به گزارش اصفهان زیبا؛ «استعمال دخانیات برای دختران ۱۲ تا ۱۵ سال تا ۱۳۳درصد افزایش داشته است.» این موضوعی است که به‌تازگی محمدرضا مسجدی، دبیر کل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات در گفت‌وگو با رسانه‌ها گفته و درباره این مسئله هشدار داده است.
به گفته او، حدود 20 تا 22درصد مردان و کمتر از 4درصد زنان ایرانی دخانیات مصرف می‌کنند و این گروه مورد هدف مافیای بین‌المللی است.
برای اثبات این ادعا کافی است، نگاهی به پیرامون خود بیندازیم؛ آن وقت است که در گوشه‌وکنار خیابان، در وسایل حمل‌ونقل عمومی، پارک‌ها و… با جمعیت زیادی از زنان روبه‌رو خواهیم شد که در حال پک‌زدن به سیگار و دودکردن آن هستند؛ از نوجوان گرفته تا زنانی که این روزها در سنین میان‌سالی قرار دارند.
تیری که سلامتی را هدف گرفته است
استعمال سیگار و افزایش و محبوبیت آن در بین زنان، در حالی است که این اتفاق به‌راحتی می‌تواند سلامتی آن‌ها را به خطر بیندازد. این موضوع را مسجدی نیز در لابه‌لای حرف‌ها و آمار و ارقامی که ارائه داده، بیان کرده است: «شاید دختر نوجوان برای تفریح و وقت‌پرکنی به این امر نگاه می‌کند؛ اما عوارض استعمال دخانیات 15 الی 20 سال بعد خود را نشان می‌دهد. از طریق کنترل دخانیات می‌توان یک‌سوم سرطان‌ها را در کشور کاهش داد. 12 تا 14درصد جامعه ما دخانیات مصرف می‌کنند و وظیفه ما حمایت از گروه 85درصدی است که دخانیات مصرف نمی‌کنند.»
ایرانیان سالیانه یک‌هزار و 750 میلیارد تومان مواد دخانی دود می‌کنند که دو برابر این میزان معادل دوهزار و 540 میلیارد تومان، صرف هزینه‌های درمانی عوارض و بیماری‌های ناشی از استعمال دخانیات می‌شود. سیگار، تنباکو و مواد دخانی از مهم‌ترین علل مرگ‌ومیر در دنیاست. 80درصد سرطان ریه، 30درصد بیماری‌های قلبی و 50درصد بیماری‌های تنفسی به علت استعمال دخانیات است.
در دنیا یک‌میلیارد نفر سیگار و تنباکو استفاده می‌کنند که 20درصد آنان زنان هستند. اگرچه استعمال سیگار می‌تواند بر سلامتی همه افراد تأثیرگذار باشد، گفته می‌شود که عوارض سیگار برای زن‌ها ده برابر بیشتر از مردهاست؛ برای مثال، پژوهش‌ها نشان می‌دهد زنان سیگاری دو برابر بیشتر از مردان مبتلابه سرطان ریه می‌شوند و به‌طورکلی زنان با توجه به ماهیت بیولوژیک آن‌ها بیشتر تحت‌تأثیر دخانیات قرار دارند.
گوش شنوایی، اما وجود ندارد. سیگار روزبه‌روز در میان اقشار مختلف جامعه، به‌ویژه زنان، محبوبیت بیشتری به‌دست می‌آورد.
دراین‌باره رضا اسماعیلی، جامعه‌شناس، در گفت‌وگو با «اصفهان‌زیبا» با بیان اینکه افزایش استعمال دخانیات در زنان را می‌توان از ابعاد مختلف فرهنگی و اجتماعی و روان‌شناختی بررسی کرد، می‌گوید: «یکی از دلایلی که زنان به سیگار یا موادمخدر روی می‌آورند، این است که آن‌ها به‌عنوان یک گروه اجتماعی که نیمی از جامعه را هم تشکیل داده‌اند، در حال تغییر موقعیت‌های اجتماعی هستند. جامعه ایران در حال حرکت از سوی سنت به مدرنیته است و مدام پوست‌اندازی می‌کند. یکی از این پوست‌اندازی‌ها این است که برخی از زنان برای اینکه بتوانند در خلال حرکت اجتماعی و فرهنگی که در جامعه دارد به وقوع می‌پیوندد، می‌خواهند باورداشت سنتی در رابطه با زنان را موردحمله قرار داده و نشان دهند که سیگارکشیدن امری صرفامردانه نیست و می‌تواند بخشی از فعالیت‌های زنان را هم تشکیل دهد؛ چرا که از نظر برخی از زنان، سیگارکشیدن نشان از به‌روزبودن آن‌هاست؛ ضمن اینکه در بسیاری از مواقع زنان به همراهی با همسران خود به استعمال سیگار روی می‌آورند.»
او با اشاره به ترویج استعمال سیگار از سوی سلبریتی‌ها و اینفلوئنسرهای مجازی و… می‌گوید: «آن‌ها یکی از گروه‌های مرجع اجتماعی، به‌ویژه برای زنان در جامعه به‌شمار می‌آیند که سیگارکشیدن را به‌مرور عادی‌سازی می‌کنند و ازآنجاکه آن‌ها در میان مردم از اقبال خوبی هم برخوردار هستند، این مسئله باعث می‌شود افراد تحت‌تأثیر قرار بگیرند و به استعمال سیگار روی آورند.»
گرانی، مصرف را کم نمی‌کند
تعداد زنان سیگاری روزبه‌روز در حال افزایش بوده و این مسئله به زنان کم‌سن‌وسال نیز سرایت کرده است؛ اتفاقی که نشان از محبوبیت این ماده و همچنین عادی‌سازی استعمال آن در جامعه است.
در این میان، اما یکی از راهکارهایی که معمولا برای جلوگیری از افزایش استعمال سیگار در کشور اتخاذ می‌شود، افزایش قیمت آن است. با تصویب نمایندگان مجلس شورای اسلامی قرار است در طول اجرای برنامه هفتم توسعه میزان مالیات محصولات دخانی ازجمله سیگار و تنباکو افزایش پیدا کند.
براین اساس، باید مالیات هر نخ سیگار ایرانی تولید داخل ۱۵درصد و هر نخ سیگار خارجی وارداتی با هر برندی، ۵۰درصد باشد؛ این در حالی است که گرانی سیگار به‌منظور کاهش مصرف آن، مخالفت‌هایی را هم به‌همراه دارد؛ چراکه ازنظر مخالفان، گران‌بودن نمی‌تواند افراد سیگاری را از مصرف منصرف کند.
محسن زنگنه، نماینده مردم تربت‌حیدریه، یکی از آن‌هاست. او به رسانه‌ها گفته است: «در ماده ۲۶ قانون مالیات بر ارزش‌افزوده برای سیگارهای داخلی ۲۶ و خارجی ۴۰درصد مالیات بر ارزش‌افزوده بسته‌ایم که سالانه ۵درصد افزایش می‌یابد و داخلی‌ها ۳۵ و خارجی‌ها ۵۰درصد شده‌اند؛ بنابراین قانون دائمی داریم. سیگار برای خیلی از مردم یک کالای لوکس نیست که اگر معیشت آن‌ها پایین بیاید، آن را کنار بگذارندو بالعکس جزء معیشت آن‌هاست؛ همچنین اگر مالیات سیگار افزایش یابد، قاچاق می‌شود. در سال ۱۴۰۰ حدود ۶۰۰میلیارد تومان مالیات دریافتی از سیگار بوده است.الان صنعت دخانیات ما بعد از سال‌ها روی روال خودش افتاده است وبرهم‌زدن این رویه به نفع واردات خواهد شد.»
درحالی‌که سید جلیل میرمحمدی، نماینده مردم تفت و میبد که از موافقان گرانی سیگار است، معتقد است: «همکاران پزشک ما شهادت می‌دهند که امروز درصد فراوانی از علت بیماری‌های قلبی و سایر بیماری‌ها سیگار است. کسانی که سیگار می‌کشند، چند برابر هزینه سیگارشان مجبورند برای درمان بیماری‌ها صرف کنند؛ نکته دیگر اینکه درآمد آن در توسعه ورزش و آموزش‌وپرورش و درمان مصرف می‌شود. برای جلوگیری از قاچاق، گفته‌ایم سیگار خارجی هم در داخل، خط تولید ایجاد کند. هزینه‌های درمان سرطان ریه بسیار گزاف است. خیلی از کشورها مالیات سیگار را بسیار افزایش داده‌اند. بسیاری از پژوهش‌های بین‌المللی مؤید حرف من است.»
اسماعیلی اما می‌گوید که گرانی دردی دوا نمی‌کند و به‌تنهایی نمی‌تواند منجر به کاهش مصرف شود: «اگر سیگار به‌عنوان نیاز روزمره فرد تلقی شود، افزایش قیمت نمی‌تواند او را از استعمال آن منصرف کند؛ به همین خاطر می‌توان گفت افزایش قیمت سیگار تا حدودی بر کاهش مصرف یا جلوگیری از آن تأثیر دارد؛ اما نمی‌تواند به‌طورکلی مانع از مصرف آن در گروه‌های مختلف اجتماعی شود. مصداق این مسئله را هم دیده‌ایم؛ در جوامع مختلف قیمت سیگار مدام افزایش یافته، درحالی‌که نه‌تنها مصرف آن کاهش پیدا نکرده که افزایش نیز یافته است. برای جامعه ایرانی الگو و حل مسئله ایجاد شادی و نشاط بیشتر برای زنان است؛ چراکه در حال حاضر، تعریف جامعی از آن وجود ندارد و راهکار مؤثری در نظر گرفته نشده است؛ برای همین خیلی از افراد برای دستیابی به شادی و حس خوب به سمت مصرف سیگار یا موادمخدر می‌روند.»
