
مقبره شیخ عبدالصمد نطنزی صوفی، مشهور عصر ایلخانان در سده ۱۳ میلادی در نطنز قرار دارد. شیخ نورالدّین عبدالصّمد بن علی اصفهانی نطنزی، از مشایخ اقطاب صوفیه بوده که در علوم دینی مهارت داشته و مراتب سیر و سلوک را نزد مشایخ طریقت طی کرده و از شیخ نجیبالدّین بزغش خرقه پوشیده است. بنابر برخی گزارشها او در سال ۶۹۹ ه.ق (۱۲۹۹ میلادی) در نطنز از دنیا رفت. بقعه شیخ عبدالصمد نطنزی در مجاورت مسجد جامع تاریخی و هزارساله شهر نطنز مجموعه شیخ عبدالصمد نطنزی را تشکیل داده است. این مجموعه شامل شبستان هشت ضلعی گنبدار مسجد و آرامگاه شیخ عبدالصمد است و سردر خانقاه و مناره بلندی دارد. به استثنای شبستان گنبدار دوره دیلمی، بقیه مربوط به دوره ایلخانان است. این مقبره به وسیله مرید او، زین الدین ماستری وزیر ایلخانی ساخته شد. این مجموعه باشکوه با شماره ۱۸۸ مورخ 1311/4/18 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

منطقه حفاظت شده کرکس با وسعت 114 هزار هکتار بخشي از جنوبيترين منطقه کرکس است که شهر نطنز در دامنه شرقي آن قرار دارد. راه ارتباطي اين شهر به کاشان و اصفهان به ترتيب از شرق و جنوب آن مي گذرد. منطقه کرکس از سمت جنوب شرقي به کوير بزرگ اردستان و از سمت غرب و جنوب غربي به بيابان هاي حد فاصل شهرهاي اصفهان و ميمه مشرف است. اين منطقه در منتهي اليه شمال شرقي استان اصفهان و همجوار با اکوسيستم بياباني و نزديک به پارک ملي کوير قرار گرفته است. وجودکوههاي بلند نظير رشته کوه و قله کرکس موجب تغييرات پر دامنه آب و هوايي در اين منطقه شده؛ به طوري که کاملاً آن را از مناطق همجوار خود متمايز کرده است. این منطقهٔ حفاظتشده طبق مصوبه شماره ۶۹۹ در تاریخ ۱۳۸۶/۱۱/۱۲ در فهرست مناطق تحت حفاظت سازمان محیط زیست ایران قرار گرفت.

همزمان با هفته دولت سال 1401 مراسم رونمایی از یادمان شهدای خلبان روستای طره از توابع شهرستان نطنز برگزار شد. به همت ارتش جمهوری اسلامی ایران و مسئولان شهرستان از این یادمان شهدای خلبان پردهبرداری شد. این نماد، ماکت یک هواپیمای جنگنده است که به یاد شهدای خلبان این روستا در ابعاد بزرگ، در ورودی این روستا نصب شده است. روستای طره در زمان جنگ تحمیلی، ۲۲ شهید تقدیم انقلاب کرده که تعدادی از آنان، خلبانان تیزپرواز ارتش جمهوری اسلامی ایران بودهاند.

مسجد جامع سرشک یک شاهکار آجری است که در سرشک نطنز قرار دارد. بنای اولیه این اثر تاریخی در دوره سلجوقیان ساخته شده است. کارشناسان این را به وسیله بقایایی از تزئینات دوره سلجوقی که در سر در ورودی این بنا وجود دارد استنباط کرده اند. این بنا در دوره ایلخانی مرمت و بازسازی شده است. مسجد جامع سرشک جزء مساجد چهارایوانی است که در حال حاضر سه ایوان در شمال، شرق و غرب دارد. این بنا با شماره 3251 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

مسجد جامع ایلخانی نطنز یا مسجد جمعه، مجموعهای از چند بنای مذهبی شهر نطنز است. همه این بناها در زمان اولجایتو خدابنده و پسرش ابوسعید بهادرخان ساخته شدهاند. ساختمانها مربوط به زمانهای مختلف ولی فاصله زمانی ساخت آنها به یکدیگر کم است. این مجموعه شامل مسجد جامع و یک خانقاه و مقبره شیخ عبدالصمد و یک مناره ۳۷ متری است. این اثر تاریخی در ۱۸ تیر ۱۳۱۱ با شماره ۱۸۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. قدیمی ترین قسمت مسجد جامع مجموعه گنبدخانه جنوب غربی آن است.

نطنز یکی از قطب های برداشت گل محمدی است و سالانه از مزارع گل محمدی این شهرستان مقادیر فراوانی گل به دست می آید. بیشترین سطح زیر کشت گل محمدی در بخش مرکزی شهر نطنز و روستاهای اوره و بیدهند و در دامنه کوههای کوهستان کرکس شهرستان نطنز قرار دارد. به دلیل بهره مندی از شرایط آب و هوایی سرد کوهستانی کیفیت گل محمدی و گلاب به دستآمده از آن عطر و طعم و ماندگاری ممتازی دارد.

نطنز یکی از شهرستانهای اصفهان است که به دلیل داشتن آبوهوای مطلوب و چشمهها باغشهری در دل استان است؛ همچنین آثار تاریخی فرهنگی فراوان و وجود گونههای مختلف جانوری باعث شده جاذبهای دیدنی برای گردشگران به شمار آید. شهرستان نطنز در فاصله 120 کیلومتری استان اصفهان قرار دارد.

روستاي طره از توابع بخش مرکزی شهرستان نطنز است. این روستا در نزديكي روستای ابیانه قرار دارد و نام قديمي آن «دارا» است. گورستان روستاي طره در بین روستاهاي برز و ابیانه و قبل از رسيدن به روستاي ابيانه، در كنار جاده قرار دارد. قدمت قبرستان این روستا به ۲۵۰۰ سال ميرسد. قدمت اين قبرستان با تاریخ استقرار انسانی در اين مكان برابری می کند. البته سنگ قبرهاي موجود در آن قدمت بیش از ۸۰۰ سال دارند.

آرامگاه سید حسن واقف بقعهای است در نطنز که در خیابان شهید مطهری محله افوشته قرار گرفته است. این بقعه مربوط به قرن پانزدهم میلادی است و در تاریخ ۸ آبان ۱۳۵۲ با شماره ۹۵۳ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. گنبد این آرامگاه مدفن سید حسن الحسینی مشهور به سید حسن واقف است. سید واقف در سن ۴۲ سالگی این بقعه را برای خود بنا کرد.

کارگاه ساخت سرامیک عبادی مربوط به اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی است. این کارگاه در نطنز، خیابان شیخ عبدالصمد، کوچه مسجد جامع قرار دارد. این اثر در تاریخ 3 خرداد 1386 با شماره 19148 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در حال حاضر نسل پنجم خاندان عبادی (استاد عباس عبادی) همراه فرزندان خود در این کارگاه مشغول کار هستند. آثار کارگاه سرامیک سنتی عبادی از جنس سرامیک هستند نه سفال و آثار به شماره 433 ثبت آثار ملی ایران شده است. استاد عباس عبادی در آثار خود از نقوش اسلیمی، مینیاتور، هندسی، شکارگاهی استفاده می کند و تمامی نقوش زیرلعابی هستند.

روستای میلاجرد از توابع شهرستان نطنز است. در گویش محلی به این روستا میلگرد می گویند. در کنار جاده آسفالته نطنز به اردستان و ذیل روستای ابیازن قرار دارد و از آبادی های بسیار کهنسال این منطقه به شمار می آید؛ به طوری که قدیمی ها، بنیاد آن را به میلاد گرگین که به دوران رستم پهلوان داستانی ایران می زیسته است، نسبت می دهند.به نسبت کهنسالی روستا نیز آثار کهن مانند محوطه باستانی یا قلعه شاه نظر بیک، تپه سه گاز، قلعه میلاجرد، مسجد میلاجرد و امامزاده پایین (امام غلامعلی ) در آن وجود دارد. جمعیت میلاجرد در حال حاضر 183 نفر است.

حسینیه ارشاد علیا یکی از جاذبههای گردشگری شهر نطنز است که قدمت آن به قاجاریه برمیگردد. این حسینیه در تاریخ ۱۳۸۴/۱۲/۲۴ به شماره ۱۵۱۸۶ در مجموعه آثار تاریخی ایران ثبت شده است. این اثر ملی تاریخی در شهر نطنز، خیابان مالک اشتر، کوچه حسینیه علیا قرار دارد. حدود 200 سال است که آیینهای محرمی مخصوصا تعزیه خوانی در آن برگزار میشود.