روز گذشته در جریان جلسه استیضاح وزیر صمت، نمایندگان پارلمان با حضور رئیسجمهور و تنیچند از اعضای کابینه دولت سیزدهم (محمد مخبر معاون اول رئیسجمهور، سیدمحمد حسینی معاون پارلمانی رئیسجمهور، مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی، سیدصولت مرتضوی وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی، عیسی زارعپور وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات و محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی) رأی اعتماد خود را از سیدرضا فاطمیامین پس گرفتند.
استیضاح وزیری که پیشتر نیز در دهم آبان سال گذشته به مجلس ارائه شد و رأی مخالفان اما شانس دوبارهای به فاطمیامین برای برگشت به وزارت صمت داد.
فرصتی که به گفته مخالفان این وزیر، بهدرستی از آن استفاده نشد و در نهایت در جلسه علنی روز یکشنبه، دهم اردیبهشتماه بار دیگر استیضاح وزیر صمت کلید خورد و پس از توضیحات متقاضیان استیضاح و دفاعیات وزیر و همچنین رئیسجمهور در دوبخش صبح و بعدازظهر، به رأی گذاشته شد.
نمایندگان مجلس با ۱۶۲ رأی موافق، ۱۰۲ رأی مخالف، دو رأی ممتنع و شش رأی باطله از مجموع ۲۷۲ رأی مأخوذه به استیضاح سیدرضا فاطمی امین رأی دادند. طبق این استیضاح سیدرضا فاطمیامین از وزارت صنعت، معدن و تجارت میرود.
موافقان استیضاح فاطمیامین
بخش اول جلسه استیضاح وزیر صمت با صحبتهای نمایندگان موافق استیضاح آغاز شد و این اظهارات در دور دوم جلسه استیضاح فاطمیامین نیز از سوی تعداد دیگری از نمایندگان هم شنیده شد.
سیداحمد رسولینژاد، نماینده مردم دماوند در مجلس شورای اسلامی، در بخشی از سخنان خود در موافقت با استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت تصریح کرد: «کل تولیدات سایپا در سال ۱۴۰۱، ۳۵۱ هزار دستگاه بود و آمار فروختهشده ۳۸۱ هزار دستگاه است. مجموع تولیدات ایرانخودرو و سایپا در سال ۱۴۰۱، ۹۰۱ هزار خودرو بود. اما آنچه فروختهشده ۹۹۴ هزار دستگاه است که تنها نسبت به سال ۱۴۰۰، ۱۷ درصد افزایش داشته است. حال پرسش این است که چگونه وعده داده میشود که قرار است آمار تولید خودرو به یکمیلیون و ۶۰۰ هزار دستگاه میرسد؟ آقای فاطمیامین استاد وعدههاست.»
سیدناصر موسویلارگانی، نماینده فلاورجان در مجلس شورای اسلامی، نیز در بخشی از سخنان خود بهعنوان موافق استیضاح سیدرضا فاطمیامین گفت که آقای فاطمیامین در آمارهای خودساختهاش غرقشده و وضعیت به جایی رسیده که مردم با فشار تورمی زیادی دستوپنجه نرم میکنند. من به جای فاطمیامین از مردم عذرخواهی میکنم. »
اللهوردی دهقانی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، در بخشی از سخنان خود در موافقت با استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه «وزیر صمت قول داده بودند که سالانه ۱.۵ میلیون خودرو تولید خواهد شد که خبری از آن نیست»، گفت: «وزیر در خدمت دو خودروساز بزرگ کشور است. درصورتیکه ایشان باید وزیر صنعت باشند نه وزیر دو خودروساز.»
صدیف بدری، نایبرئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی، نیز در بخشی از سخنان خود بهعنوان موافق استیضاح سیدرضا فاطمیامین گفت که مجلس شورای اسلامی دوبار به فاطمیامین فرصت داد؛ اما او فرصتها را از دست داد.
هاجر چنارانی، نماینده مردم نیشابور در مجلس شورای اسلامی، در بخشی از سخنان خود در موافقت با استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت گفت: «بنده و مردم حوزه انتخابیهام باور داریم که دیگر آقای فاطمیامین توان مدیریت وزارت صنعت، معدن و تجارت را ندارد و نیازی نیست که وارد مشکلات حوزه خودرو، احتکار و لابی در اعطای پروانههای بهرهبرداری معادن شد.»
مخالفان استیضاح وزیر صمت در ادامه اظهارات موافقان استیضاح فاطمی امین، حجتالاسلام سید محمدرضا میرتاجالدینی نیز در بخشی از سخنان خود در مخالفت با استیضاح وزیر صنعت، معدن و تجارت تأکید کرد: «در پاکدستی وزیر صنعت، معدن و تجارت تردیدی وجود ندارد و از طرف دیگر نباید همه مسائل و مشکلات بازار خودرو را از چشم وزیر صنعت، معدن و تجارت دید، بلکه باید بهدنبال ریشه وضعیت موجود در بازار خودرو گشت.»
سیدجلیل میرمحمدی نیز بهعنوان مخالف استیضاح سیدرضا فاطمیامین گفت: «پیام استیضاح وزیر صمت و جوسازیهای کذب صورتگرفته همدلی و همفکری و همافزایی بین دوقوه و حل مشکلات مردم نیست. پس نمایندگان به استیضاح رأی ندهند تا وزیر وظایفش را انجام داده و نقاط ضعف خود را برطرف کند.»
اولین دفاع وزیر صمت از خود
نوبت به فاطمیامین رسید و او برای دفاع از عملکرد خود در جایگاه قرار گرفت. وزیر صمت در دفاع از خود بیان کرد: امروز زمان همدلی و همافزایی دولت مردمی و مجلس انقلابی است. چراکه مسئله امروز مسئله کشور است. ما فرصت نداریم که درگیر حاشیهها شویم. ما اجازه نداریم که درگیر خودمان شویم. ما باید بهدنبال جبران عقبماندگیها باشیم. باید به فکر معیشت مردم باشیم و این امر نیاز به همدلی و همافزایی دارد.»
در ادامه فاطمیامین با اشاره به اینکه اتهامی کذب در چند روز اخیر علیه دولت مردمی و مجلس انقلابی وارد شد، گفت: «بنده به مردم اطمینان میدهم که خادم آنها در وزارت صنعت، معدن و تجارت و نمایندگان آنها در مجلس آلوده به فساد نشدهاند.» او همچنین درباره ادعای نمایندهای در خصوص تحویل خودروهای شاسیبلند به برخی نمایندگان مجلس بیان کرد: «در روزهای اخیر یک اتهام کذب منتشر شد که مردم هم متضرر شدند. اتهامی که نه در شأن دولت مردمی بود و نه در شأن مجلس انقلابی است؛ صرفا کذب محض بود.»
فاطمیامین در ادامه وقت خود تأکید کرد: «بنده هم بهعنوان وزیر صنعت یک تندر ۹۰ مدل ۱۳۸۹ دارم و نسبت به قیمت خودرو گلهمند هستم. ما از مردم جدا نیستیم.»
فاطمیامین خطاب به احمد علیرضا بیگی گفت: «آقای علیرضابیگی، از شما میخواهم اکنون بلند شوید و بگویید یک خودرو داده شده است و نه ۷۰ خودرو. چرا مجلس شورای اسلامی و دولت تخریب میشود؟ چرا برای کشور هزینه ایجاد میکنید؟ چرا باید مجلس انقلابی که ضدفساد است به چنین فسادی متهم شود؟ آیا این جنگ روانی نیست؟»
او در ادامه خاطرنشان کرد: «بنده از رئیس کمیسیون اصل ۹۰ پرسیدم و ایشان به بنده گفتم در اواخر سال ۱۳۹۹ و اوایل سال ۱۴۰۰ قبل از تشکیل دولت مردمی رابطهای بین یکی از واحدهای مجلس و یک شرکت خودروساز خصوصی که متخلف بوده و اکنون در سازمان تعزیرات پرونده دارد شکل میگیرد. آقای پژمانفر گفتند اتفاقی افتاد و برای دو روز در تابلوی رفاهی مجلس شورای اسلامی شرایطی برای دریافت خودرو درج شد؛ اما هیئترئیسه و رئیس مجلس شورای اسلامی بلافاصله به این موضوع ورود کرد و جلوی این کار را گرفت. چرا کاری که مربوط به نیمه اول سال ۱۴۰۰ بوده را به این استیضاح ربط میدهید؟»
وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه استیضاح حق مجلس شورای اسلامی است، گفت: «من در اینجا به سؤالهای شما پاسخ میدهم. اما این روزها تیتر میزنند که لابیهای آمریکایی فاطمی امین. این تیترها را چه کسانی میزنند؟ چه کسانی پول خرج میکنند؟ منافع چه کسانی به خطر افتاده است که میگویند تیغ و گیوتین استیضاح. مگر اینجا قتلگاه است؟ شما سؤالهایی میپرسید و من هم پاسخ میدهم. من در مقام اجرا هستم و شما هم در مقام نظارت. اگر پاسخهای من منطقی بود که رأی میگیرم و اگر منطقی نبود کار را به سرباز بعدی میسپارم. پس دیگر دوقطبیسازی چه معنایی دارد؟»
او اضافه کرد: «میگویند اگر وزیر افتاد، بُرد مجلس است و در غیر این صورت باخت مجلس؛ چه کسانی دنبال دوقطبیسازی هستند؟ دولت مردمی و مجلس انقلابی باید باهم مسائل را حل کنند. چه کسانی از دوقطبیسازی نفع میبرند؟ این تعبیرات زیبنده نظام جمهوری اسلامی ایران نیست.»
دفاعیات رئیسجمهور از فاطمی امین پس از دفاعیات فاطمیامین، آیتالله سید ابراهیم رئیسی به دفاع از فاطمیامین برخاست و در بخشی از سخنان خود در توصیف خصوصیات شخصی وزیر صمت، بیان کرد: «آقای وزیر هم در خصوصیات شخصی انسانی ضدفساد هستند و هم در حوزه کاری به پیشبرد امور توجه دارد و هم سابقه نه گفتن به جریانهای فساد را داشته است. پس اگر ضعفهایی هم وجود دارد باید قوتها را هم در کنارش دید. ما بهمحض اینکه ضعف را ببینیم دنبال رفع آنهم هستیم.»
رئیسجمهور افزود: «باید با مافیای خودرو برخورد شود. پروندههای آنها در حال بررسی است و از هیچ موردی چشمپوشی نشده است. اولین مدعی در این زمینه دولت است. هر نقطهای در مدیریت ببینیم که فساد و روابط ناسالم وجود دارد و ناکارآمدی وجود دارد، قبل از هر کس ما مدعی میشویم و حتما برخورد میکنیم. دولت قبل از هر بخشی مدعی برخورد با فساد و ناکارآمدی است. این برنامه دولت است.» پس از پایان سخنرانی دفاعیه رئیسجمهور مجلس تا ساعت 13 وارد تنفس شد.
دور دوم استیضاح فاطمیامین با شروع مجدد جلسه با موضوع استیضاح وزیر صمت، احد آزادیخواه، نماینده مردم ملایر در مجلس شورای اسلامی در بخشی از تذکری که مطرح کرد، خطاب به فاطمیامین گفت: «آیا شما مقام قضایی هستید که بهسادگی تصمیم میگیرید؟ بنده برای شما احترام قائل هستم. تقاضا دارم استیضاح را به حاشیه نبرید. بگذارید کار نظاممند انجام شود. انشاءالله انتظار میرود با رأی نمایندگان وزارت صمت نجات پیدا کند و صنعت نفس بکشد. آقای فاطمیامین در مسند دیگری مشغول شوند.»
حسینعلی حاجیدلیگانی نیز در موافقت با استیضاح سیدرضا فاطمی امین گفت: «پیشنهادم این است که جای کار برای آقای فاطمی امین در پستهای دیگر وجود دارد.»
همچنین لطفالله سیاهکلی، عضو کمیسیون صنایع و معادن در ادامه بررسی استیضاح فاطمی امین با بیان اینکه خریدن پراید از ردهخارجشده آرزوی مردم است، گفت: «آقای فاطمیامین مسیر را اشتباه رفتهاند. باید به جای واگذاری سهام ایرانخودرو، مدیریت را واگذار میکرد.»
پس از صحبتهای موافقان استیضاح وزیر صمت در دور دوم، بار دیگر فاطمیامین برای 30 دقیقه فرصت داشت از عملکرد خود در وزارت صمت دفاع کند. او به سخنرانی دفاعیه پرداخت و تأکید کرد: «بنده هم بهعنوان وزیر صنعت یک تندر ۹۰ مدل ۱۳۸۹ دارم و نسبت به قیمت خودرو گلهمند هستم. ما از مردم جدا نیستیم.»
او گفت: «بارها گفتهام که ایکاش سنم به زمان جنگ تحمیلی میخورد و در جنگ حضور داشتم. اما خوشحالم که در سنی هستم که در گام دوم انقلاب حضور دارم.» فاطمیامین از نمایندگان خواست که به او فرصت بدهند تا کارهای نیمهتمام را به اتمام برساند.
او افزود: «به بنده فرصت دهید و نتیجه اعتماد مجدد را خواهید دید. امیدوارم همدلی داشته باشید. مردم، مجلس و دولت نمیگویند و حاکمیت را میبینند. همه در یک کشتی هستیم و باید مسیر را پیش ببریم.» صحبتهایی که نتوانست بار دیگر اعتماد مجلس را جلب کند و درنهایت ورق برای او برنگشت.