حال این پرسش مطرح می‌شود که روزمزدها در تعطیلات نوروز آیا از مزایا و حقوق خود بهره‌مند می‌شوند؟
دراین‌باره دبیر اجرایی خانه کارگر استان اصفهان به «اصفهان زیبا» می‌گوید: «ازلحاظ قانونی قرارداد اداره کار منوط به اعتبار است. کارگران یا به‌صورت روزمزدی یا چندماهه قرارداد امضا می‌کنند. اگر کارگر قراردادی باشد و قراردادش تمدید شده باشد، مزد تمام ایام تعطیل شامل حالش می‌شود؛ بنابراین ملاک پرداخت مزد، قرارداد کارگران است.»
روزمزدها تخلف کارفرما را گزارش دهند
علی‌اصغر بروشان اذعان می‌کند: «تمامی مزایای قانونی شامل حال قراردادهای روزمزدی و چندماهه، حتی در ایام تعطیل می‌شود. حال کارگری که قراردادش تا پایان سال 1403 به اتمام رسیده باشد و کارفرما از 15فروردین با کارگر قرارداد ببندد، بیمه و مزد شامل حالش نمی‌شود که این سوءاستفاده از قانون است. هر کارفرمایی چنین تخلفی را انجام دهد، کارگر می‌تواند این تخلف را گزارش دهد.»
کارگران زیر بار دستمزدها نمی‌روند
او خاطرنشان می‌کند: «در حال حاضر نیروی کار کمیاب است و کارفرما به دنبال این است که این‌گونه سوءاستفاده‌ها کمتر شود. با همین دستمزدها نیز کارگران زیر بار کارکردن نمی‌روند؛ چه برسد به اینکه کارفرما حق‌وحقوق قانونی‌شان را پرداخت نکند. تقاضا برای به‌کارگیری نیروی کار وجود دارد؛ ولی کارگران زیر بار کار نمی‌روند و خواستار دریافت مزد بالاتر هستند.»
روزمزدها از حقوق قانونی بهره‌مند می‌شوند
کارفرمایانی که از حقوق کارگران روزمزدی سوءاستفاده می‌کنند، تخلف کرده‌اند؛ از همین رو می‌توانند برای شکایت کارگر روزمزد اقدام کنند. کارگر روزمزد اداره کار هم مانند دیگر کارگران با قرارداد کارهای مختلف، مشمول قوانین مختلف تأمین اجتماعی و اداره کار هستند؛ به همین دلیل اگر کارفرما حقوق شما را در زمان معین پرداخت نکرد، می‌توانید از کارفرما شکایت کنید.
طبق ماده یک قانون کار، «تمامی کارفرمایان، کارگران، کارگاه‌ها، مؤسسات تولیدی، صنعتی، خدماتی و کشاورزی مکلف به تبعیت از این قانون هستند».
بر اساس ماده ۲ قانون کار، «کارگر از لحاظ این قانون کسی است که به هر عنوان در مقابل دریافت حق‌السعی، اعم از مزد، حقوق، سهم سود و سایر مزایا به درخواست کارفرما کار می‌کند».
محتوای این دو ماده قانونی، درمجموع نشان می‌دهد کارگران روزمزد مشمول حمایت‌های قانون کار هستند؛ بنابراین نمی‌توان آن‌ها را از حقوقی که قانون برای کارگران در نظر گرفته است، محروم دانست.
از سوی دیگر، طبق بند «الف» ماده ۴ قانون تأمین اجتماعی، افرادی که به هر عنوان در مقابل دریافت مزد یا حقوق کار می‌کنند،
مشمول قانون تأمین اجتماعی هستند و باید از مزایای «بیمه اجباری» استفاده کنند؛ پس کارگران روزمزد هم باید از مزایای بیمه تأمین اجتماعی برخوردار شوند.
روزمزدها دستمایه سوءاستفاده کارفرماها
کارگران روزمزد برای تأمین نیازشان تلاش می‌کنند؛ اما دستمایه سوءاستفاده‌هایی می‌شوند که خود معلول علت دیگری است.
کارفرمایان برای گریز از پرداخت حق‌وحقوق قانونی به کارگر و طفره‌رفتن از دادن حق بیمه، کارگرانی را که ماه‌ها و بلکه سال‌ها در کارگاه یا شرکت یا فروشگاهشان مشغول به کار هستند، به‌صورت روزمزد استخدام می‌کنند.
دلایلی هم که درباره چرایی درپیش‌گرفتن چنین رویکردی مطرح می‌کنند، گاه منطقی و معقول به نظر می‌رسد: رکود و کاهش درآمد، سخت‌گیری‌های بیمه، مالیات سنگین و…؛ اما مسئله این است که درهرصورت، کاسه و کوزه این مشکلات بر سر کارگران روزمزد می‌شکند و آن‌ها هستند که باید تاوان همه این مشکلات را بپردازند.
کارگران روزمزد، اغلب به علت شرایط حرفه‌ای، ناآگاهی از قوانین مربوط به روابط کار، گرفتاری‌ها و بحران‌های مالی و نداشتن امنیت شغلی، قادر به پیگیری خواسته‌ها و حقوق خود نیستند. بسیاری از آن‌ها با دریافت مزد روزانه، عملا از مزایایی مانند سنوات، عیدی، حق اولاد، بن کارگری و حق مسکن محروم می‌شوند.
