به گزارش اصفهان زیبا؛ سال ۱۴۰۰ وقتی کتاب «متاستاز اسرائیل» منتشر شد، دو نکته مرا برای خواندن این کتاب مشتاق کرد: وقتی نویسندهٔ این کتاب کوروش علیانی باشد، حتما باید آن را خواند. سالهای سال، اسرائیل مسئله و گره ذهنی این محقق است و فارغ از حجم عظیم فریادهای مرگ بر اسرائیل، به تحقیقاتش ادامه میدهد. بهقول خودش، انواع خبرهای متنی و تصویری را دنبال کرده و هزاران عکس و صدها تکه فیلم را سر فرصت دیده است.
علیانی با بررسی موبهموی روایتهای تاریخی و دستیابی به شناختی دقیق از شخصیتهای مؤثر و صاحبان ایدهٔ تشکیل این سازمان تروریستی بزرگ، در کتاب متاستاز کل این ماجرایی را که مثل غده سرطانی، نزدیک به یک قرن، درد و رنج را بر پیکره بشر تحمیل کرده، مورد نقد و موشکافی قرار داده است.
علت دیگر اشتیاق من برای خواندن این کتاب، توانایی نویسنده در استفاده از زبان روایی است. کتاب و مقاله در موضوع فلسطین و اسرائیل کم نداریم؛ اما بسیاری از آنها پژوهش صِرف بهمعنای گردآوری اندیشه و اطلاعات دیگر منابع بهشکل مکانیکی و تکرار حرفهای قبل هستند؛ بدون ذرهای نگاه جدید که درخور وقایع امروز باشند. زبان بیشتر منابع پژوهشی، ثقیل و مغلق، خستهکننده و ملالآور است. انگار رسم زمانه است که محقق سخت حرف بزند و سادهسازی مفاهیم را نهتنها مزیتی برای اثرش نمیداند، که از آن دوری میکند. ماجرا مثل دستخط بد پزشکها در نسخهنویسی است. خرچنگقورباغهنویسی رابطه مستقیم با سواد پزشک دارد. هر قدر ناخواناتر بنویسد، یعنی باسوادتر است.
علیانی از محدود نویسندگانی است که یافتههای مهم و جدی خود را با زبانی ساده و صمیمی روایت میکند. صدای او در تمام متن «متاستاز اسرائیل» شنیده میشود. گاهی خواننده را موردعتاب قرار میدهد! شاید ناسزای ریزی هم به او بگوید تا از خواب بیدارش کند! قضاوت را به عهده مخاطب میگذارد و اصراری برای تأیید نظراتش ندارد.
خب، بیتردید جای چنین کتابی در انبوه منابع خالی بود؛ اما باید دید اصل حرف او در این کتاب چیست! علیانی در مقدمه کتاب به این موضوع اشاره میکند تا اول بسمالله تکلیف خودش و خواننده را روشن کند. پیوستگی ترور و تعدی و تبعیض از سالها قبل از روز نکبت تا همین امروز هرگز قطع نشده است.
بررسی پیوستگی این سه «ت» به این معناست که اسرائیل بزرگترین و کاملترین نماد تبعیض و ترور و تعدی است. اسرائیل نهتنها یک کشور یا ملت یا حتی حاکمیت نیست که یک سازمان بزرگ تروریستی است.
علیانی با زبانی ساده و بهدور از شعارزدگی به این نکته مهم اشاره میکند که من و امثال من با اسرائیل چهکار داریم؟ اسرائیل با ما کار دارد. صهیونیستها گریبان دنیا را گرفتهاند. هنوز با خواندن اخبار، این حجم از پلیدی و پلشتی انسان را شگفتزده میکند!
نقطهقوت کتاب متاستاز، شناخت گامبهگام و تدریجی جریان اسرائیل در دل تاریخ است. عنوان فصل اول «از هیچ تا پیچ» است. در بخش اول و در طی 14 فصل، ماجرا از هرصل و نخستین ماجراهای یهودیان و شکلگیری ایدهٔ صهیونیسم بهعنوان یک ایدهٔ سیاسیحاکمیتی آغاز میشود.
علیانی با روکردن اسناد و مدارک دستاول به این موضوع میپردازد که چطور صهیونیستها مسلح شدند، از کجا تأمین مالی شدند، چگونه استقرار پیدا کردند و چطور توانستند در جبهههای مختلف با حاکمیتها و آدمهای مختلف بجنگند و باقی بمانند. این ممکن نبود مگر با تأسیس گروههای مختلف آموزشدیدهٔ مسلح و مخفی و امنیتی. همه این آغازها از هیچ بود؛ از زمانی که عملا نه صهیونیستی در کار بود و نه مهاجری و نه بمب اتمی. اما بالاخره زمان گذشت و اینها همه پدید آمد و صهیونیسم به یک پیچ تاریخی رسید؛ جایی که باید تصمیم میگرفت نامزد نفرتانگیزش بریتانیا را در آغوش نگه دارد یا بهسویی دیگر بچرخد و برای دیگران لَوندی کند. اگر این چرخش تاریخی نبود، امروز چنین حجمی از خباثت و انسانستیزی روی هم انباشته نشده بود.
